Tiêu Luận Sự Biến Đổi Chức Năng Gia Đình / Top 17 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 12/2023 # Top Trend

Bạn đang xem chủ đề Tiêu Luận Sự Biến Đổi Chức Năng Gia Đình được cập nhật mới nhất tháng 12 năm 2023 trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung Tiêu Luận Sự Biến Đổi Chức Năng Gia Đình hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.

Tiểu Luận Sự Biến Đổi Chức Năng Gia Đình

Tiểu Luận Sự Biến Đổi Chức Năng Gia Đình, Tiểu Sửluận Về Chức Năng Tổ Chức Của Quản Lý, Nghị Định Quy Định Chức Năng Nhiệm Vụ Quyền Hạn Và Cơ Cấu Tổ Chức Của Bộ Công An, Tiểu Luận Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Phân Công Công Việc Cho Công Chức Phòng Nội Vụ, Nghị Định Quy Định Chức Năng Nhiệm Vụ Quyền Hạn Và Cơ Cấu Tổ Chức Của B, Phân Tích Khi Xác Định Mục Tiêu Của Tổ Chức Cần Xác Định Rõ Mục Tiêu Chiến Lược Và Mục Tiêu Cụ Thể, Quy Định Chức Năng, Nhiệm Vụ, Quyền Hạn Và Cơ Cấu Tổ Chức Của Bảo Hiểm Xã Hội Việt Nam, Tiểu Luận Về Cán Bộ Công Chức Viên Chức, Tiểu Luận Nâng Cao Kỹ Năng Viết Báo Cáo Văn Phòng, Tiểu Luận Phát Triển Kỹ Năng Giao Tiếp Cho Học Sinh Tiểu Học, Tiểu Luận Rèn Kĩ Năng Viết Văn Miêu Tả Cho Học Sinh Tiểu Học, Tài Liệu Tiểu Luận Lớp Bồi Dưỡng Theo Tiêu Chuẩn Chức Danh Nghề Nghiệp Bác Sĩ Chính Hạng Ii, Dẫn Luận Ngữ Pháp Chức Năng, Tiểu Luận Về Nguyên Lý Mối Liên Hệ Phổ Biến Của Phép Duy Vật Biện Chứng, Nội Dung Nghi Định Quy Định Chức Năng Nhiêm Vụ Bộ Công An, Nghị Định Quy Định Chức Năng Nhiệm Vụ Của Bộ Công An, Quyết Định Ban Hành Quy Định Về Chức Năng Nhiệm Vụ, Luận Văn Chức Năng, Nhiệm Vụ Của Chấp Hành Viên, Khóa Luận Nâng Cao Chất Lượng Công Chức Cấp Xã, Chức Năng Gia Đình, Bài Báo Cáo Về Cơ Cấu Tổ Chức, Chức Năng Nhiệm Vụ Và Hoạt Động Của Tổ Chức Hành Nghề Công Chứng, Quy Dinh 1262 Chuc Nang Cua Chi Bo Khu Pho, Tiểu Luận Kỹ Năng Hội Họp, Bài Tiểu Luận Kỹ Năng Tạo Lập Văn Bản, Tiều Luận Cơ Cấu Tổ Chức Bán Hàng, Bài Tiểu Luận Hành Vi Tổ Chức, Tiểu Luận Di Chúc Hợp Pháp, Tiểu Luận Quy Tắc ứng Xử Viên Chức Y Tế, Tiểu Luận Tổ Chức Sự Kiện, Quyết Định Nâng Lương Cho Cán Bộ Công Chức, Quyết Định Ban Hành Chức Năng Nhiệm Vụ, Quyết Định 791262 Chuc Nang Nhiem Vu Chi Bo Khu Pho, Tiểu Luận Rèn Kĩ Năng Đọc Cho Học Sinh Lớp 1, Tiểu Luận Du Lịch Đà Nẵng, Tiểu Luận Triết Học Nâng Cao, Tiểu Luận Kỹ Năng Tham Mưu, Tiểu Luận Nâng Cao Văn Hoá Công Sở, Bài Tiểu Luận Phát Triển Tổ Chức, Tiểu Luận Quản Lý Cán Bộ Công Chức ở Cơ Sở, Tiểu Luận Công Tác Tổ Chức Sự Kiện, Tiểu Luận 1 Tổ Chức Công Tác Kế Toán, Tiểu Luận Tổ Chức Lực Lượng Bán Hàng, Nghị Định Chức Năng Nhiệm Vụ Bộ Công Thương, Tiểu Luận Kỹ Năng Thuyết Trình, Tiểu Luận Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Bài Tiểu Luận Kỹ Năng Giao Tiếp, Tiểu Luận Kỹ Năng Lãnh Đạo Quản Lý, Tiểu Luạn Kĩ Năng Giao Tiếp, Tiểu Luận Môn Chính Trị Học So Sánh Nâng Cao, Bài Tiểu Luận Kỹ Năng Làm Việc Nhóm, Tieu Luan Nang Cao Chat Luong Doi Ngu Can Bo Y Te, Tiểu Luận Về Năng Lượng Mặt Trời, Tiểu Luận Nâng Cao Sức Khỏe Ngành Y Tế, Tiểu Luận Thực Trạng Tổ Chức Sự Kiện, Quy Định 842-qĐ/qutw, Ngày 06-8-2023 Của Quân ủy Trung ương Về Tiêu Chuẩn Chức Danh, Tiêu Chí Đánh G, Quy Định 842-qĐ/qutw, Ngày 06-8-2023 Của Quân ủy Trung ương Về Tiêu Chuẩn Chức Danh, Tiêu Chí Đánh G, Quy Định Số 842-qĐ/qu Ngày 06/8/2023 Của Quân ủy Trung ương Về Tiêu Chuẩn Chức Danh, Tiêu Chí Đánh G, Quy Định Số 842-qĐ/qu Ngày 06/8/2023 Của Quân ủy Trung ương Về Tiêu Chuẩn Chức Danh, Tiêu Chí Đánh G, Tieu Luan Giai Phap Nang Cao Y Duc Cua Can Bo Nghanh Y Te, Tiểu Luận Rèn Kỹ Năng Viết Văn Miêu Tả Cho Hịc Sinh Lớp 4, Tiểu Luận Kỹ Năng Và Nghệ Thuật Lãnh Đạo, Luận Văn Giáo Dục Kỹ Năng Sống Cho Học Sinh Tiểu Học, Tiêu Luận Kỹ Năng Làm Việc Nhóm Trong Học Tập, Tiểu Luận Kỹ Năng Tham Mưu Của Lãnh Đạo Cấp Phòng, Nghị Định Số 01/2023/nĐ-cp Ngày 06/8/2023 Của Chính Phủ Quy Định Về Chức Năng, Nhiệm Vụ, Quyền Hạn V, Nghị Định Số 01/2023/nĐ-cp Ngày 06/8/2023 Của Chính Phủ Quy Định Về Chức Năng, Nhiệm Vụ, Quyền Hạn V, Nghị Định Số 01/2023/nĐ-cp Ngày 06/8/2023 Của Chính Phủ Quy Định Về Chức Năng, Nhiệm Vụ, Quyền Hạn V, Tham Luận Biện Pháp Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục, Tiểu Luận Tốt Nghiệp Đề Tài: Vấn Đề Tổ Chức Thực Hiện Quy Chế Dân Chủ ở Đơn Vị Cơ Sở Thuộc Bộ Y Tế, Tác Động Của Chức Năng Phương Tiện Cất Trữ Đến Biến Động Thị Trường Vàng Trong Giai Đoạn Thế Giới Ch, Tác Động Của Chức Năng Phương Tiện Cất Trữ Đến Biến Động Thị Trường Vàng Trong Giai Đoạn Thế Giới, Định Lý Biến Thiên Cơ Năng, Định Lý Biến Thiên Thế Năng, Bài Tiểu Luận Biến Đổi Khí Hậu, Tiểu Luận Nâng Cao Chất Lượng Sinh Hoạt Chi Bộ, Tiểu Luận Tình Huống Tuyển Dụng Công Chức, Kỹ Năng Xác Định Mục Tiêu, Vai Trò Chức Năng Của Nhà Nước Trong Quản Lý Kinh Tế Thị Trường Định Hướng Xã Hội Chủ Nghĩa, Tiểu Luận Kĩ Năng Giao Tiếp Trong Doanh Nghiệp, Tiểu Luận Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Đầu Tư Công, Tiểu Luận Nâng Cao Chất Lượng Khám Chữa Bệnh, Tiểu Luận Quản Lý Cấp Phòng Nâng Lương Trước Thời Hạn, Tiểu Luận Về âm Mưu Diễn Biến Hòa Bình, Bài Tiểu Luận ô Nhiễm Môi Trường Biển, Tiểu Luận Xây Dựng Và Bảo Vệ Chủ Quyền Biển, Đảo, Tiểu Luận Môi Trường Nhà Máy Chế Biến Thuỷ Sản, Bài Tiểu Luận Diễn Biến Hòa Bình, Tiểu Luận Quốc Phòng Về Biển Đảo, Tiểu Luận Nguyên Lý Về Mối Liên Hệ Phổ Biến, Tiểu Luận ô Nhiễm Môi Trường Biển, Định Luật Run Lên Sơ Cho Biết Điện Năng Biến Đổi Thành, Tiểu Luận Diễn Biến Hòa Bình Bạo Loạn Lật Đổ, Tiểu Luận Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Của Đội Ngũ Lãnh Đạo Cấp Phòng, Mã Số, Tiêu Chuẩn Chức Danh Nghề Nghiệp Biên Tập Viên, Phóng Viên, Tiểu Luận Mối Quan Hệ Biện Chứng Giữa Tồn Tại Xã Hội Và ý Thức Xã Hội, Nghị Định Quy Định Tiêu Chuẩn Chức Danh Lãnh Đạo Quản Lý Trong Các Cơ Quan Hà, Khóa Luận Tốt Nghiệp: Một Số Biện Pháp Marketing Nâng Cao Hiệu Quả Xuất Khẩu Hàng Thủ Công Mỹ Nghệ, Tiểu Luận Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Của Đội Ngũ Lãnh Đạo Cấp Phòng Tại Địa Phương/Đơn Vị, Bài Thảo Luận Thứ 6 Quy Định Về Di Chúc, Bài Thảo Luận 6 Quy Định Về Di Chúc,

Sự Biến Đổi Chức Năng Của Gia Đình

Giải phóng văn chương khỏi chính nó là con đường đầy tiềm năng của văn học – như là một khoa học. Chính vì thế, các nghiên cứu liên ngành đã phát huy tích cực khả năng đánh giá văn chương trong tư cách một dữ kiện văn hóa học, xã hội học, triết học, mĩ học, nhân chủng học, dân tộc học… Xem xét sự biến đổi của gia đình trên cơ sở dữ liệu là tiểu thuyết viết về nông thôn Việt Nam đầu thế kỉ XXI, dưới góc nhìn xã hội học là một trường hợp như thế.

Từ quan điểm xã hội học, xét về bản chất, gia đình có bốn chức năng cơ bản: sinh sản, tình cảm, giáo dục, kinh tế. Do sự va chạm giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, sự chênh lệch giữa tốc độ biến đổi của cơ cấu xã hội và tốc độ biến đổi của gia đình, chức năng của gia đình Việt Nam có những biến đổi mạnh mẽ trong quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Vấn đề này được cảnh báo một cách khá gay gắt trong tiểu thuyết viết về nông thôn Việt Nam đầu thế kỉ XXI.

Đại bộ phận người dân Việt Nam vẫn cho rằng sinh con là một chức năng quan trọng của gia đình. Tuy nhiên, đã có một sự chuyển đổi nhận thức rất rõ về hôn nhân, tình dục, sinh sản và số con, nhất là trong các gia đình ở nông thôn Việt Nam. Truyền thống nông nghiệp lúa nước cùng những tình thế mưu sinh, đối mặt với các đe dọa từ thiên nhiên (thậm chí là từ các gia đình, dòng họ khác) đòi hỏi sự cố kết của cộng đồng cả về chất lượng và số lượng, trong đó có sức mạnh đến từ huyết thống. Quan niệm con đàn cháu đống, đông con nhiều cháu, ngoài ý nghĩa phúc hậu đức dày, còn thể hiện một cách sâu xa chiến lược sinh tồn của các gia đình nông thôn. Trên cơ sở đó, dường như việc dựng vợ gả chồng và quan hệ tình dục chủ yếu phục vụ chức năng duy trì nòi giống, tạo nguồn nhân lực. Thế nhưng, giờ đây tình dục không chỉ mang ý nghĩa là một phương cách của việc sinh sản mà còn là sự thể hiện của tình yêu (thế giới tinh thần) và nhu cầu sinh học của con người. Trong tiểu thuyết về đề tài nông thôn đầu thế kỉ XXI, ta bắt gặp rất nhiều mối quan hệ xung quanh chuyện thỏa mãn đời sống tình dục như là biểu hiện của những ẩn ức sinh ra từ sự kìm nén nhu cầu thân xác của con người. Nó phá vỡ những cương vực, giềng mối của gia đình truyền thống vốn định hình một cách bền bỉ sau lũy tre làng. Phải gặp những nhân vật như Loan, Nga, Vy, Cơ trong Gia phả của đất, Lưu cá ngựa, Hoa, Xoan, Duyên, lão Đàm, bà Hai Nhã trong Ngư phủ (Hoàng Minh Tường); Minh, Thao trong Thần thánh và bươm bướm (Đỗ Minh Tuấn); bà Mến và ông Quỹ Nhất, chị cả Thuần và ông Đồi trong Dòng sông Mía (Đào Thắng); những mối tình nhuốm màu sắc dục ở làng Tâm Đức của Trương Rô, cô Đào, Quản Mè, ông Sóng trong Trăm năm thoáng chốc (Vũ Huy Anh)… chúng ta mới thực sự nhận ra những đổi thay từ âm ỉ đến bùng phát của đời sống nông thôn Việt Nam.

Xã hội hiện đại đem đến cho con người nhận thức rằng, thỏa mãn nhu cầu tình dục đã trở thành nhân tố chính làm tăng mức độ thỏa mãn – hạnh phúc trong đời sống hôn nhân, gia đình. Tuy nhiên, trượt qua ngưỡng giao thoa của truyền thống và hiện đại, khi đời sống tình dục trong hôn nhân không được thỏa mãn, nhiều người sẵn sàng chạy theo nhu cầu bản năng bất chấp mọi rào cản, kể cả đạo lí luân thường trong truyền thống văn hóa của người Việt. Về mặt luân lí, dĩ nhiên có nhiều mối quan hệ đáng chê trách, tuy nhiên, đằng sau câu chuyện ấy lại là những diễn biến tinh thần, cảm xúc, nhu cầu của con người đã không thể giữ mình trong nề nếp xưa cũ. Trong tiểu thuyết Cổng làng, Nguyễn Thanh Cải đã cho thấy quan hệ vụng trộm của cô Chút với Hấn xuất phát từ việc làm ăn chung bán cát sỏi, vật liệu xây dựng. Hấn nôn nóng muốn chiếm đoạt Chút, còn Chút ngoại tình với Hấn bởi có những cảm giác mới lạ, khác nhiều so với ông chồng dân tộc đang sống cạnh cô. Vấn đề vốn dĩ nhạy cảm, trước kia văn chương thường ít chú ý (hoặc né tránh), nhất là văn chương viết về nông thôn, thì nay được các nhà văn phơi bày trên trang giấy một cách công khai như là nhu cầu bộc lộ bản năng nguyên thủy của con người. Bản năng của con người thuộc về bản thể tự nhiên nhất, nằm ngoài vùng che chắn của ý thức. Chạm đến bản năng tức là chạm đến phần sâu kín nhất của con người. Không chỉ tập trung khai thác con người mang ý thức xã hội, các ngòi bút tiểu thuyết về đề tài nông thôn đầu thế kỉ XXI đã có ý thức dùng lớp vỏ bản năng (như một kí hiệu) để lạ hóa cả phương diện nghệ thuật lẫn tư tưởng khi khai thác con người ở mặt bản thể tự nhiên không dễ gì đoán biết được. Cái bày ra trên trang giấy, cái ám ảnh người đọc đâu chỉ là những quằn quại, rên xiết. Đằng sau mớ ngổn ngang, hỗn tạp của gối chăn, áo quần… ấy, nói như Văn Thị Phương Trang khi bàn về Hình tượng con người bản năng trong văn xuôi Việt Nam hiện đại, dường như là “những tâm hồn rất trống rỗng, quấn lấy nhau trong khối cô đơn không thể nào chia sẻ”.

Chức năng giáo dục là chức năng được tăng cường hơn bao giờ hết và trở thành một trách nhiệm nặng nề mà gia đình phải gánh vác, tuy nhiên, trong quá trình xã hội biến đổi nhanh chóng, gia đình đang nảy sinh nhiều xáo trộn về chức năng dưỡng dục con cái (với thế nhìn từ bên trong) và xã hội hóa (như một hoạt lực bên ngoài). Thế hệ trẻ mới cho dù có nhận được sự bảo trợ, dạy dỗ của bố mẹ nhưng họ vẫn bộc lộ những bất đồng thế hệ. Những bất đồng ấy được đẩy lên thành xung đột đến mức gay gắt. Trong Thần thánh và bươm bướm (Đỗ Minh Tuấn), xung đột này được đẩy đến đỉnh điểm khi thằng Giác lôi bát hương ra dọa đập vỡ. Bát hương là vật thiêng biểu thị lòng thành kính, sự biết ơn của người đời sau đối với người đời trước; đập vỡ bát hương trên ban thờ tổ tiên là một hành vi đại bất kính. Trong khi ông Cảnh hết mực coi trọng và gìn giữ nề nếp truyền thống, coi sóc gia tiên chu đáo thì thằng con lại lợi dụng chính tấm lòng của cha để thực hiện nhu cầu cá nhân. Sự xấc xược cũng như hành vi thất đức của thằng Giác là biểu hiện của lối sống lệch lạc, mất gốc. Đỗ Minh Tuấn đã cảnh báo về những vết nứt giáo dục gia đình nói riêng và sự băng hoại văn hóa truyền thống nói chung từ các nhân vật này. Gia đình Thao cũng vậy, ông bố và bà mẹ cui cút từ hai, ba giờ sáng nhặt hoa gạo, lá mít cho cậu con trai xưng thánh thực hiện hành động thiêng liêng, bí ẩn trong điện thờ. Thằng con dùng tất cả mánh khóe về tình dục, lợi dụng lòng tin mù quáng của người dân, sự “âm u, đui mù” tín ngưỡng để trục lợi. Nó trở nên vênh váo vì nghĩ rằng vợ chồng Thao được ăn theo danh thơm của thánh. Đã có lúc, Thao không chịu được sự huênh hoang của thằng Chấn, hét thẳng vào mặt nó: “Mày còn giở cái giọng mất dạy sỉ nhục tao lần nữa tao phá hết cái điện này cho mày ra chuồng xí mà xưng thánh” (Thần thánh và bươm bướm). Những xung đột thế hệ giữa các thành viên trong gia đình như một sự cảnh báo của nhà văn về sự đổ vỡ phần nào chức năng giáo dục của gia đình. Nó cũng cho thấy các mối quan hệ trong gia đình trở nên lỏng lẻo và trước sau cũng phải đối diện với các nguy cơ bị hủy hoại. Chúng ta thấy rõ nhất các xung đột trong tương quan về thế hệ, các giá trị cổ truyền và hiện đại. Cuộc sống của xã hội hiện đại, lối sống mới len lỏi đến từng ngõ ngách của làng quê, thẩm nhập tận những mối giềng sâu kín tưởng như bền chặt vĩnh viễn, phá vỡ nề nếp gia phong, đạo đức của gia đình truyền thống Việt Nam. Nhịp sống hối hả với vòng quay của công việc khiến những bữa cơm gia đình hiếm khi đông đủ. Cuộc sống tiện nghi với những phương tiện công nghệ cao đã tạo nên những “ốc đảo” ngay trong mỗi gia đình, khiến cho cá nhân sống khép kín. Thêm vào đó, lối sống thực dụng ích kỉ, đề cao cuộc sống hưởng thụ, cổ súy cho tư tưởng tự do phát triển cá nhân… cũng là nguy cơ làm mai một, xói mòn nhiều giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của gia đình.

Về chức năng kinh tế và tâm lí – tình cảm, đối với gia đình truyền thống Việt Nam, người đàn ông được xem là trụ cột kinh tế của gia đình theo quan niệm “đàn ông xây nhà đàn bà xây tổ ấm”. Tuy nhiên, dưới lực cuốn của bánh xe hiện đại, quan niệm này ít nhiều đã thay đổi. Giờ đây, người phụ nữ cũng có vai trò quan trọng trong việc quyết định thu nhập và mức sống của gia đình. Người phụ nữ không còn quanh quẩn ở không gian ruộng vườn, bếp núc nữa. Họ đã dịch chuyển ra không gian xã hội với nhiều điều khác lạ, mới mẻ hơn nhưng cũng nhiều cám dỗ hơn. Nga (Thần thánh và bươm bướm) thậm chí lấn lướt cả chồng. Người đàn bà ấy nhìn đâu cũng ra lợi nhuận, những món hời và biến chồng thành công cụ kiếm tiền, ngay cả việc lợi dụng những mối quan hệ hay hoàn cảnh éo le của người khác để chiếm đoạt. Mưa trong tiểu thuyết Ma làng (Trịnh Thanh Phong) tự chủ, một mình nuôi con và làm giàu trên chính mảnh đất đã gây ra khổ đau cho cuộc đời cô. Đó còn là những người đàn bà làng chài của vùng Hải Thủy (Ngư phủ) vẫn làm chủ cuộc sống gia đình khi chồng nằm lại vĩnh viễn nơi biển cả…

Cuộc sống của xã hội hiện đại với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường – bên cạnh những mặt tích cực – ở một góc độ nào đó đã phá vỡ nề nếp gia phong, đạo đức của gia đình truyền thống Việt Nam, nhất là về tâm lí – tình cảm, về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình. Hình thái cố kết dựa trên huyết thống hay tương trợ làng xã bị phá vỡ bởi chính những con người trong gia đình, làng xã. Họ đã hấp thụ một bầu dưỡng khí khác mang màu sắc cá nhân, mang hơi hướng hiện đại. Từ bầu khí quyển ấy mọc ra những cá tính khác, thách thức lại những giá trị gia đình, cộng đồng, các luật tục (hoặc hủ tục) vốn đang chế ngự văn hóa nông thôn. Trở lại với cuốn tiểu thuyết đã được nhắc đến ở trên, Thần thánh và bươm bướm, chúng ta nhận ra sự đổ vỡ của chức năng tình cảm – vốn là một thành tố gắn kết gia đình. Cha con cãi lộn, đánh nhau đến thành thương tật (cha con Thao – Chấn đánh nhau, khiến Chấn bị gãy xương) là biểu hiện của sự băng hoại nghiêm trọng trong cấu trúc gia đình nông thôn trước sự thay đổi của xã hội. Hay trong Chuyện làng Cuội (Lê Lựu), sự cư xử giữa hai mẹ con Hiếu và vợ chồng Hiếu đã phơi bày mặt trái của cuộc sống hiện đại với những nhức nhối, xót xa từ trong giềng mối gia đình. Các cuộc đối thoại trong tác phẩm này đã cho thấy sự đảo lộn mọi tôn ti trật tự: vợ chồng không còn “phu thê tương kính”, mẹ con cũng không còn thứ bậc trên dưới. Người mẹ tần tảo một đời khổ đau đã phải dè dặt một cách rất khó khăn để mở lời “trình bày hoàn cảnh” với đứa con trai do mình sinh ra và nuôi nấng, trong khi thái độ và lời nói của anh ta đối với mẹ hết sức lạnh lùng, vô cảm. Cũng vì quyền lực và đồng tiền mà Hiếu đã táng tận lương tâm đẩy mẹ đến cái chết và làm mất hoàn toàn lòng tin ở thế hệ sau, nhất là con gái mình.

Đô thị hóa một mặt mang lại cho nông thôn luồng gió mới đầy sức sống, làm thay đổi bộ mặt cũ kĩ, trì trệ của làng quê Việt Nam vốn ngàn năm nghèo nàn lạc hậu, nhưng mặt khác cũng tác động tiêu cực không nhỏ đến con người thôn quê vốn thật thà chất phác. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến khoảng cách, thậm chí xung đột trong gia đình. Nhiều chuẩn mực bị đảo lộn trực tiếp tác động đến cấu trúc văn hóa nông thôn Việt Nam. Gia đình không còn cấu trúc bền vững như xưa. Thiếu tình cảm, thiếu tôn trọng, đại nghịch, bất kính, li hôn, ngoại tình, mại dâm, quan niệm tình yêu, tình dục lệch lạc… trở nên phổ biến. Sự tiếp nhận quá nhanh và thiếu chọn lọc một số sắc thái văn hóa từ đô thị đã làm xói mòn, thậm chí là triệt phá nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp lâu đời của văn hóa làng xã. Những lợi ích vật chất, thói vụ lợi làm tha hóa, “lưu manh hóa” một bộ phận cư dân nông thôn, làm vẩn đục môi trường văn hóa, xã hội, bào mòn và làm rạn nứt quan hệ gia đình nông thôn thuần phác. Cấu trúc xã hội, cấu trúc gia đình cùng những chức năng căn bản của nó đã bị thách thức, bị biến đổi. Trong nhịp điệu biến cải đó, có cái tốt lên, nhưng cũng nảy sinh nhiều điều nhức nhối, đó thực sự là lời cảnh báo đến lương tri của con người.

Biến Đổi Cơ Cấu Và Chức Năng Gia Đình. Đề Cương Môn Học

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

BIẾN ĐỔI CƠ CẤU VÀ CHỨC NĂNG GIA ĐÌNH (THE CHANGE OF FAMILY’S STRUCTURE AND FUNCTION)

BỘ MÔN GIỚI VÀ GIA ĐÌNH – KHOA XÃ HỘI HỌC

Hà Nội, 2007

1. Thông tin về giảng viên phụ trách môn học1.1. Giảng viên: 1.1.1. Họ tên : Lê Thị Quý.+ Chức danh: chúng tôi , giảng viên bộ môn Xã hội học Gia đình, bộ môn Giới và Gia đình.+ Địa chỉ CQ: 04. 8582540 . NR: 04.5112521. Mobil: 0913300237.+ Địa chỉ email: [email protected] hoặc [email protected]+ Hướng nghiên cứu chính: Xã hội học Giới Xã hội học Gia đình .2. Thông tin chung về môn học+ Tên môn học : Biến đổi cơ cấu và chức năng gia đình (The change of family’s structure and function )

3. Mục tiêu môn học.3.1. Mục tiêu chung.+ Nội dung kiến thức: Giảng dạy cho sinh viên các trường Đại học ngành Xã hội học. Cung cấp cho người học những nội dung kiến thức cơ bản về lý thuyết và thực tiễn của gia đình với tư cách là một thiết chế xã hội đặc thù. Sinh viên sẽ nghiên cứu sự biến đổi cơ cấu, chức năng của gia đình trong sự biến đổi của xã hội. + Về kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng tư duy, phân tích sự biến đổi gia đình theo phương pháp nghiên cứu xã hội học kết hợp với phương pháp nghiên cứu lịch sử, tâm lý, nhân học…+ Về thái độ người học cần đạt được: Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của môn học. Học tập nghiêm túc, kết hợp học lý thuyết với nghiên cứu và quan sát thực tiễn, liên hệ chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tiễn.

3.2. Mục tiêu chi tiết của môn học.

Mục tiêuNội dung

Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3

Tổng

3.3. Bảng diễn giải mục tiêu chi tiét môn học:Chú giải: Bậc 1 : Nhớ ( A )Bậc 2 : Hiểu, áp dụng ( B )Bậc 3 : Phân tích , tổng hợp , đánh giá ( C )

Mục tiêu

Nội dung

Bậc 1

Bậc 3

Nội dung 1Sơ lược về lịch sử hình thành và phát triển gia đình trên thế giới và Việt Nam

A.1.Nhớ một số sự kiện quan trọng (mốc thời gian ).A.2. Các tiền đề dẫn đến sự hình thành gia đình trên thế giới và Việt Nam.

B.1. Hiểu được tác động của từng yếu tố dẫn đến sự ra đời và phát triển gia đình trên thế giới và Việt Nam.

C.1. Phân tích được tính tất yếu và ý nghĩa cơ bảncủa sự hình thành và phát triển của gia đình trong sự phát triển của xã hội

Nội dung 2 Cơ cấu và chức năng của gia đình

A.1. Nhớ các định nghĩa, khái niệm về gia đình; cơ cấu của gia

Xu Hướng Biến Đổi Chức Năng Kinh Tế Hộ Gia Đình Nông Thôn Việt Nam

Thứ năm, 30 Tháng 7 2023 15:48

(LLCT) – Việt Nam đang trong quá trình đổi mới, đẩy mạnh CNH, HĐH và hội nhập quốc tế. Gia đình với tư cách là một thiết chế then chốt và cơ bản của xã hội cũng chịu những tác động sâu sắc từ những biến đổi về kinh tế, xã hội, trong đó chức năng kinh tế của gia đình đang có những biến đổi lớn.

1. Sự biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình.

Cho đến nay, các nghiên cứu đều cho rằng, biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình là quá trình chuyển đổi từ đơn vị sản xuất sang đơn vị tiêu dùng. Các hộ gia đình ở nông thôn hiện nay dường như không còn là đơn vị kinh tế tự sản xuất, tự tiêu thụ mà đã bắt đầu cung ứng ra thị trường. Hiện nay, gia đình vẫn tồn tại với tư cách là một đơn vị kinh tế, song các thành viên trong gia đình theo đuổi các mục đích khác nhau cùng với các hoạt động kinh tế khác nhau; trong đó, mỗi thành viên có một “tài khoản” riêng mà không cùng sản xuất và chung một “nguồn ngân sách” như trong gia đình truyền thống. Với cách hiểu này, biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình đã khiến cho sự thay đổi mục đích và hoạt động sản xuất của các thành viên trong gia đình. Với tư cách là đơn vị tiêu dùng, chức năng kinh tế hộ gia đình trải qua hai bước chuyển đổi: chuyển từ sản xuất tự cấp tự túc thành sản xuất hàng hóa và chuyển kinh tế gia đình hàng hóa thành kinh tế gia đình thị trường hiện đại. Với tư cách là đơn vị tiêu dùng, gia đình không sử dụng những sản phẩm của mình làm ra mà sử dụng hàng hóa và dịch vụ xã hội.

Sự biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình Việt Nam thể hiện khá rõ nét trong những năm gần đây. Theo điều tra nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản cho thấy, số hộ ở nông thôn hoạt động ở lĩnh vực nông, lâm và thủy sản có xu hướng giảm và số hộ hoạt động ở lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ tăng lên. Năm 2006, có 71,06% số hộ ở nông thôn hoạt động ở lĩnh vực nông, lâm và thủy sản thì đến năm 2011, tỷ lệ này là 62,15%. Trong khi đó, tỷ lệ hộ nông thôn hoạt động công nghiệp tăng từ 10,18% năm 2006 lên 15,03% năm 2011; tỷ lệ ở hộ nông thôn hoạt động dịch vụ tăng từ 14,92% năm 2006 lên 18,41% năm 2011.

Ở đồng bằng sông Hồng, tình trạng chuyển đổi này cũng diễn ra khá nhanh. Kết quả thống kê cho thấy, nếu năm 2006 có 60,50% hộ gia đình hoạt động trong ngành nghề nông, lâm và thủy sản thì đến năm 2011 chỉ còn 47,44%; trong khi đó, tỷ lệ hộ công nghiệp và xây dựng ở nông thôn tăng từ 16,09% năm 2006 lên 23,48% năm 2011, tỷ lệ hộ dịch vụ tăng từ 16,94% năm 2006 lên 21,37% năm 2011. Kết quả này phản ánh sự biến đổi về cơ cấu nghề nghiệp ở nông thôn, hộ gia đình từ một đơn vị sản xuất tự cấp, tự túc đã chuyển sang đơn vị tiêu dùng. Xu hướng thay đổi ở đồng bằng sông Hồng diễn ra khá nhanh so với cả nước.

Như vậy, cả về lý luận và thực tiễn đã cho thấy sự biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình đã và đang hiện hữu ở nước ta nói chung, đồng bằng sông Hồng nói riêng. Chức năng kinh tế của một gia đình biến đổi khi có một hay nhiều thành viên lao động không tham gia vào các hoạt động sản xuất của gia đình hoặc tất cả thành viên lao động của gia đình đều có hoạt động sản xuất ở bên ngoài gia đình với tư cách cá nhân. Một gia đình còn duy trì chức năng kinh tế khi còn ít nhất hai lao động tham gia vào quá trình sản xuất của gia đình. Khi gia đình chỉ còn một lao động hoặc không có lao động thực hiện các hoạt động sản xuất của gia đình thì gia đình đó không còn có chức năng kinh tế. Điều này có thể hiểu rằng, quá trình biến đổi chức năng kinh tế hộ gia đình là quá trình giảm dần và tiến tới chỗ không còn thực hiện chức năng kinh tế của nó với tư cách là một đơn vị sản xuất. Trong xã hội nông nghiệp truyền thống ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ, trên 95% các gia đình đều có chức năng kinh tế như là một đơn vị sản xuất trong nông nghiệp, hoặc tiểu thủ công nghiệp.

2. Biến đổi cơ cấu nghề nghiệp của hộ gia đình

Qua kết quả điều tra do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh thực hiện năm 2012 (các tỉnh) ở đồng bằng sông Hồng cho thấy, cơ cấu nghề nghiệp của hộ gia đình hiện nay.

Về cơ cấu nghề của hộ gia đình theo địa bàn nghiên cứu.Các số liệu điều tra cho thấy, số hộ làm nghề nông nghiệp là 34,3%; tiểu thủ công nghiệp là 8,9%; buôn bán, dịch vụ là 8,5% và làm các nghề khác là 48,3%. Cơ cấu nghề của các hộ có những khác biệt nhất định ở 4 tỉnh:

Phân tích số liệu cơ cấu nghề của hộ gia đình theo giới tính chủ hộ cho thấy, các hộ gia đình do nam giới làm chủ hộ có xu hướng làm nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp nhiều hơn, các hộ gia đình do phụ nữ làm chủ hộ có xu hướng làm buôn bán, dịch vụ nhiều hơn (Xem bảng trên).

Cơ cấu nghề nghiệp hộ gia đình theo độ tuổi của chủ hộ

Những hộ gia đình có chủ hộ trong nhóm tuổi từ 20 – 39 ít có xu hướng làm nông nghiệp (dưới 10%) so với những hộ gia đình có chủ hộ trong nhóm tuổi từ 40 trở lên. Hộ gia đình có chủ hộ tuổi 40 – 49 có tỷ lệ làm nông nghiệp gấp hơn 3 lần so với hai nhóm tuổi trẻ hơn; và hộ gia đình có chủ hộ tuổi 50 – 59 và trên 60 có tỷ lệ làm nông nghiệp gần gấp đôi so với nhóm tuổi trẻ hơn. Như vậy, có thể thấy sự biến đổi có tính bước ngoặt trong chuyển dịch cơ cấu nghề nghiệp của các hộ gia đình nông thôn đồng bằng Bắc Bộ.

Cơ cấu nghề nghiệp hộ gia đình theo trình độ học vấn của chủ hộ

Trình độ học vấn của chủ hộ và nghề nghiệp của các hộ gia đình có mối quan hệ khá rõ nét. Học vấn của chủ hộ gia đình càng thấp thì xác suất làm nghề nông nghiệp càng lớn hơn. Các chủ hộ gia đình có học vấn lớp 1 – 5 có tỷ lệ làm nông nghiệp là 49,1%. Các hộ gia đình có chủ hộ với học vấn lớp 6 – 9 có tỷ lệ làm nông nghiệp là 35,1% và các hộ gia đình, chủ hộ học vấn lớp 10 – 12 có tỷ lệ làm nông nghiệp là 27,1%.

Các số liệu cũng cho thấy mối quan hệ giữa học vấn của chủ hộ với xác suất làm các nghề buôn bán, dịch vụ của các hộ gia đình. Các hộ gia đình có chủ hộ với học vấn lớp 1 – 5 có tỷ lệ số hộ làm buôn bán, dịch vụ là 5,3%. Các hộ gia đình có chủ hộ với học vấn lớp 6 – 9 có tỷ lệ số hộ làm buôn bán, dịch vụ là 7,7% và các hộ gia đình có chủ hộ học vấn lớp 10 – 12 có tỷ lệ làm buôn bán, dịch vụ là 11,9%.

Quan hệ cơ cấu nghề của hộ gia đình và quy mô diện tích đất sản xuất

Phân tích mối quan hệ giữa bình quân diện tích đất sản xuất /đầu người và ngành nghề của hộ gia đình cho thấy kết quả như sau: các hộ nông nghiệp có bình quân diện tích đất sản xuất cao nhất với 630 m 2; các hộ buôn bán, dịch vụ là 551 m 2; các hộ làm tiểu thủ công nghiệp là 417 m 2 và các hộ làm nghề khác là 513m 2. So với các số liệu về bình quân diện tích đất sản xuất nông nghiệp, các hộ buôn bán, dịch vụ có tăng thêm đáng kể diện tích đất sản xuất phi nông nghiệp so với các loại hộ khác. Trong hoạt động thương mại, dịch vụ, mặt bằng sản xuất là đất đai cũng là một yếu tố rất quan trọng để mở rộng quy mô hoạt động buôn bán, kinh doanh. Các hộ thương mại, dịch vụ thường có diện tích đất sản xuất phi nông nghiệp nhiều hơn các loại hình hộ sản xuất khác.

Có hai yếu tố ảnh hưởng mạnh tới quá trình chuyển đổi nghề nghiệp của các cá nhân đó là yếu tố thế hệ và trình độ học vấn. Những người lao động ở độ tuổi càng trẻ thì xác suất làm nông dân càng thấp và những người lao động có trình độ học vấn càng cao thì xác suất làm nông dân càng thấp hơn. Những lao động ở nông thôn thuộc các thế hệ trẻ (dưới 40 tuổi) và có trình độ học vấn lớp 10 trở lên có xu hướng thoát ly hộ gia đình nông nghiệp và làm các nghề phi nông nghiệp ngày càng tăng. Quá trình này làm giảm tỷ trọng các hộ nông nghiệp, và từ đó làm giảm tỷ trọng các hộ còn duy trì chức năng kinh tế của hộ gia đình nói chung.

Quá trình chuyển đổi nghề nghiệp của các hộ nông dân sang các loại hình hộ kinh tế khác như tiểu thủ công nghiệp hay buôn bán, dịch vụ là một quá trình tất yếu khách quan ở nông thôn hiện nay. Trong những điều kiện đất đai canh tác ngày càng hạn chế, thu nhập lao động nông nghiệp thấp so với tất cả các ngành nghề khác trong xã hội và không thể đáp ứng được nhu cầu đời sống ngày càng cao, việc thoát ly sản xuất nông nghiệp là không thể tránh khỏi đối với một bộ phận lớn lao động nông thôn. Tuy nhiên, để có thể chuyển đổi nghề của một hộ gia đình sang các lĩnh vực kinh tế khác như tiểu thủ công nghiệp hay buôn bán, dịch vụ đều cần một lượng vốn nhất định. Do đó, chỉ có một bộ phận số hộ nông nghiệp có khả năng chuyển đổi nghề sang các lĩnh vực khác với tư cách là một đơn vị hộ kinh tế. Số hộ nông nghiệp còn lại sẽ không có khả năng tiếp tục thực hiện các chức năng kinh tế hộ khi các thành viên lao động thoát ly và làm các nghề khác. Số liệu khảo sát cho thấy, trong các hộ nông nghiệp, tỷ lệ hộ thuần nông nghiệp chiếm 35%. Do đó, số hộ kinh tế nông nghiệp sẽ ngày càng giảm.

Với quy mô đất canh tác giảm và thu nhập của lao động nông nghiệp thấp hiện nay, ước tính để duy trì hoạt động của các hộ nông nghiệp như là một đơn vị kinh tế và bảo đảm thu nhập cho lao động nông nghiệp ở mức trung bình của xã hội, quy mô đất canh tác của hộ cần tăng 3 – 4 lần. Như vậy, tức là số hộ nông nghiệp sẽ giảm 3 – 4 lần. Tỷ trọng các hộ sản xuất nông nghiệp sẽ giảm từ hơn 30% như hiện nay xuống còn khoảng 10% trong vòng 10 năm tới.

Trong ba loại hình kinh tế hộ, các hộ kinh tế tiểu thủ công nghiệp và buôn bán dịch vụ có thể duy trì và tăng số lượng, nhưng sẽ khó tăng nhanh do những khó khăn về nguồn vốn và chất lượng lao động, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế suy thoái hiện nay. Do đó, trong giai đoạn 10 – 20 năm tới, với đà giảm số lượng các hộ nông nghiệp, tỷ trọng các hộ gia đình có chức năng kinh tế sẽ tiếp tục giảm.

Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 8-2014

TS Đặng Ánh Tuyết

Viện Xã hội học,

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Chức Năng Cơ Bản Của Gia Đình Là Gì ? Khái Niệm Về Chức Năng Của Gia Đình

Chức năng cơ bản của gia đình là vai trò cơ bản của gia đình mà vai trò đó làm cơ sở cho toàn bộ sự hoạt động và phát triển của gia đình.

Gia đình là tế bào của xã hội, là nơi nuôi dưỡng mỗi con người, có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của mỗi con người. Theo Luật hôn nhân và gia đình Việt Nam thì gia đình có ba chức năng cơ bản: chức năng sinh đẻ, chức năng giáo dục, chức năng kinh tế. Chức năng sinh đẻ nhằm tái sản xuất ra con người, nhằm duy trì và phát triển nòi giống. Nhờ có chức năng sinh để của gia đình mà xã hội không thể bị diệt vong. Chức năng giáo dục nhằm trang bị cho con người những tri thức cần thiết để phục vụ cuộc sống, phục vụ cho sự phát triển của đất nước. Chức năng kinh tế của gia đình nhằm tạo ra những gia đình ấm no. Kinh tế gia đình phát triển thì nền kinh tế quốc gia mới hưng thịnh. Trong các chức năng trên, chức năng giáo dục đóng vai trò quan trọng. Ngoài ra, gia đình Việt Nam còn có chức năng quan tâm, chăm sóc, bảo vệ người cao tuổi.

Yêu cầu phản tố là gì ? Quy định về yêu cầu phản tố(09/11)

Yêu cầu của đương sự là gì ? Quy định về yêu cầu của đương sự(09/11)

Yếu tố nước ngoài là gì ? Quy định pháp luật về yếu tố nước ngoài ?(09/11)

Ý thức pháp luật xã hội chủ nghĩa là gì ?(09/11)

Ý thức pháp luật là gì ? Quy định về ý thức pháp luật(09/11)

Ý thức công dân là gì ? khái niệm ý thức công dân được hiểu thế nào ?(09/11)

Ý chí nhà nước là gì ? Khái niệm ý chí nhà nước hiểu thế nào cho đúng ?(09/11)

Xử phạt vi phạm hành chính là gì ? Quy định về xử phạt vi phạm hành chính(09/11)

Xử lý vi phạm pháp luật là gì ? Quy định về xử lý vi phạm pháp luật(09/11)

Xử lý vi phạm kỷ luật lao động là gì ? Quy định về xử lí vi phạm kỷ luật lao động(09/11)

Bộ máy nhà nước là gì ? Khái niệm về bộ máy nhà nước ?

Vi phạm pháp luật là gì ? Quy định về hành vi vi phạm pháp luật

Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội là gì ? Quy định về quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội