Bạn đang xem bài viết Vấn Đề “Sống Thử” Của Giới Trẻ Ngày Nay được cập nhật mới nhất trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Nhân loại đang bước vào thế kỷ XXI, một kỷ nguyên đánh dấu bước ngoặt về kinh tế, khoa học và nhất là sự phát triển vượt bậc của ngành công nghệ thông tin đã làm cho cuộc sống con người ngày càng được nâng cao. Tiếc thay, những giá trị đạo đức đang bị xói mòn bởi chủ nghĩa thực dụng, duy vật chất, kéo theo đó là cả một hệ lụy. Hơn nữa, giới trẻ ngày nay quá lạm dụng tự do để chạy theo lối sống hưởng thụ, mà họ cho là hợp thời, sành điệu; họ bỏ qua những giá trị đạo đức là nền tảng cốt yếu của con người. Một trong những lạm dụng tự do, đó là “sống thử”. Vấn đề này không chỉ là sự lo lắng của các bậc làm cha mẹ mà còn là thách đố của các nhà giáo dục cũng như những người có trách nhiệm.
1. Tình trạng “sống thử” của giới trẻ
Trong những năm gần đây, ở các thành phố lớn, các khu công nghiệp, đã xuất hiện một lối sống mới của giới trẻ: Những đôi nam nữ sống chung như vợ chồng không có đăng ký kết hôn. Sau một thời gian, nếu thấy phù hợp thì họ tiến tới hôn nhân chính thức, sẽ đăng ký kết hôn theo pháp luật. Còn nếu thấy không phù hợp, họ sẽ chia tay nhau, không cần đến pháp luật. Người ta gọi đó là “sống thử”. Hiện tượng “sống thử” hay còn gọi là “góp gạo thổi cơm chung” đã và đang trở thành một thứ “mốt” trong lối sống của giới trẻ hiện nay, không chỉ trong giới công nhân sống xa nhà mà còn cả ở những sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường. Theo thống kê của khoa xã hội học Đại học Mở TPHCM, năm 2010, có khoảng 1/3 các bạn trẻ sống thử trước hôn nhân: Lan, sinh viên năm thứ 2 trường Đại học Nông Lâm TPHCM, cho biết: “Ở xóm trọ của em, gần một nửa các bạn sống thử trước hôn nhân”. Tôi được một bạn công nhân chia sẻ, dãy phòng trọ của em có 10 phòng thì có đến sáu phòng “góp gạo thổi cơm chung”.
Mặt khác, “sống thử” đa phần là học đòi theo mốt chứ chưa có định hướng tương lai là có lấy nhau hay không. Xét theo truyền thống đạo đức, thuần phong mỹ tục của Việt Nam thì “sống thử” là một lối sống không phù hợp, không nên khuyến khích, nó có tác động xấu đến đời sống và mang lại nhiều hậu quả đáng tiếc cho bản thân và xã hội. Đồng thời, “sống thử” khó được toàn xã hội chấp nhận, đó là lối sống sai lầm, buông thả, phóng túng, làm băng hoại các giá trị đạo đức truyền thống, là một biểu hiện của sự xuống cấp về đạo đức trong lối sống thực dụng ngày nay.
Hơn nữa, “sống thử” còn là một trong những thực trạng của xã hội, nó đang có nguy cơ lan rộng như một “dịch bệnh”. Đối tượng được nói đến cách phổ biến, lại rơi vào các học sinh, sinh viên, công nhân, viên chức, hay người trẻ vốn phải sống xa nhà, thiếu thốn tình cảm, khó khăn trong cuộc sống nhưng lại chưa đủ bản lĩnh để bươn trải vào đời. Chuyện “sống thử” trước khi quyết định tiến tới hôn nhân có thực sự là một giải pháp tốt để tiến tới một cuộc hôn nhân hoàn hảo hay nó chỉ là “cái bẫy của một quan niệm suy đồi trong lãnh vực hôn nhân”?
2. Nguyên nhân “sống thử” của giới trẻ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng “sống thử”, nhưng vì giới hạn của bài viết, tôi chỉ xin nêu ra một vài nguyên nhân sau:
2.1 Nguyên nhân bản thân
Do sống xa nhà, thiếu thốn tình cảm, thiếu vật chất, hoặc có thể vì đua đòi và đi theo não trạng sai lạc do chủ thuyết “duy thế tục” được tự do quảng bá dưới mọi hình thức trong đời sống xã hội. Một số bạn không thích kết hôn khi sự nghiệp chưa vững vàng và càng không thể để “Cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy”. Tư tưởng mạnh mẽ giúp họ cởi mở hơn trong quan niệm tình dục và không còn e dè dư luận xã hội trước kia. Theo tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn, trưởng khoa tâm lý Đại học sư phạm TPHCM cho rằng: “Một trong những nguyên nhân dẫn đến giới trẻ sống trước hôn nhân là các bạn sống quá tự do, sống xa nhà, thiếu thốn tình cảm, sống buông thả”.
Hơn nữa, nhiều bạn đã tự nguyện sống thử, đặc biệt là các bạn nữ sinh viên và công nhân. Các bạn thích một cuộc sống hưởng thụ, phóng đãng, không tôn trọng chuẩn mực đạo đức của cộng đồng hay luật lệ của tôn giáo. Rất nhiều bạn không những coi thường luật pháp và giáo luật mà còn tự hạ thấp nhân phẩm của mình, không coi trọng giá trị của đời sống gia đình, cho dù biết hành động mình đang làm là sai trái với chuẩn mực cuộc sống nhưng vẫn cố tình bước vào. 2.2 Nguyên nhân từ gia đình
Do cha mẹ sống không hạnh phúc, những cảnh xào xáo, chửi bới và cãi vã thường ngày trong gia đình chính là yếu tố làm cho giới trẻ không muốn nghĩ đến hôn nhân; ngược lại, coi hôn nhân như một sự ràng buộc, cùm kẹp, hoặc chỉ như cơ hội để người ta lợi dụng nhau. Đồng thời, do cha mẹ bồ bịch, mèo chuột, muốn “tìm của lạ” hoặc “ông ăn chả, bà ăn nem” nên không thể khuyên bảo con cái được. Cha mẹ lăng nhăng mà cấm con cái bồ bịch mới là chuyện lạ!
Hơn nữa, cha mẹ không quan tâm đến đời sống và tình cảm của con mình, không động viên con cái sống lành mạnh, chỉ biết phó mặc cho nhà trường, thì làm sao chúng không hư hỏng? Theo thạc sĩ tâm lý nữ tu Hồ Thị Hạnh cho biết: “Do cha mẹ chỉ biết kiếm tiền, không quan tâm đến đời sống của con cái. Mà thực ra, cha mẹ đâu chỉ có kiếm tiền cho con là đủ mà còn phải biết đồng hành với con cái, nhất là ở lứa tuổi đang chập chững biết yêu”. Còn theo tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn, trưởng khoa tâm lý Đại học sư phạm TPHCM thì cho rằng: “Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “sống thử” ở giới trẻ là do sự giáo dục của gia đình còn quá lỏng lẻo, ít quan tâm tới các em, nhất là lúc các em đang tuổi cặp kè yêu đương, các em muốn có người đồng hành để chia sẻ” .
2.3 Nguyên nhân từ xã hội
Do ảnh hưởng văn hóa Phương Tây tràn vào, nên tình trạng quan hệ tình dục và “sống thử” trước hôn nhân ở giới trẻ đang ở mức báo động. Nhiều bạn trẻ thật dễ dãi, cho rằng “việc đó” là bình thường, không ảnh hưởng gì. Theo tiến sĩ tâm lý Vũ Gia Hiền: “Việc các bạn trẻ “sống thử” trước hôn nhân không chỉ ảnh hưởng của văn hóa Phương Tây mà còn do lối sống quá dễ dãi của các bạn. Đồng thời, do ảnh hưởng của nền văn hóa “tốc độ”, một số bạn trẻ quan niệm về tình yêu “rất hiện đại” hay còn gọi tình yêu tốc độ”. Cách đây không lâu, tôi có dịp đến thăm các bạn sinh viên sống ở khu nhà trọ, tôi thật bất ngờ trong một dãy phòng trọ, có khoảng một phần ba các bạn “sống thử” trước hôn nhân, hay còn gọi là “góp gạo thổi cơm chung”.
Hơn nữa, do ảnh hưởng của truyền thông, các bạn nghe nhạc, đọc tiểu thuyết, xem phim ảnh, tạp chí về yêu đương và cả những trang web về tình dục là điều không thể tránh khỏi. “Tai nghe không bằng mắt thấy”, có nhiều bạn trẻ vì tò mò “sống thử để biết”, và “sống thử vì thấy bạn bè mình có nhiều cặp cũng đang sống chung đấy thôi”. Tôi được một bạn sinh viên chia sẻ: “Phòng em có ba người ở, hai bạn của em có người yêu, em cảm thấy rất buồn và quyết định kiếm đại một người yêu để vơi đi nỗi buồn. Nhưng sau thời gian khi chiếm được thân xác em, anh ta đã cao chạy xa bay rồi”. Cách suy nghĩ mang tính trào lưu này khiến các bạn trẻ dễ thả mình theo sống thử, không thấy hợp thì chia tay, không còn xem trọng việc hệ trọng cả đời là hôn nhân và gia đình. Theo TS tâm lý học Trương Thị Bích Hà: “Do đến với nhau chỉ vì tò mò, vì tiết kiệm, vì người khác sống thử thì mình cũng sống thử và chỉ để thỏa mãn dục vọng nhất thời. Mặt khác, do hội nhập văn hoá làm cho giới trẻ sống “tây hoá” không còn biết đến nền tảng đạo đức của con người”.
3. Hậu quả của việc “sống thử”
“Sống thử” mang lại nhiều khó khăn hơn những gì người ta tưởng tượng về nó, và thực sự, trong cuộc sống “thử” người ta cũng ít có trách nhiệm với nhau hơn. “Sống thử” là một cuộc sống không lâu bền vì hầu hết sau một thời gian sống chung tạm bợ, những va chạm trong cuộc sống hằng ngày dễ làm cho người ta chán nhau, nhất là những cặp sinh viên “sống thử” còn phải mang theo nỗi lo học hành, nỗi lo “cơm áo gạo tiền” thì càng bức bối. “Sống thử” rất bấp bênh, thiếu một mục đích cụ thể, do vậy khi gặp khó khăn, mâu thuẫn đáng ra có thể giải quyết được, thì hai người lại dễ buông xuôi và tan vỡ. Tâm lý “không hợp thì bỏ” khiến nhiều bạn trẻ thiếu trách nhiệm với bản thân, người yêu và tình yêu của mình, “cả thèm chóng chán” và mối quan hệ trở nên nhạt dần. Cuộc sống vợ chồng sẽ trở nên nhàm chán nhanh chóng nếu cả hai không nhận thấy trách nhiệm phải vun đắp cho mối quan hệ thì tất yếu là không vững bền.
Hơn nữa, vì chỉ có hai người coi nhau là vợ chồng, còn xã hội và gia đình thì không, nên chẳng có ai giúp đỡ cho “vợ chồng” này khi gặp những khó khăn, trục trặc nhỏ trong tình cảm để nó không bùng phát thành mâu thuẫn lớn; chẳng có ai bảo vệ “gia đình” này khi có kẻ thứ ba dòm ngó. Và nỗi lo chẳng may có thai trước khi kết thúc giai đoạn “sống thử” sẽ khiến cho cuộc sống tình dục “vợ chồng thử” của các bạn trẻ không bao giờ có được niềm hạnh phúc tự nhiên như trong một cuộc hôn nhân hợp pháp. Rồi nhiều chuyện không mong muốn xảy ra như nạo phá thai, con cái sinh ra chưa được pháp luật công nhận và đặc biệt nó có thể kéo theo nhiều căn bệnh nguy hiểm và có thể gây ảnh hưởng xấu đến cuộc sống hôn nhân thực sự của các bạn sau này.
“Sống thử” làm cho hai người biết quá rõ về nhau, nhàm chán và đơn điệu, chưa kể đến vấn đề “cơm áo gạo tiền”, những mâu thuẫn trong cuộc sống hằng ngày là điều không thể tránh khỏi. Khi các bạn chưa thực sự là của nhau thì việc chia tay là hoàn toàn có thể xảy ra. Tất nhiên, đám cưới chỉ là hình thức nhưng giấy tờ hôn thú là sự ràng buộc về giáo luật và pháp luật, đó là kết quả của một tình yêu chín muồi. Khi sống thật, các bạn trẻ sẽ sống có trách nhiệm hơn, yêu và tôn trọng nhau hơn. Chẳng hạn, một cuộc nghiên cứu của Trung tâm Hôn nhân và Gia đình tại trường Đại học Crieghton (Mỹ) cho biết, những đôi bạn sống chung trước khi thành hôn thường phải chịu đau buồn khôn khổ nhiều hơn bởi cách sống ấy, và cuối cùng dẫn tới tình trạng không ổn định trong đời sống vợ chồng. Điều đáng ngạc nhiên hơn nữa là những người đã chung sống trước hôn nhân như thế lại có khuynh hướng “cãi nhau liên miên” ngay sau ngày cưới.
Một khi “sống thử” tan vỡ, bạn nữ chịu thiệt thòi đã đành, bạn nam cũng không phải không bị ảnh hưởng, mất mát về thời gian, sức khoẻ, tiền bạc, mất mát nhiều cơ hội trong cuộc sống… chia đều cho cả hai bên. Nhiều bạn gái gặp bế tắc sau khi “sống thử” đã tự tử. Tỷ lệ nạo phá thai ở Việt Nam gia tăng rất nhanh và hiện là một nước có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới, đóng góp không nhỏ là việc “sống thử” của các bạn trẻ. Họ còn chưa đủ tiềm lực về kinh tế, nhận thức về trách nhiệm và hậu quả còn nông cạn, thường cho rằng hiện đại là phải “sống thử”. “Sống thử” nhưng chia tay là thật, theo thống kê từ Bộ tư pháp Mỹ cho thấy trong vòng 15 năm qua, 86% các cuộc “sống thử” đã kết thúc bằng chia tay. Tiếp tục theo dõi 14% tiến đến hôn nhân thì tỷ lệ ly dị của những đôi này lại cao hơn những cặp trước đó đã ra sống riêng. Vì thế, có thể khẳng định “sống thử” không thể là bước đệm cho một cuộc hôn nhân bền vững.
Giáo sư xã hội học, bà Linda Waite, sau nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy đã cho biết: Những cặp chung sống gần như vợ chồng đã trải qua kinh nghiệm đau khổ như bị ngược đãi hay phản bội nhau mà hoàn toàn không nhận được sự trợ giúp nào từ gia đình đôi bên. Bà cho biết tiếp, 16% phụ nữ sống chung với bạn trai hay bị đánh đập vào những lần cãi vã, trong lúc chỉ có 5% phụ nữ bị đánh đập khi chung sống với chồng của họ. Những cặp khác, có con chung, không giáo dục nổi con họ vì họ không cảm nhận được ràng buộc thiêng liêng của vợ chồng thực thụ. Đặc biệt, người cha rất vô trách nhiệm, và sống bê tha, không chu cấp cho con mình, mà tự cho mình chỉ là “bạn trai” của mẹ đứa bé, và vô hình chung, người đàn ông đó đã chuyển trách nhiệm nuôi và dạy đứa nhỏ cho bà mẹ. Hơn nữa, bà còn cho biết, đời sống sinh lý của những người không phải là vợ chồng cũng không điều hòa như đời sống vợ chồng.
3.1 Trả giá quá “lớn”
Một phút vui chơi bên người mình yêu, bên tình nhân tưởng như đang ở thiên đường; những tháng ngày vắn vỏi bên nhau tưởng giúp con người thoải mái về tinh thần và thể xác, hay đáp ứng cách trọn vẹn khao khát sống cho nhau. Nhưng hậu quả của nó mang lại rất lớn mà người trong cuộc thường không lường hết được. Đó là việc gia đình sau này lục đục, bất hòa… gây hoang mang tinh thần cho những người thân trong gia đình.
Bên cạnh nỗi đau về tinh thần còn có nỗi đau về thể xác, hậu quả của người trong cuộc khó tiên liệu trong hiện tại, vì câu trả lời chỉ có trong tương lai. Có lẽ chỉ với những người đang và sẽ làm mẹ mới hiểu nỗi đau không thể sinh con mà hậu quả của những lần phá thai để lại; hiện tại họ không có lựa chọn nào khác hơn là phá bỏ cái thai, nhẫn tâm trở nên “thú dữ” với chính mầm sống đang từng ngày lớn lên trong bụng. Đó là giải pháp cuối cùng và tất yếu của cuộc ngoại tình, hôn nhân ngoài giá thú, hay “sống thử”, vội vàng “cho” để chứng minh tình yêu của cô gái, hay của những cuộc ăn chơi thác loạn…
Một khi cuộc sống chung không xây dựng trên nền tảng vững chắc của gia đình, thì tất yếu sẽ dễ dàng đi đến chỗ rạn nứt và đổ vỡ với những lý do rất đời thường như: ghen tuông, không còn yêu nhau, hay không có trách nhiệm… Và đó cũng là nguyên nhân xảy ra những cuộc ẩu đả, bạo hành giữa vợ chồng với nhau… trước khi chia tay. Phần lớn người phụ nữ phải chịu nhiều thiệt thòi .
3.2 Di chứng tương lai
Một khi “trao thân gửi phận” cho nhau nhưng không thành vợ thành chồng, cũng để lại nhiều vết thương lòng và tâm lý trong tương lai. Nhiều phụ nữ lỡ “trải nghiệm” trong quá khứ, thì tương lai phải đối diện câu trả lời về trinh tiết với người bạn đời hay khi yên bề gia thất, người cũ quấy rối, tống tiền; hoặc mặc cảm tự ty với gia đình… Tất cả điều đó, thường cản lối đến với cuộc sống tốt đẹp phía trước, và sự chọn lựa vì đó không được trọn vẹn. Và chắc chắn, không có cơ hội tận hưởng hạnh phúc, dù chỉ là những giây phút ngắn ngủi trong cuộc đời dương thế.
Tất cả những hậu quả đó, hơn ai hết, chính bản thân người trong cuộc sẽ phải gánh chịu, không chỉ ở thời gian hiện tại mà còn ảnh hưởng dài tới tương lai sau này. Hậu quả của việc “sống thử”, quan hệ trước hôn nhân sẽ dễ sinh nhàm chán và nếu có hôn nhân thì cuộc sống của họ thường không hạnh phúc và tiếp theo là một “lộ trình buồn”. Thật đáng tiếc cho giới trẻ ngày nay. Cái tai hại hơn và không đáng có, lại là nỗi bất hạnh của những đứa trẻ, có thể chúng sẽ không được thấy ánh dương mặt trời của sự “nhẫn tâm và tàn nhẫn” của cha mẹ; hay nếu được sinh ra thì cũng sẽ èo uột vì “thiếu vắng sự ấm áp” từ tình thương của cha hoặc mẹ. Và như thế, chúng sẽ là những đứa trẻ phát triển không bình thường về thể lý và tâm lý .
4. Để hạn chế việc “sống thử”
4.1 Về phía bản thân
Bản thân các bạn, nên cố gắng học hỏi, trau dồi kiến thức về tình yêu, về hôn nhân gia đình, không nên vì những lời ngon ngọt của người yêu mà bỏ qua những chuẩn mực, giá trị đạo đức của người Việt Nam. Các bạn gái phải tự biết bảo vệ cái quý giá nhất của mình. “Sống thử”, nếu “dính bầu” thì đơn giản là đi phá thôi sao? Đừng chỉ vì một giây phút nông nổi mà bạn phải ân hận suốt đời khi mất luôn thiên chức làm mẹ. Hơn nữa, các bạn nên tham gia các đoàn hội, tạo một sân chơi lành mạnh, giao lưu học hỏi và phải quyết tâm nói không với việc “sống thử”.
4.2 Về phía gia đình
Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề, Ðức cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, trong tông huấn về gia đình “Familiaris Consorto” đã khuyến cáo các bậc phụ huynh: “Bởi vì cha mẹ đã cho con cái sinh ra đời, họ phải có một bổn phận quan trọng nhất, là giáo dục con cái của họ. Do đó, cha mẹ phải nhận rằng, chính họ là những nhà giáo dục đầu tiên và trên tất cả đối với con cái. Vai trò giáo dục của họ quyết liệt đến nỗi thật khó tìm được bất cứ điều gì có thể đền bù vào sự thất bại của họ. Cha mẹ phải nhận trách nhiệm tạo bầu khí gia đình đầy linh hoạt trong tình yêu và tôn kính Thiên Chúa và mọi người, để sự phát triển hoàn mỹ về cá tính và xã hội được nẩy nở trong con người. Vì vậy, gia đình là trường học đầu tiên cho tất cả những đức tính Giáo hội và xã hội mà bất cứ xã hội nào cũng cần phải có.”
Ðây không phải là khó khăn có thể đóng khung trong khuôn khổ gia đình, nhưng thực sự nó đã trở nên thách đố quan trọng của Giáo hội và xã hội. Ðể đối phó, cần có sự vận động qui mô với sự hợp tác chặt chẽ của gia đình, học đường và giáo xứ. Sự hợp tác này, cho đến hiện tại vẫn còn được mô tả là chưa đúng mức, nếu không muốn nói là qúa hời hợt. Thành thật mà nói, đa số các bậc phụ huynh Việt Nam, mặc dù có kinh nghiệm, nhưng việc nói chuyện về tình dục với con cái, đã không được coi như “tốt lành.” Có một bà trong xứ đạo của người Việt kia, đã than phiền rằng cha xứ đã dạy các thanh niên nam nữ trong họ đạo những điều “tục tĩu”, khi những người trẻ này tham dự các lớp giáo lý Chuẩn Bị Hôn Nhân! Vì vậy, chính một số phụ huynh cũng cần phải được đi “huấn luyện” thêm, học hỏi thêm, trước khi họ có thể giúp đỡ con cái của họ.
4.3 Về phía xã hội
5. Quan điểm và lập trường của Giáo hội Công giáo
Theo giáo luật, hai tín hữu Công giáo mặc dù đã làm hôn thú dân sự với nhau, nhưng họ chưa thực hiện bí tích Hôn Phối trước mặt Giáo hội, hôn thú của họ vẫn không phải là bí tích, và do đó họ không thể ăn ở với nhau như vợ chồng thật sự. Đối với những vợ chồng không Công giáo, hôn thú dân sự của họ là hôn phối tự nhiên. Giáo hội vẫn tôn trọng hôn phối đó. Nhưng đối với người Công giáo, họ có nghĩa vụ của các tín hữu, đó là hôn phối của họ phải được kết ước theo thể thức của Giáo hội đã quy định (GL 1108) để có thể là bí tích Hôn Phối. Hôn phối của các người Công giáo, cho dù chỉ một bên là người Công giáo, họ bị chi phối không những bởi luật Thiên Chúa, mà còn bởi luật Giáo hội nữa, tuy vẫn tôn trọng thẩm quyền của luật dân sự về hiệu quả thuần túy dân sự của hôn nhân. Đồng thời, có những người nghĩ rằng vì đã tốn kém nhiều mới lấy được vợ, nên phải ăn ở với nhau càng sớm càng tốt dù chưa làm phép cưới theo luật đạo; cách ứng xử như thế, bộc lộ một thái độ thiếu tôn trọng người bạn đời của mình, coi người bạn đời như món hàng mình đã tốn kém nhiều mới kiếm được nên phải tận hưởng càng sớm càng tốt. Quan niệm đó cũng không phù hợp với giáo lý Công giáo về hôn nhân.
Đối với Giáo hội, hôn phối không phải chỉ là chuyện riêng tư thuần túy giữa hai người nam nữ, nhưng còn liên hệ tới tính hiệp thông trong toàn thể cộng đoàn Giáo hội. Thật vậy, từ đôi hôn phối Kitô giáo này sẽ đem đến một gia đình Kitô với tất cả sự phong phú của cuộc sống, khả năng giáo dục tri thức và đức tin, trở nên một tế bào sống động của Giáo hội. Gia đình là tế bào đầu tiên của Giáo hội và được Công Đồng Vaticanô II gọi là “Giáo hội tại gia”. Khi cử hành hôn phối theo nghi thức của Giáo hội, đôi vợ chồng Công giáo bày tỏ quyết tâm dấn thân sống đời hôn nhân theo giới luật của Chúa và những mong đợi của Giáo hội” .
Tóm lại
“Sống thử” trước hôn nhân là một lối sống đáng phê phán và phải ngăn chặn vì nó để lại nhiều tác hại đối với gia đình và xã hội. Nó làm băng hoại lối sống lành mạnh của giới trẻ và gây nhiều hậu quả đáng tiếc cho chính tương lai của lớp trẻ. Hơn nữa, Giáo hội kêu gọi mọi thành phần dân Chúa hướng đến một đời sống hôn nhân đặt trọng tâm trên giao ước với Thiên Chúa – Đấng là nguồn sự sống đích thực; đồng thời, qua đó, khám phá và đề cao những giá trị Tin Mừng về tình yêu, về sự hiệp thông và những ân ban nhưng không của Thiên Chúa, qua Đức Giêsu, trong Đức Giêsu và nhờ Đức Giêsu. Nơi Ngài, sự sống của Thiên Chúa ban cho con người được cụ thể hóa một cách sống động qua cung cách sống, cung cách ứng xử, cung cách trao tặng Tình yêu – Một tình yêu đích thực “hy sinh mạng sống cho người mình yêu” (x.Ga 15, 13).
Sống Ảo Và Giới Trẻ Hiện Nay
Vấn đề sống ảo và giới trẻ hiện nay đang làm cho chúng ta trở nên thụ động. Giới trẻ nghiện sống ảo, không thích sống với thế giới thật? Tại sao?
1. Thực tế hiện tượng sống ảo của giới trẻ hiện nay
Dễ dàng nhận thấy hiện tượng sống ảo và giứoi trẻ hiện nay qua hình ảnh những đứa trẻ gán mắt suốt vào điện thoại hay máy vi tính. Nếu như ngày xưa bọn trẻ thường tụ tập nhau để chơi đùa với nhau ở xóm làng thì ngày nay, cho dù ở gần nhau chúng cũng cảm thấy xa lạ và không có tình cảm gắn bó với nhau nữa. Chủ đề trò chuyện của chúng không còn là những con siêu nhân, búp bê, đồ chơi đẹp mà thay đó bằng những trò chơi game đang rầm rộ trên mạng xã hội. Sống ảo và giới trẻ hiện nay còn trầm trọng hơn, độ tuổi trên 18 càng bị lún sâu hơn vào tình trạng này.
Sống ảo và giới trẻ hiện nay là sống không thực với hiện tại, luôn có những suy nghĩ, ý tưởng dựa vào những gì xa vời mà internet mang lại. Internet ra đời nhằm mục đích giúp con người nắm bắt thông tin dễ dàng hơn. Tuy nhiên, do sự lạm dụng quá mức khiến chúng ngày càng trở nên tiêu cực, mất đi giá trị thật sự ban đầu. Có thể thấy điển hình là triệu chứng nghiện Facebook và những trò chơi games.
Thực sự nhiều bạn trẻ hiện nay đang mất định hướng, thiếu lý tưởng sống… do nhiều nguyên nhân. Hiện nay nhiều gia đình buông rơi con cái vì mải mê kiếm tiền, nhà trường thì nặng về dạy kiến thức mà quên đi dạy trẻ văn hóa ứng xử, những giá trị sống thực sự. Con người không ai sống bằng thế giới ảo được mà chúng ta phải sống trong thế giới thật. Muốn thay đổi điều đó thì vấn đề là văn hóa. Đây chính là văn hóa ứng xử. Con người phải ứng xử đúng mực với cuộc sống và cái này thì chúng ta phải giáo dục cho thanh niên hôm nay.
2. Hậu quả của việc sống ảo và giới trẻ hiện nay là gì?
Đáng lo ngại là đang có sự đánh đồng giữa nổi tiếng và tai tiếng đã khiến cho nhiều bạn trẻ ngày càng sa đà trong cuộc sống. Có những người nghĩ là mình nổi tiếng vì mình đã trở thành một người được facebook tung hô. Bây giờ muốn nổi tiếng bạn trẻ chỉ cần có tiền chi cho các công ty hoặc gây xi-căng-đan thì cũng sẽ được “nổi tiếng”. Tưởng là nổi tiếng nhưng đó thực sự là tai tiếng.
Mạng xã hội đã tạo nên những “anh hùng bàn phím” thiếu văn hóa facebook, thiếu nhân văn… Hẳn chúng ta vẫn còn bàng hoàng về cô gái 13 tuổi ở Khánh Hòa câu like trên facebook rằng nếu được 1.000 like sẽ châm lửa đốt trường. Không ngờ số like nhanh chóng vượt mức 1.000 và cô đã đốt trường trước sự hô hào, cổ vũ của bạn bè. Nhiều người cho rằng, một bộ phận giới trẻ hiện nay cần nhìn vào sự việc này để xem xét lại bản thân và điều chỉnh hành vi của mình một cách đúng đắn. Một lần nữa, những câu chuyện câu like bằng cách đốt trường hay tự thiêu nhảy cầu là hồi chuông cảnh tỉnh không chỉ với giới trẻ mà tất cả những người đang sử dụng mạng xã hội hiện nay. Giới trẻ nên hiểu rằng, con người phải sống trong thế giới thật, với những giá trị thật, chứ sống với những giá trị ảo là vô cùng nguy hiểm.
3. Cách khắc phục thói quen sống ảo của giới trẻ
Không thể phủ nhận lợi ích của mạng xã hội, nhưng sự lạm dụng thoái hóa sẽ dần giết chết tuổi trẻ của chúng ta. Cách khắc phục sống ảo là hãy sống thực tế hiện tại mà nhà Phật gọi là tỉnh thức và sống trong chánh pháp
Hạn chế thời gian tham gia vào các trang mạng xã hộ i, tích cực hoạt động các sự kiện ngoài xã hội để tạo mối quan hệ và trao đồi kỹ năng sống
Gặp gỡ bạn bè, người thân để duy trì mối quan hệ, thể hiện sự quan tâm, thăm hỏi lẫn nhau, tạo niềm vui và sự gắn bó với nhau.
Thực Trạng Giới Trẻ Hiện Nay Trước Căn Bệnh Sống Vô Cảm
1. Thực trạng căn bệnh vô cảm
Vô cảm là một trạng thái cảm xúc của con người. Đây là một trạng thái, mà khi đó, con người không có một tình cảm nào đối với những sự vật, sự việc diễn ra xung quanh. Họ thờ ơ, thản nhiên trước nỗi đau, nỗi bất hạnh của những người khác.
Mới đây nhất, cư dân mạng lại phải giật mình vì hành động như côn đồ của nhóm nữ sinh ở Hà Nội, Hải Phòng,… với màn đánh đập, lột quần áo, cắt tóc bạn học. Và chú ý hơn đó là những hình ảnh này được quay lại bởi một nam sinh. Kèm theo những tiếng chửi bới kém văn minh của các nữ sinh hành hung thì còn có tiếng cổ vũ của những chàng trai đứng gần đó như “cởi áo đi, cắt tóc đi,…”. Khi xem những clip này nhiều người còn ngỡ ngàng vì sự thờ ơ của giới trẻ 8x, 9x ngày nay. Mặc dù các bạn ấy hoàn toàn có thể vào can ngăn nhưng lại không sẵn lòng để giúp đỡ những người gặp khó khăn, hoạn nạn, rất nhiều bạn khi nhìn thấy những người nghèo khó, ăn xin thì xua đuổi, dè bỉu. Trên đường đi gặp người bị tai nạn thì thay vì dừng lại giúp đỡ, hỏi han lại bỏ đi xem như không có chuyện gì xảy ra, thậm chí còn tệ hơn nữa khi có những thành phần không những không giúp đỡ nạn nhân mà còn lợi dụng lúc người ta có sự cố để lấy cắp tiền, tài sản của người bị tai nạn.
Thêm nữa trong thời gian gần đây, thực trạng giết người đang diễn ra ngày càng nhiều với mức độ nghiêm trọng., rất nhiều tội phạm đang ở thế hệ 8x, 9x. Ví dụ như cách đây chưa lâu dư luận xôn xao vụ thảm sát giết nước cướp của ở tiệm vàng Ngọc Bích do kẻ vô cảm Lê Văn Luyện ( 17 tuổi lúc đó) gây ra. Hành vi giết người của hắn ta là đặc biệt nghiêm trọng,tàn bạo, vô cảm nhất tính đến thời điểm lúc bấy giờ. Ngoài ra còn phải kể đến vụ việc Hồ Nhật Linh (18 tuổi) đã đâm 95 nhát dao vào thai phụ có bầu 8 tháng tuổi sau đó vứt xác nạn nhân xuống một cái mương,…Thực trạng bệnh vô cảm này đang diễn ra ngày càng “phổ biến ” và phức tạp. Quả thật không thể dung thứ mãi cho những hành động vô cảm ấy, nếu cứ thờ ơ với những hành động đó tức là chúng ta đang vứt bỏ truyền thống của dân tộc cũng như vứt bỏ chính bản thân mình.
2. Nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng vô cảm của giới trẻ hiện nay nhưng nhìn chung là do cách sống, cách giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội còn quá thờ ơ, hời hợt.
2.1. Nguyên nhân xuất phát từ bản thân
Bản thân mỗi chúng ta vô cảm trước cuộc đời là do thiếu thốn tình yêu thương, thiếu đi lòng bao dung, sống bằng lý trí sắt đá, bằng tình cảm khô cằn của mình. Bên cạnh đó khi một con người bị chính cái xấu hãm hại, những điều tốt đẹp không đến với mình thì bản thân họ sẽ cảm thấy hận đời, dần dần vô cảm với tất cả mọi thứ, họ dần mất đi niềm tin vào những điều tốt đẹp , họ trở nên vô cảm trước mọi thứ trên cuộc đời này.
Đối với bản thân họ khi hàng xóm gặp hoạn nạn, khó khăn, có người thân mắc phải tệ nạn xã hội họ cũng vờ như không biết, không một lời hỏi han cũng như không một lời an ủi, trên đường gặp người bị tai nạn họ bỏ đi mặc kệ người ta còn sống hay đã chết, hoặc có dừng chân lại cũng chỉ để thỏa mãn mãn sự hiếu kỳ của bản thân, không dám lại gần giúp đỡ vì sợ phải gánh trách nhiệm. Những người bất hạnh, có hoàn cảnh đáng thương nằm bên vệ đường họ cũng chẳng buồn quan tâm hay xót thương cho số phận của họ mà ngược lại còn khinh bỉ những con người kém may mắn đó, thêm vào đó, sự vô cảm còn bắt nguồn từ lối sống ích kỷ, thực dụng, thích hưởng thụ của giới trẻ ngày nay.
2.2. Nguyên nhân xuất phát từ gia đình
Gia đình chính là tế bào của xã hội, gia đình có tốt đẹp thì xã hội mới phát triển được, thế mà ngày nay các bậc phụ huynh ít khi dạy con đồng cảm với người khác. Cách ứng xử, hành vi của giới trẻ một phần là do học hỏi từ ở ngoài xã hội và một phần là do ảnh hưởng từ gia đình tạo nên,thói quen ít giao tiếp với mọi người, thích giao lưu với những người ảo qua mạng xã hội rồi thường xuyên xem những cảnh đấm đá, giết người man rợ ở trên tivi, phim ảnh dẫn tới sự thờ ơ, lãnh đạm với mọi người xung quanh của giới trẻ, đó là một hệ quả không thể tránh khỏi.
Chúng ta biết rằng dạy con là phải dạy lúc con còn nhỏ cũng như uốn cây tre phải uốn từ lúc trẻ còn non, nhưng dường như nhiều hộ gia đình ngày nay không hề quan trọng chuyện này, không quan tâm đến việc dạy con phải có sự cảm thông, yêu thương, giúp đỡ người khác. Nhiều bậc phụ huynh thiếu gương mẫu về đạo đức, về cách sống , không quan tâm đến việc dạy dỗ con cái, ngày nay có bao nhiêu phụ huynh bỏ thời gian ra dạy con biết cách đối nhân xử thế, biết tôn trọng người khác, dạy con biết yêu thương ?
Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh vì quá cưng chiều con mà đáp ứng hết tất cả những yêu cầu của con một cách vô điều kiện, thế nhưng họ lại không dạy con biết cách chia sẻ, có trách nhiệm với người thân. Một đứa bé chỉ biết nhận mà không biết cho sẽ rất “nghèo” về cảm xúc dẫn đến những vô cảm trước tất cả mọi thứ.
2.3. Nguyên nhân xuất phát từ nhà trường
Thầy cô được xem như là bố mẹ thứ hai của học sinh, nếu họ vô cảm thì sẽ đào tạo ra những “đứa con” vô cảm như họ, đây sẽ là một mối tai họa lớn cho xã hội. Quả thật, môi trường giáo dục đang trở nên báo động hơn bao giờ hết, đó thực sự là một mối lo ngại đối với ngành giáo dục và cả xã hội của Việt Nam.
2.4. Nguyên nhân từ xã hội
Do ảnh hưởng của cuộc cách mạng khoa học – công nghệ, những ứng dụng công nghệ hiện đại đã ảnh hưởng đặc biệt đến thế hệ trẻ, làm thay đổi phong cách làm việc, cách giao tiếp, cách tư duy dẫn đến giới trẻ sống rất vô cảm không quan tâm đến những việc xung quanh, khi các bạn trẻ càng sử dụng internet nhiều thì càng lơ là với những gì xay ra xung quanh họ. Khi các trang blog, mạng xã hội xuất hiện các bạn trẻ được tự do thể hiện bản thân mình. Nhưng một khi các bạn giam cầm mình quá lâu trong thế giới ảo của mình các bạn sẽ bị trầm cảm và vô cảm.
Đồng thời do ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường nên một mặt nó làm cho những giá trị truyền thống được phát huy, những giá trị mới được hình thành và phát triển, một mặt nữa nó làm nảy sinh tư tưởng ích kỷ, không có trách nhiệm với cộng đồng, đề cao cái tôi cá nhân. Hơn nữa căn bệnh vô cảm là kết quả của lối sống thực dụng đang ngày càng ăn sâu vào văn hóa của giới trẻ Việt Nam khi mà các giá trị sống, giá trị đạo đức và giá trị tinh thần đang dần bị thế chỗ cho chủ nghĩa vật chất và chủ nghĩa cá nhân, con người không còn cảm xúc trước nỗi đau của người khác. Bên cạnh đó sự bất công xã hội, tham nhũng, quan liêu đang ngày một gia tăng , người lớn không còn là tấm gương cho giới trẻ noi theo.
3. Tác hại
Căn bệnh vô cảm có tác hại vô cùng ghê gớm, không chỉ làm suy giảm đạo đức trong giới trẻ mà còn đẩy đất nước đến bờ tụt hậu.
3.1. Bệnh vô cảm có thể dẫn đến chết người
Nếu một bác sĩ “vô cảm” sẽ không có đủ tình thương dành cho bệnh nhân của mình, sẽ đánh mất đi lương tâm của một người bác sĩ, chẳng hạn trước một ca cấp cứu nguy kịch nhưng vì bệnh nhân có hoàn cảnh nghèo khó không có tiền để đóng tiền viện phí hay không có tiền để “cảm ơn” bác sĩ thì lúc ấy bệnh vô cảm khiến cho người bác sĩ chậm trễ, thờ ơ , không nhiệt tình thăm khám cho bệnh nhân cuối cùng để bệnh nhân chết một cách oan uổng. Sẽ càng đau xót hơn nếu người bệnh nhân đang nằm đó là trụ cột chính của gia đình, họ ra đi để lại những đứa con thơ dại, bố mẹ già ốm yếu không ai phụng dưỡng, cách đây mấy năm tại bệnh viện Bưu Điện Hà Nội, chỉ vì sự vô cảm của đội ngũ bác sĩ và y tá đã dẫn đến cái chết oan uổng của một đứa bé chưa kịp chào đời.
Còn một người giữ mạng sống của nhiều người như tài xế chẳng hạn mà mắc bệnh vô cảm thì thực sự rất nguy hiểm, một người tài xế vô cảm sẽ coi mạng sống của hành khách chẳng ra gì, phóng nhanh, vượt ẩu gây những hậu quả khôn lường.
3.2. Bệnh vô cảm có thể để lại tai hại lớn cho xã hội
Thầy cô giáo là người truyền cảm hứng cho học sinh và cũng là cha mẹ thứ hai của chúng nhưng nếu họ vô cảm thì sẽ thiếu đi tình thương dành cho những “đứa con” của mình, thiếu sự nhiệt huyết trong bài giảng, không có trách nhiệm với học sinh, hờ hững trong cách truyền đạt kiến thức, không quan tâm đến chất lượng giảng dạy. Vì sự vô cảm của họ mà họ sẽ đào tạo ra những con người thiếu trình độ và vô cảm giống như giáo viên của mình, quả thật đó sẽ là một mối tai họa vô cùng lớn cho xã hội.
3.3. Bệnh vô cảm đưa đất nước đến suy vong
Cán bộ nhà nước chính là “nô lệ” của nhân dân, phục vụ hết lòng cho công ích, điều hành tất cả hoạt động của đất nước. Thế nhưng họ lại “vô cảm” trước những nguyện vọng chính đáng của nhân dân, họ không nhìn thấy được những khốn khổ của người dân. Thậm chí không giải quyết những tranh chấp, khiếu nại về tài sản, đất đai cho người dân, gây khó dễ, dùng vũ lực để giúp đỡ các thế lực có điều kiện hơn để mình được “phong bì” dắt túi riêng. Tất cả cũng chỉ vì tính tham lam, ích kỷ mà làm mất đi phẩm chất đạo đức của một người cán bộ, từ đó nhân dân sẽ không còn tin vào chính quyền, sẽ sống “vô cảm” như cán bộ và chẳng còn ai lo cho lợi ích chung của cộng đồng dân tộc, chính những “cán bộ vô cảm ” thiếu trách nhiệm sẽ gián tiếp đẩy đất nước đến bờ vực của suy vong.
4. Giải pháp
“Bệnh vô cảm” không phải là tội ác, nhưng nó chính là con đường dẫn đến những tội ác, hơn nữa còn có tốc độ “lây lan” đến chóng mặt, khi một người vô cảm thì mọi người xung quanh sẽ vô cảm theo cuối cùng là cả một xã hội vô cảm. Nếu nói đến căn bệnh ở thể xác thì con người sợ nhất là căn bệnh ung thư còn nếu nói đến căn bệnh tâm hồn thì đáng sợ nhất có lẽ là vô cảm, bởi vì nó có sức công phá vô cùng ghê gớm đến nhân cách và đạo đức của con người. Từ đó nó trực tiếp ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế, chính trị của cả một dân tộc. Vậy ngay từ bây giờ chúng ta cần tích cực đẩy lùi căn bệnh vô cảm ra khỏi đất nước Việt Nam của chúng ta.
4.1. Về phía bản thân
Mỗi chúng ta cần phải biết đồng cảm với mọi người, biết trau dồi, học hỏi những bài học trong cuộc sống, biết yêu thương mọi người xung quanh, ngoài ra, cần phải học hỏi những tấm gương đạo đức trong xã hội chẳng hạn như các nữ tu đang phục vụ tại trung tâm Sida giai đoạn cuối – Mai Hòa – Củ Chi. Các nữ tu đã đồng cảm với những số phận kém may mắn trong cuộc sống .
4.2. Về phía gia đình
Gia đình chính là nơi hình thành nhân cách con người vì thế muốn con cái trở nên tốt, gia đình phải là nơi yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, mọi thành viên trong gia đình sống phải quan tâm, san sẻ với nhau. Khi con còn nhỏ dạy con cách nhận biết cảm xúc của người khác, hướng dẫn trẻ hiểu được nguồn gốc của những cảm xúc đó cũng như ảnh hưởng của nó đến mọi người từ đó điều chỉnh cảm xúc, hành vi của mình, các nhà tâm lý học cũng đưa ra khuyến cáo rằng gia đình phải thay đổi thói quen dạy con. Phụ huynh thường chỉ ra lệnh mà không quan tâm đến suy nghĩ của con, học cách lắng nghe, thấu hiểu con cái là việc mà những người làm bố và làm mẹ phải làm đầu tiên, con cái chỉ là có thể hiểu được một cách rõ ràng nhất khi được cha mẹ hướng dẫn một cách cụ thể.
4.3. Về phía nhà trường
Môi trường giáo dục ở trường học không chỉ là nơi trang bị cho con người những kiến thức ở trong sách vở mà còn trang bị cả về nhân cách, đạo đức làm người, một khi nhà trường biết quan tâm đúng mực đến giới trẻ thì kết quả sẽ rất khả quan. Mặt khác nhà trường nên dạy học sinh biết cách ứng xử, biết cách quan tâm đến mọi người, giáo dục kỹ năng sống bằng cách khơi dậy tinh thần dám đấu tranh trong mọi học sinh, đây cũng là nơi xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam giàu tình nghĩa nhưng hết sức mạnh mẽ, không khoan nhượng trước cái xấu, cái ác.
4.4. Về phía xã hội
Xã hội nên quan tâm nhiều đến giới trẻ, tạo ra nhiều cơ hội giúp các em được sống theo chuẩn mực đạo đức của xã hội, giúp họ biết cách quan tâm, yêu thương, giúp đỡ đỡ mọi người, giới trẻ ngày nay không phải là họ không muốn sống cho ra người mà còn muốn sống tốt hơn thế nữa chính vì vậy các bạn trẻ cần được xã hội giúp đỡ.
Để nói tình cảm con người với con người thì chúng ta không thể đánh đổi bằng những thứ vốn dĩ tầm thường được mà chỉ có sự chân thành mới có thể duy trì một mối quan hệ bền vững, trao đi yêu thương thì sớm muộn gì chúng ta cũng sẽ nhận được sự yêu thương của người khác. Mong rằng bài chia sẻ trên sẽ giúp các bạn có những kiến thức hữu ích xung quanh căn bệnh vô cảm để từ đó tiêu diệt căn bệnh vô cảm trong chính bản thân mình.
Ngăn Giới Trẻ Sống Ảo, Mất Phương Hướng
Mạng xã hội facebook xuất hiện tại Việt Nam, đã tạo thành một “cơn sốt” đối với giới trẻ và trở thành nơi trút những “hỉ, nộ, ái ố” của mọi người. Theo đó, nút like (thích) cũng trở nên quen thuộc với mọi người dùng khi nó thể hiện sự hưởng ứng, đồng tình, đồng cảm của mình đối với mỗi cập nhật trạng thái của bạn bè trên facebook. Sẽ chẳng có gì để nói nếu như nó được sử dụng đúng mục đích, thế nhưng nhiều người lại sử dụng nút like khá tùy tiện, lệch lạc thậm chí có người phát cuồng. Để “câu like”, một cô gái 13 tuổi ở tỉnh Khánh Hòa đăng trên dòng trạng thái (status) nội dung nếu đạt mức 1.000 lượt like cô sẽ đốt trường. Sự việc sau đó được cộng đồng mạng chia sẻ “chóng mặt” và chỉ sau một đêm, status đó đã vượt 1.000 like khiến cô gái lo sợ, tìm cách lẩn trốn bạn bè. Tuy nhiên, do sức ép của “nút like” từ bạn bè, cộng đồng mạng mà cô gái này đã phải thực hiện bằng hành động mang xăng vô đốt trường như đã tuyên bố. Hoặc gần đây, trào lưu “nói và làm của thanh niên Việt Nam” cũng đang nở rộ theo tuyên bố của một thanh niên sống tại Thành phố Hồ Chí Minh. Theo đó, nam thanh niên này đã tuyên bố hùng hồn trên facebook rằng “nói và làm, cần 40.000 like để tự thiêu, nhảy cầu Tân Hóa” và thanh niên này đã thực hiện thật với sự chứng kiến của hàng trăm “tín đồ” facebook tò mò.
Theo TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, Trưởng bộ môn Tâm lý học ứng dụng, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, hành động đốt trường, tự thiêu, nhảy sông… để câu like là một minh chứng rõ nét cho trào lưu “sống ảo” của một bộ phận bạn trẻ ngày nay. Trào lưu tiêu cực này đã lên đến đỉnh điểm khi một số bạn bắt đầu bất chấp cả tính mạng của mình để có thể nổi tiếng phút chốc trên mạng xã hội.
Trò chơi Pokemon Go xuất hiện tại Việt Nam đã tạo nên cơn sốt thu hút đông đảo người chơi ở các thành phố lớn.
Thực tế, trào lưu sống “ảo” trên mạng đang ngày càng phổ biến khiến không ít bạn trẻ bị ảnh hưởng và hành động theo hướng tiêu cực và gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội như cướp của, giết người ngày càng man rợ và máu lạnh, đặc biệt là sự vô cảm trước những khó khăn của người khác. Những vụ thảm sát cả gia đình tại Bình Phước, vụ nam thanh niên mới 20 tuổi giết chết hai mẹ con tại Bà Rịa – Vũng Tàu hay như vụ đãi tiệc sinh nhật bằng “ma túy” của một “thiếu gia” tại khách sạn với 80 bạn tham dự mới đây… là những minh chứng.
Thạc sỹ Tâm lý học Trần Thị Thu Vân, Phòng khám Chăm sóc giảm nhẹ – tâm lý, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng lối sống “ảo”, lệch lạc từ mạng xã hội có nhiều tác hại tiêu cực, ảnh hưởng không tốt đến bản thân, học tập, sinh hoạt của đối tượng tiếp nhận và cuộc sống của những người xung quanh. Theo nghiên cứu, những ảnh hưởng của việc “nghiện” facebook độc hại không kém so với thuốc lá hay các chất gây nghiện khác. Trên mạng xã hội, con người có thể cảm thấy bị mê đắm khi đăng tải các trạng thái, làm giảm tương tác với mọi người xung quanh, gây mất ngủ, học hành kém hay sao lãng những hoạt động đời thực khác, thậm chí có nhiều người có nguy cơ trầm cảm.
Lý giải nguyên nhân trào lưu sống “ảo” đang phát triển khá nhanh trong một bộ phận giới trẻ, Thạc sỹ tâm lý Tô Nhi A, trường CĐ Sư phạm Trung ương TP Hồ Chí Minh cho biết giới trẻ sống “ảo” nhiều bởi các bạn không có được những hoạt động cá nhân, không chia sẻ được với gia đình, thầy cô… Sự bùng nổ của công nghệ thông tin, mạng xã hội tạo cho giới trẻ cảm giác được giải tỏa thể hiện bản thân, cơ hội nổi bật trước đám đông, có được những giá trị độc đáo. Thực tế, các bạn mới chỉ có những khát khao còn năng lực chưa thực hiện được nên mạng xã hội là điều kiện lý tưởng để các bạn phù phép tô vẽ bản thân mình.
“Những trào lưu, hành động tiêu cực trên mạng của giới trẻ căn cơ là do các bạn thiếu sự định hướng, quan tâm từ gia đình hoặc không tiếp cận được giá trị sống tích cực, sống đẹp và lầm tưởng rằng việc “nổi đình nổi đám” trên mạng là thể hiện đẳng cấp, tiếng nói và hình ảnh của mình. Mặt khác, việc nổi tiếng trên mạng có vẻ dễ dàng quá nên các bạn lao vào mà không nghĩ rằng giá trị đó có thực hay không, hay đó chỉ là những con số ảo và các bạn không hình dung được hậu quả về sau”, Thạc sỹ tâm lý Tô Nhi A cho biết thêm.
Là người thường xuyên tiếp xúc với các bạn trẻ là học sinh, sinh viên, ông Lê Xuân Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ học sinh, sinh viên Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng nguyên nhân dẫn đến những hành động lệch lạc của giới trẻ hiện nay xuất phát từ việc “ăn theo” trào lưu trên mạng xã hội. Bởi, khi thấy một cá nhân khác thực hiện và nhận được nhiều lượt theo dõi, quan tâm thì bản thân cũng muốn điều tương tự và muốn được nổi tiếng.
“Đa phần những trường hợp này rất ít môi trường tiếp xúc bạn bè, hoạt động bên ngoài; thiếu sự quan tâm của người thân, bạn bè nên mới cảm thấy sự quan tâm của xã hội ảo là quan trọng và là sự khẳng định bản thân. Đặc biệt, cũng do thiếu sự quan tâm, định hướng của gia đình, nhà trường cho nên giới trẻ mới dẫn đến suy nghĩ lệch lạc mà không nghĩ đến hành động của mình gây hậu quả nghiêm trọng cho bản thân và mọi người xung quanh”, anh Dũng cho biết.
Để chữa “bệnh” sống “ảo” trong giới trẻ hiện nay, theo ông Lê Xuân Dũng, nhà trường, gia đình cần quan tâm hơn nữa đến các bạn trẻ. Các tổ chức trong nhà trường cần phải tăng cường thông qua các hoạt động để học sinh nâng cao bản lĩnh trước những luồng thông tin trên mạng xã hội, khước từ những cám dỗ. Đặc biệt, cần tạo ra nhiều sân chơi thực tế hơn là môi trường ảo cho học sinh, sinh viên hiện nay. “Đối với sinh viên, học sinh trước khi làm một hành động nào đó phải suy nghĩ đến hậu quả và tránh a dua theo bạn bè. Chỉ có các mối quan hệ thực tế mới giúp cho các bạn trưởng thành và suy nghĩ thấu đáo hơn là các mối quan hệ ảo trên mạng”, ông Dũng cho biết.
Đồng quan điểm, Thạc sĩ tâm lý Tô Nhi A cho rằng vai trò của gia đình, nhà trường và xã hội là rất quan trọng, nên sự tác động rất tích cực từ các lực lượng này sẽ định hướng tốt cho giới trẻ. “Hầu hết những bạn rơi vào trường hợp này là những bạn thiếu sự quan tâm của gia đình, bởi vậy bản thân gia đình phải làm được hết trách nhiệm của mình. Gia đình phải là nơi định hướng giá trị sống cho con. Song song đó, nhà trường ngoài dạy về tri thức thì cần phải cung cấp cho những bạn ấy những kỹ năng sống và các bạn cũng cần phải lựa chọn cho mình những hoạt động sống phong phú và tích cực. Còn xã hội thì cần phải có những giải pháp hữu hiệu hơn, bởi hiện nay chúng ta chưa có những biện pháp thực sự hữu dụng và không theo kịp được với trào lưu của giới trẻ”.
TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu cũng cảnh báo: “Các bạn trẻ cần hiểu trí tuệ mới chính là thứ giúp bạn nổi tiếng hoặc thành công thật sự. Thay vì bỏ thời gian và công sức để thu thập “like” thì hãy dùng thời gian, công sức đó thu nhập kiến thức, hình thành kỹ năng để tạo ra thành quả. Còn các bạn trẻ khi mạo hiểm tính mạng, bạn có thể có số “like” cao nhất thời nhưng nếu gặp sự cố sẽ mất mạng, tổn thương hoặc để lại di chứng cho đến suốt đời. Điều đó có nghĩa là bạn tàn phá cơ thể, tàn phá công lao nuôi dưỡng của gia đình, tàn phá cả cơ hội tương lai. Riêng cư dân mạng hãy tỉnh táo, đừng bao giờ phí nút “like” cho những hành động suy nghĩ tiêu cực, nếu không chính chúng ta là kẻ tiếp tay cho những cá nhân “thèm khát nổi tiếng đến mức không thể tin nổi” và đưa họ vào vòng nguy hiểm.
Bác sĩ chuyên khoa về sức khỏe tâm trí Lâm Thế Minh: Cần phải có những hoạt động thực chất hơn Giới trẻ nghĩ rằng Internet, mạng xã hội… sẽ giúp họ thể hiện được giá trị của bản thân mình bởi họ muốn khẳng định bản thân nhưng không thể khẳng định được bằng cuộc sống thật. Bên cạnh đó, giới trẻ đang thiếu những sân chơi, giải trí bổ ích nên các bạn lệ thuộc vào Internet nhiều hơn. Để giải quyết được tình trạng sống “ảo” của giới trẻ, chúng ta cần phải có những hoạt động thực chất hơn. Cụ thể, phải nhân rộng phòng tư vấn tâm lý trong các trường học và các tổ chức đoàn hội như đoàn thanh niên cần phải có những hoạt động hỗ trợ nâng đỡ tinh thần. Riêng về phía Nhà nước thì phải có những chính sách để các cháu có nhiều nơi vui chơi giải trí hơn bởi hiện nay chúng ta đang thiếu. Song song đó, tại các bệnh viện cũng cần nhân rộng khoa tư vấn tâm lý hỗ trợ cho thanh thiếu niên một cách chuyên nghiệp. Cô Lê Thị Mây, giảng viên tâm lý học trường ĐH Bà Rịa – Vũng Tàu: Tăng cường giáo dục kết hợp trong gia đình và nhà trường Nhà trường có thể nâng cao nhận thức về thế giới “ảo” cho học sinh thông qua việc lồng ghép câu chuyện có ý nghĩa trên mạng xã hội vào các môn học giáo dục công dân. Khi các em có nhận thức đúng thì sẽ hành động đúng, tránh được tình trạng sống “ảo”. Đối với phụ huynh cũng nên tâm sự với con cái thường xuyên, đưa ra định hướng đúng về thông tin trên mạng để các em biết cách lựa chọn thông tin đúng, tránh xa những thông tin tiêu cực.
Cập nhật thông tin chi tiết về Vấn Đề “Sống Thử” Của Giới Trẻ Ngày Nay trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!