Chức Năng Tư Tưởng Văn Hóa Của Giáo Dục / Top 15 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 10/2023 # Top Trend

Do giáo dục tác động đến con người cho nên nó cũng có khả năng tác động đến các lĩnh vực của đời sống xã hội, đến các quá trình xã hội mà con người là chủ thể. Những tác dụng của giáo dục đối với các quá trình xã hội xét về mặt xã hội học được gọi là những chức năng xã hội của giáo dục. Có 3 loại chức năng xã hội của giáo dục : Chức năng kinh tế – sản xuất, chức năng – chính trị xã hội và chức năng tư tưởng – văn hoá.

Những chức năng này thể hiện vai trò của giáo dục đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội về tất cả các mặt. Chức năng tư tưởng-văn hóa Giáo dục không chỉ có ý nghĩa lớn lao trong lĩnh vưc sản xuất vật chất, mà còn là cơ sở để hình thành nền văn hóa tinh thần của dân tộc – Giáo dục có tác dụng to lớn đến việc xây dựng một hệ tư tưởng chi phối toàn xã hội . giáo dục Việt Nam có tác dụng vô cùng to lớn trong việc truyền bá hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, xây dựng ý thức pháp quyền và ý thức đạo đức, xây dựng cho xã hội Việt Nam tư tưởng của chủ nghĩa Mác-lênin và tư tửởng Hồ Chí Minh – Giáo dục cũng có vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền văn hóa, văn học, nghệ thuật, góp phần xây dựng một lối sống phổ biến cho toàn xã hội bằng con đường giáo dục nhà trường, giáo dục truyền thông – G iáo dục xây dựng một trình độ văn hoá cho toàn dân. Giáo dục Việt Nam xây dựng trình độ văn hóa cho toàn dân bằng một hệ thống giáo dục trên cơ sở khả năng và nhu cầu hiện tại cũng như xu hướng phát triển của tương lai của nền kinh tế và xã hội nước ta, đồng thời phù hợp với đặc điểm của truyền thống văn hóa của dân tộc và xu hướng phát triển của thời đại – Giáo dục góp phần phát triển tư tưởng văn hoá bằng cách phổ cập giáo dục phổ thông với trình độ ngày càng cao cho toàn xã hội. Với một nền giáo dục phổ thông tốt được phổ cập rộng rãi, sẽ nâng cao dân trí, làm xuất hiện và bồi dưỡng nhân tài, đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước. -Giáo dục bồi dưỡng nhân tài cho đất nước bằng việc thành lập các trường chuyên, lớp chọn. Phát hiện và bồi dưỡng nhân tài, góp phần làm phong phú thêm các giá trị văn hóa-xã hội thúc đẩy các quá trình xã hội phát triển – Trong sự phát triển hội nhập giáo dục là cầu nối giữa thế hệ trẻ với các nền văn hóa. Nhờ có giáo dục mà thế hệ trẻ biết được, lĩnh hội và phát huy có chọn lọc nền văn hóa của đất nước và các nền văn hóa khác. Giáo dục thúc đẩy xã hội phát triển. Trong xã hội ta hiện nay giáo dục được sử dụng như là một công cụ của chuyên chính vô sản để tuyên truyền phổ biến các đường lối chủ trương đổi mới của đất nước để giác ngộ quần chúng nhân dân giúp họ nhận thức đúng các chủ trương đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của nhà nước từ đó họ có ý thức tự giác chấp hành và vân động mọi người thực hiện. Tóm lại: Sự nghiệp giáo dục-đào tạo có nhiệm vụ đào tạo các thế hệ công dân mới, đầy đủ tài năng, phẩm chất và bản lĩnh để đưa đất nước ra khỏi tình trạng nghèo nàn, tiến lên đuổi kịp trào lưu phát triển của thế giới. không thể thiết kế chiến lược con người nếu không đặt giáo dục vào đúng vị trí của nó trong đời sống xã hội hiện đại. Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành trung ương khóa 8 đã xác định: “Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng con người và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại,…”

Chu Văn Quý @ 23:35 10/03/2010 Số lượt xem: 9375

1. Khái niệm về an ninh tư tưởng văn hóa ?

An ninh tư tưởng văn hóa là sự ổn định và phát triển của tư tưởng văn hoá đúng định hướng xã hội chủ nghĩa, trên nền tảng là chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

– Tư tưởng là quan điểm, ý nghĩ chung của con người đối với hiện thực khách quan. Tư tưởng thuộc phạm trù úy thức, là sản phẩm chủ quan của con người. Vì vậy, ý thức như thế nào phụ thuộc vào đối tượng, phản ánh, môi trường xã hội và trình độ nhận thức, tâm sinh lý của mỗi người. Khi quan điểm được khái quát, xây dựng thành hệ thống lý luận, phản ánh lợi ích một giai cấp thì được gọi là hệ tư tưởng của giai cấp đó. Giai cấp nào thống trị xã hội thì hệ tư tưởng của nó cũng thống trị XH – hệ tư tưởng thống trị.

– Văn hóa là toàn bộ giá trị vật chất và tinh thần do con người và loài người sáng tạo nhờ lao động và hoạt động thực tiễn trong quá trình lịch sử của mình. Văn hóa được hiểu theo hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Ở đây, chúng ta nghiên cứu theo nghĩa hẹp, đó là văn hóa tinh thần.

An ninh tư tưởng – văn hoá là một bộ phận của an ninh quốc gia. Bảo vệ an ninh tư tưởng – văn hoá bao gồm các mặt công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống âm mưu hoạt động của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng – văn hoá; đấu tranh chống các hoạt động chiến tranh tâm lí, phá hoại tư tưởng và chống các hoạt động truyền bá văn hoá phẩm độc hại, phản động; bảo vệ vật chất – kĩ thuật và đội ngũ cán bộ chủ chốt hoạt động trên lĩnh vực tư tưởng – văn hoá. Bảo vệ an ninh tư tưởng – văn hoá là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và cả hệ thống chính trị.

2. Giáo dục hệ tư tưởng của giai cấp công nhân

– Công tác tư tưởng có vai trò quan trọng trong việc hình thành, phát triển hệ tư tưởng XHCN, biến hệ tư tưởng XHCN thành hệ tư tưởng chủ đạo trong xã hội, cổ vũ mọi người lao động, sáng tạo vì mục tiêu lý tưởng của CNXH. Vì lẽ đó tiến trình CM XHCN trên lĩnh vực tư tưởng và ch cần quan tâm đến việc truyền bá hệ tư tưởng giai cấp công nhân trong các tầng lớp nhân dân.

– Đảng ta khẳng định: “Tiến trình CMVH trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa làm cho thế giới quan M-L và tư tưởng đạo đức HCM giữ trị chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội”

– CT HCM cũng chỉ rõ: “Đảng không có CN cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam”, CN M-L-hệ tư tưởng GC công nhân là kim chỉ nam hoạt động của Đảng ta.

3. Nâng cao trình độ dân trí và đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, phát triển KHKT, công nghệ

– Là điều kiện không thể thiếu để xây dựng nền dân chủ XHCN, để quần chúng nhận thức được và tham gia trực tiếp vào quản lý Nhà nước, xây dựng và bảo vệ chế độ XHCN.

– Mặt bằng dân trí nâng cao sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng nguồn lực lao động, tạo tiềm lực trí tuệ để phát triển nhân tài.

– Đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục để tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho xã hội. Đây là điều kiện quan trọng để thúc đẩy xã hội phát triển.

– Cùng với GD, KHKT có vai trò to lớn trong việc tăng cường tiền lực trí tuệ, csvc, kỹ thuật cho CNXH.

4. Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Lênin đã nêu rõ nhiệm vụ của nền văn hóa mới là phải xây dựng những con người thời đại mới có giác ngộ cách mạng và có trình độ văn hóa cao.

Xây dựng nền văn hóa mới tiên tiến có tính chất xhcn, thấm nhuần nội dung và hình thức dân tộc, gắn với những yêu cầu của thời đại mới – thời đại quá độ lên cnxh là một nhiệm vụ, đồng thời cũng là một mục tiêu quan trọng của cm tư tưởng và văn hóa. Nền văn hóa vô sản, văn hóa xhcn, như Lê-nin gọi, kết hợp được truyền thống với hiện đại, gữa giữ gìn và phát huy được bản sắc của dân tộc vừa kế thừa được những thành quả tốt đẹp nhất của văn hóa nhân loại qua các thời kỳ lịch sử.

Hcm: văn hóa là một vũ khí tinh thần phục vụ đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước cũng như trong sự nghiệp xây dựng cnxh. Văn hóa phải thực hiện được 3 chức năng: Bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn và tình cảm cao đẹp; nâng cao dân trí, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, phong cách lành mạnh; hướng con người vươn tới chân thiện mỹ.

Nghị quyết hội nghị lần 5 Ban Chấp Hành Trung ương Đảng (Khóa VIII) đã chỉ rõ: “…Xây dựng và phát triển nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu văn hóa nhân loại, làm cho văn hóa thấm sau vào đời sống và hoạt động xã hội, vào từng người, vào từng gia đình, vào từng tập thể và cộng đồng dân cư …”

Xây dựng con người phát triển toàn diện

– Con người xhcn là sản phẩm của xh mới được hình thành phổ biến trong phong trào quần chúng lao động. Đó là thế hệ những người được rèn luyện, thử thách trong đấu tranh cách mạng, là những người lao động đã trưởng thành, là các thế hệ kế tiếp.

– Cnxh phải xây dựng con người phát triển toàn diện. Đó là con người sống có lý tưởng, có trách nhiệm với công việc, với xã hội, với chính mình. Họ phải là những người có học thức, có niềm tin khoa học, có năng lực hoạt động sáng tạo, luôn luôn đấu tranh cho lẽ phải, cho sự công bằng, bình đẳng và dân chủ. Đó là con người phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ đạo đức, sự phong phú về đời sống tin thần.

– Những con người có lối sống xhcn là sự thể hiện trình độ phát triển văn hóa của cá nhân và cộng đồng. Xây dựng con người xã hội chủ nghĩa phải chú trọng tới đầy đủ những nội dung của nó. Trước hết con người phải có thể lực tốt, vừa đảm bảo hạnh phúc riêng của họ, vừa đảm bảo chất lượng sinh thể của thế hệ người vn trong quá trình tái sản xuất nòi giống. Thể lực tốt là tiêu chí đầu tiên của chất lượng nguồn lực lao động, là tiền đề sinh học để phát triển trí tuệ, nhân cách, năng lực hoạt động cá thể của mỗi cá thể.

*)Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng CS trong cách mạng tư tưởng và văn hóa

Sự lãnh đạo của Đảng CS là vấn đề có tính nguyên tắc, là nhân tố quyết định trước tiên đối với sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng đồng thời cũng là sự đảm bảo về chính trị, tư tưởng và tổ chức cách mạng tư tưởng và văn hóa đi đúng định hướng xhcn.

Nội dung và phương pháp lãnh đạo của ĐCS đối với cách mạng tư tưởng và văn hóa là:

– Đảng lãnh đạo bằng hệ tư tưởng của giai cấp công nhân, bằng cương lĩnh, đường lối cách mạng và chủ trương, chính sách cùng sự chỉ đạo thực tiễn trên linh vực tư tưởng và văn hóa.

– Đảng lãnh đạo bằng những phương pháp văn hóa, bằng sự am hiểu những đặc điểm của văn hóa và hoạt động sáng tạo văn hóa, bằng sức mạnh của giáo dục thuyết phục khoa học gắn với công tác tổ chức thực tiễn có hiệu quả.

Các chính sách văn hóa của Đảng phải tạo được môi trường và điều kiện để phát huy tối đa khả năng sáng tạo của quần chúng, làm cho quần chúng tích cực sáng tạp văn hóa và hưởng thụ văn hóa, làm cho văn hóa trở thành động lực phát triển và mục tiêu của cnxh.

Đảng CS và Nhà nước phải tăng cường đầu tư vật chất tinh thần một cách có hiệu quả vào việc đào tạo cán bộ, đặc biệt là cán bộ chuyên trách trong lĩnh vực tư tưởng và văn hóa. Nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân, đặc biệt là vùng nông thôn. Đồng thời, Đảng và Nhà nước không ngừng chăm lo xây dựng nền văn hóa có tính truyền thống và hiện đại, giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, trên cơ sở đó tiếp thu văn hóa nhân loại.

5. Giải pháp chủ yếu để thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc

Trong 6 giải pháp chủ yếu để thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Nghị quyết Trung ương 8 đã xác định một giải pháp riêng về tư tưởng – văn hóa, với những nội dung cụ thể là:

– Thực hiện tốt chủ trương tổng kết hoạt động lý luận – thực tiễn của Đảng trong thời kỳ đổi mới; đẩy mạnh tổng kết thực tiễn sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

– Đổi mới công tác chính trị – tư tưởng sát hợp với từng tầng lớp nhân dân, hướng mạnh về cơ sở, đặc biệt quan tâm đến thanh niên, sinh viên, học sinh; chú trọng giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào, tinh thần tự cường dân tộc, truyền thống dựng nước, giữ nước.

– Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chống sự xâm nhập của văn hóa phẩm độc hại từ bên ngoài vào.

– Tăng cường tính chủ động, tinh thần đấu tranh chống các luận điệu chống phá nước ta dưới chiêu bài dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc.

– Tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác thông tin, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ; kịp thời ngăn chặn những quan điểm lệch lạc, thương mại hóa, xa rời tôn chỉ mục đích, lộ bí mật quốc gia, gây rối nội bộ, gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và quan hệ đối ngoại… Những giải pháp về tư tưởng, văn hóa nêu trên chính là cơ sở để đánh giá việc thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc của công tác tư tưởng.

5.1. Nhóm giải pháp về đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng

– Đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chiến lược bảo vệ Tổ quốc cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.

– Tăng cường tuyên truyền, cổ vũ tinh thần đoàn kết toàn dân tộc, phát huy chủ nghĩa yêu nước, tinh thần sáng tạo, ý thức tự lực, tự cường, tạo ra phong trào hành động cách mạng của toàn dân thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.

– Thường xuyên nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng, khắc phục tình trạng mơ hồ, mất cảnh giác trước các âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch cũng như tư tưởng coi nhẹ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong cán bộ, đảng viên.

– Tiếp tục tuyên truyền, kiểm tra việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); tổ chức thực hiện rộng khắp, nền nếp, thường xuyên, có hiệu quả Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị, gắn với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và nhân dân đối với Đảng.

5.2. Nhóm giải pháp về xây dựng và phát triển nền văn hóa

– Xác định rõ vai trò, vị trí của văn hóa, coi văn hóa là sức mạnh “mềm” của mỗi quốc gia trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; không ngừng xây dựng, phát triển văn hóa, tạo nguồn lực tinh thần thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

– Tăng cường quản lý nhà nước trên lĩnh vực văn hóa. Xây dựng cơ chế quản lý và chế tài ngăn chặn các hoạt động văn hóa, văn nghệ, các sản phẩm văn hóa độc hại. Định hướng, động viên văn nghệ sĩ nêu cao trách nhiệm công dân, chống các biểu hiện ảo tưởng, mơ hồ, hữu khuynh, mất cảnh giác, tiếp tay cho các thế lực thù địch chống phá chế độ trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.

– Coi trọng công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và các giá trị tốt đẹp của văn hóa các dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa của nhân loại.

– Ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn áp đặt, xâm thực văn hóa của các thế lực thù địch; đấu tranh kiên quyết đẩy lùi các loại văn hóa phẩm đồi trụy, độc hại, các loại hủ tục, mê tín dị đoan,…

– Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác văn hóa, chủ động quảng bá lịch sử, văn hóa, con người, đất nước Việt Nam ra nước ngoài, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác lâu dài với các nước.

5.3. Nhóm giải pháp về đấu tranh với các luận điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

– Tiếp tục kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo 94 và Nhóm chuyên gia các cấp; tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, khảo sát để nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, có các giải pháp đấu tranh kịp thời, hiệu quả.

– Tăng cường huy động, tổ chức lực lượng trong toàn Đảng và xã hội tham gia đấu tranh, chống “diễn biến hòa bình”, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái; kết hợp tốt giữa đấu tranh trên mạng với tuyên truyền công khai; kết hợp giữa tuyên truyền thông qua bài viết với tuyên truyền miệng qua hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên.

– Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ và quản lý cán bộ, đảng viên, nhất là kỷ luật phát ngôn, không để nảy sinh những khuynh hướng, quan điểm sai trái để các thế lực thù địch có thể lợi dụng.

– Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại theo tinh thần Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011-2023.

5.4. Nhóm giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo, quản lý công tác báo chí – xuất bản

– Tăng cường chỉ đạo, định hướng kịp thời để báo chí tuyên truyền có hiệu quả các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm; nâng cao hiệu quả quản lý Internet, các thiết bị kỹ thuật số, điện thoại di động, hạn chế các thông tin có nội dụng phản động, thù địch tác động vào xã hội; xử lý nghiêm minh, kịp thời, có lý, có tình các sai phạm trên lĩnh vực báo chí, xuất bản.

– Chăm lo công tác xây dựng Đảng, nâng cao vai trò, vị trí, tác dụng của tổ chức đảng trong cơ quan báo chí, xuất bản. Chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chỉ đạo, quản lý báo chí, xuất bản; cán bộ, biên tập viên, phóng viên.

– Tiếp tục mở rộng sóng phát thanh, truyền hình ra các nước, các khu vực; đưa được sách, báo có nội dung tốt trong nước phục vụ công chúng, nhất là đồng bào ta ở nước ngoài.

Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: hoặc gửi qua email:Tư vấn pháp luật hình sự miễn phí qua Emailđể nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê. Rất mong nhận được sự hợp tác!

Bộ phận tư vấn pháp luật hình sự – Công ty luật Minh KHuê

Bùi ThịThùy Mai – Khoa Nhà nước và Pháp luật

Trường chính trị tỉnh Kon Tum

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”[2]. Thực hiện Di chúc của Người, những năm qua công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ luôn được Đảng, Nhà nước, gia đình, nhà trường và toàn xã hội quan tâm.

Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về công tác thanh niên và giáo dục thế hệ trẻ, hệ thống pháp luật, công tác quản lý nhà nước về thanh thiếu nhi ngày càng được hoàn thiện; Giáo dục về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ không ngừng được tăng cường và đổi mới. Đặc biệt, Ban Bí thư Trung ương đã ban hành Chỉ thị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2023 – 2030”[3].

        Hoạt động giáo dục, các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước đã tạo môi trường lành mạnh để thế hệ trẻ rèn luyện, trưởng thành, góp phần hình thành lý tưởng cách mạng, đạo đức cao đẹp, lối sống nghĩa tình, tuân thủ pháp luật, từng bước hoàn thiện nhân cách. Phần lớn thanh niên tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, sống có trách nhiệm với Tổ quốc, gia đình và bản thân, có ước mơ, hoài bão, kiến thức, kỹ năng, sức khoẻ tốt, tư duy năng động, sáng tạo, lạc quan, tự tin, dám nghĩ, dám làm; có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

       Tuy nhiên, nhân loại đang chứng kiến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với tốc độ phát triển nhanh chóng và chứng minh khả năng kỳ diệu của con người trong chinh phục tự nhiên, chứng minh tri thức khoa học (đặc biệt là tri thức nhân tạo) có sức mạnh mang tính vật chất to lớn cho phép cải tạo thế giới ở trình độ cao, đúng như C. Mác đã nói: công cụ nối dài các giác quan con người. Công nghệ sinh học, công nghệ na-nô gắn với nó là sức bền vật liệu ra đời. Sự xuất hiện người máy, tự động hóa, dây chuyền sản xuất, điều khiển học ngày càng nhanh chóng, mở rộng và trình độ cao. Nhờ công nghệ thông tin, kết nối, mở rộng tầm giao lưu, giao tiếp giữa con người với con người qua mạng in-tơ-nét …. Cùng với nó là các nước lớn muốn thể hiện vai trò, thực hiện tham vọng về lợi ích, mục đích chính trị làm cho một số thanh niên Việt Nam giảm sút về đạo đức, sống thực dụng, thiếu lý tưởng, xa rời truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc….. Điều đó cho thấy, cuộc cách mạng 4.0 tác động đến hầu hết các quốc gia, dân tộc, ở tất cả các lĩnh vực và mỗi con người trên toàn thế giới một cách trực tiếp, sâu sắc. Sự kết nối nhờ thành tựu công nghệ thông tin, kỹ thuật số cũng tạo ra những cơ hội cho tiếp xúc, học hỏi được nhiều ở các nước không chỉ về thành tựu văn minh, mà còn về giá trị văn hóa một cách nhanh chóng. Thanh niên Việt Nam cũng không nằm ngoài sự tác động đó.

       Cách mạng công nghiệp 4.0 tạo ra đồng thời cả cơ hội lẫn thách thức lớn cho sự phát triển mọi mặt của thanh niên. Đặc biệt vấn đề “Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa” cho thanh niên Việt Nam hiện nay phải đối mặt với những xu hướng ấy một cách toàn diện, trực tiếp và gây cấn nhất từ trước đến nay. Cách mạng 4.0 khiến thanh niên Việt Nam không thể thờ ơ, đứng ngoài “vòng xoáy” của nó.

       Ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đến “Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa” cho thanh niên Việt Nam thể hiện:

       Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam trước tác động của cách mạng 4.0 phải luôn củng cố, kiên định mục tiêu “Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”. Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là mục tiêu cơ bản, cốt lõi mà từ rất sớm đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân ta lựa chọn. Con đường đó đã được Đảng và nhân dân ta kiên trì, kiên định phấn đấu thực hiện suốt từ năm 1930 đến nay. Tầm quan trọng sống còn của mục tiêu, con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội đối với dân tộc ta đã được kiểm nghiệm; tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội đã được khẳng định trong thực tiễn lịch sử cách mạng Việt Nam. Đại hội lần thứ XII của Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục kiên định và hiện thực hóa con đường ấy, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là mục tiêu mà Đảng và nhân dân ta đang hướng tới.

       Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam hiện nay đang phải đối mặt với tốc độ phát triển nhanh chóng và sự tác động mạnh mẽ, trái chiều nhau giữa tích cực và tiêu cực từ cách mạng 4.0 một cách nghiệt ngã nhất. Vấn đề đặt ra là phải biết tận dụng cơ hội; vượt qua nguy cơ, thách thức ngay từ lựa chọn cách thức, con đường giáo dục. Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam trước tác động của cách mạng 4.0 phải có tính chủ động cao, định hướng sớm và khoa học thì mới có những bước đi vững chắc trong thực tiễn. Quán triệt quan điểm của Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2023-2030 là phải: “… tiếp tục tăng cường và nâng cao về chất lượng,…”[4], củng cố, phát triển tính chủ động cho mỗi con người, mỗi tổ chức, đơn vị, từ Trung ương đến từng địa phương một cách tích cực, sát thực.

      Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam trong lịch sử cũng như hiện nay, đặc biệt, trước tác động của cách mạng 4.0 là hướng đến mục đích, nội dung nhất quán: bảo đảm được tính dân tộc, giữ gìn “bản sắc dân tộc” một cách vững chắc. Việt Nam là một điển hình trong lịch sử nhân loại về bảo vệ, giữ gìn bản sắc, tính chất dân tộc của nền văn hóa. Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mang sắc thái văn hóa độc đáo, như tinh thần yêu nước; đại đoàn kết toàn dân tộc; nhân đạo, nhân văn; yêu hòa bình,…. Đảng ta đã khẳng định: “…… nhằm góp phần xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức trong sáng, ý thức tuân thủ pháp luật; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khoẻ, tri thức, kỹ năng lao động, trở thành những công dân tốt, tích cực tham gia vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”[5]. Những nội dung ấy là giá trị gốc thẩm thấu sâu vào cốt cách, tâm hồn, phương thức ứng xử của mỗi thanh niênViệt Nam thời kỳ 4.0.

       Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam trước tác động của cách mạng 4.0 phải thấm nhuần tinh thần dân tộc, phải được tiếp nhận, chuyển hóa thành thái độ, động cơ, niềm tin, ý chí và hành vi ứng xử của mỗi con người Việt Nam một cách bền vững nhất. Cách mạng 4.0 luôn tạo ra những cái mới, sản phẩm mới, hấp dẫn, lôi cuốn và rất dễ dẫn đến tình trạng “sùng ngoại” không chỉ ở phương diện văn minh, mà còn ở lĩnh vực văn hóa, lối sống, cách giao tiếp, ứng xử… Nghị quyết Đại hội XII của Đảng chỉ rõ: “Một số cơ quan truyền thông có biểu hiện thương mại hóa, xa rời tôn chỉ, mục đích, chưa làm tốt chức năng định hướng dư luận và xây dựng con người”; “Tình trạng nhập khẩu, quảng bá, tiếp thu dễ dãi, thiếu chọn lọc sản phẩm văn hóa nước ngoài đã tác động tiêu cực đến đời sống văn hóa của một bộ phận nhân dân, nhất là lớp trẻ”[6]. Nếu không nhận thức được và không có định hướng, điều chỉnh sớm, khoa học thì mục tiêu về tính dân tộc, bản sắc dân tộc khó có thể thực hiện được. Khi đó tình trạng mờ nhạt tinh thần dân tộc, thậm chí là quay lưng lại truyền thống lịch sử một cách vô cảm, vô định là không thể tránh khỏi. Quá trình tận dụng cơ hội, tiếp nhận thành tựu văn minh, tinh hoa của cách mạng 4.0 để làm giàu tri thức và tiến lên phía trước là tất yếu, cần thiết, nhưng luôn phải giữ vững cốt cách, tâm hồn, phẩm giá, khí phách con người Việt Nam trong xây dựng đất nước. Thanh niên Việt Nam phải tự nghiêm khắc khắc phục những biểu hiện lệch chuẩn ngay trong bản thân mình, đồng thời phải tích cực đấu tranh phê phán với những biểu hiện lệch lạc trong cộng đồng, xã hội. Đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn, lạc hậu; chống các quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực ảnh hưởng xấu đến tư tưởng, đạo đức, lối sống văn hóa, làm tha hóa con người. Có giải pháp ngăn chặn và đẩy lùi sự xuống cấp về đạo đức xã hội. Tạo dựng thế hệ thanh niên Việt Nam là mùa xuân, là sức sống của dân tộc; thanh niên là rường cột của đất nước, là lực lượng kiến tạo tương lai trước tác động của cách mạng 4.0.

       Giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa cho thanh niên Việt Nam trước tác động của cách mạng 4.0 không cho thế hệ trẻ, rơi vào thế giới “ảo”; lối sống “ảo”,…. Cách mạng 4.0 rất dễ làm cho con người bị “thôi miên”, không phân biệt được cái đúng và cái sai; cái tốt và cái xấu; cái thực và cái hư; cái dân tộc và cái phi dân tộc trước thế giới mới, xa lạ – thế giới “ảo”. Kết nối mạng, mở rộng giao lưu và giao tiếp ở tất cả các lĩnh vực, phương diện làm cho con người như lạc vào cõi “mê cung”, khó làm chủ. Đặc biệt sự xuất hiện những hiện tượng mới lạ, như: đồng tiền “ảo”; thanh toán “ảo”; kinh doanh “ảo”, lối sống “ảo” càng kích thích thế hệ trẻ khó có thể thoát ra sự u mê, vô định, môi trường văn hóa cộng đồng, xã hội mờ nhạt dần. Cách mạng 4.0 có xu hướng pha loãng quan hệ, sự ứng xử văn hóa, đạo đức trong cộng đồng.

       Để công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên Việt nam trong cuộc cách mạng 4.0 hiện nay đạt hiệu quả cao và đi đúng mục tiêu như Đảng ta đã xác định: “… tiếp tục tăng cường và nâng cao về chất lượng, nhằm góp phần xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức trong sáng, ý thức tuân thủ pháp luật; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khoẻ, tri thức, kỹ năng lao động, trở thành những công dân tốt, tích cực tham gia vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”[7] cần phải thực hiện một số giải pháp sau:

       Một là, nhận thức đúng, đầy đủ tính cấp bách và tầm quan trọng của công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ, từ đó xác định trách nhiệm của các cấp uỷ đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân và toàn xã hội đối với công tác này.

       Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài, quan trọng, đòi hỏi phải có sự quan tâm, đầu tư thích đáng. Đầu tư cho giáo dục, trong đó có giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ là đầu tư cho tương lai của đất nước. Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, của các cấp, các ngành, đoàn thể, gia đình và toàn xã hội; tạo điều kiện tối đa cho thế hệ trẻ học tập, lao động, cống hiến, là lực lượng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, kế tục xứng đáng sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc.

       Tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục và vận động toàn xã hội thấy được ý nghĩa, vai trò, sự cần thiết của công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ; nhìn nhận đúng thế mạnh, cũng như những hạn chế vốn có của giới trẻ Việt Nam, đổi mới nội dung, phương thức giáo dục thanh thiếu nhi. Lãnh đạo cấp uỷ, tổ chức đảng và chính quyền định kỳ gặp gỡ, đối thoại, nắm bắt tâm tư, tình cảm, định hướng tư tưởng, giải quyết kịp thời nhu cầu, nguyện vọng chính đáng và chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thế hệ trẻ.

       Chủ động, kịp thời cung cấp thông tin chính thống về tình hình trong nước và thế giới cho thanh niên. Chú trọng tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước, gương người tốt, việc tốt trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đấu tranh phòng, chống “diễn biến hoà bình”, phản bác các luận điệu, thông tin sai trái; tăng sức đề kháng cho thế hệ trẻ trước sự chống phá của các thế lực thù địch.

       Tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan truyền thông, nhất là các cơ quan báo chí, xuất bản của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam trong việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Khắc phục tình trạng một bộ phận báo chí, xuất bản hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, làm ảnh hưởng đến nhận thức, tư tưởng của thế hệ trẻ. Chú trọng khai thác, sử dụng có hiệu quả các phương tiện truyền thông hiện đại, thành tựu khoa học – công nghệ, nhất là Internet trong công tác giáo dục thanh thiếu nhi.

       Thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục thanh thiếu nhi các cấp. Xây dựng đội ngũ làm công tác thông tin, định hướng tuyên truyền trên mạng Internet; nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, giảng viên chính trị… làm công tác giáo dục thế hệ trẻ để thiết thực đưa Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trở thành nhu cầu tự thân của mỗi thanh niên Việt Nam, với nhiều hình thức và phương pháp đa dạng, phong phú

       Hai là, xây dựng môi trường lành mạnh, tạo điều kiện để thế hệ trẻ học tập, rèn luyện, phấn đấu, trưởng thành

       Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ tư khoá XI về công tác xây dựng Đảng; Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; phát huy vai trò, trách nhiệm, tính tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên; ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, công chức, đảng viên.

       Xây dựng và phát huy lối sống “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”, có ý thức tự trọng, tự chủ, trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, phù hợp thuần phong mỹ tục, truyền thống của người Việt Nam.

       Tăng cường quản lý văn hoá, thông tin, kịp thời ngăn chặn các sản phẩm văn hoá độc hại, thông tin sai trái tác động đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của thế hệ trẻ, nhất là qua các trang mạng xã hội, trang web phản động, đồi truỵ. Có cơ chế khuyến khích, tạo điều kiện để các cơ quan văn hoá, văn học nghệ thuật, xuất bản, báo chí sáng tác và phổ biến tác phẩm có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật, góp phần định hướng, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Khai thác, phát huy hiệu quả các thiết chế và sản phẩm văn hoá hiện có; đầu tư xây dựng các thiết chế văn hoá mới; phát triển các loại hình giải trí lành mạnh cho thanh thiếu nhi. Xây dựng môi trường văn hoá công sở; khu dân cư tiên tiến; làng, xã, gia đình văn hoá.

       Từng bước tăng ngân sách đầu tư cho sự nghiệp giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Ưu tiên bố trí quỹ đất và kinh phí để xây dựng trường học, công trình phúc lợi, vui chơi, giải trí cho thanh thiếu nhi.

       Tập trung giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc, tạo chuyển biến trong phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội (nhất là ma tuý, mại dâm, mê tín dị đoan), an toàn giao thông, bảo vệ môi trường sống, bảo đảm cho thế hệ trẻ được an toàn trong cuộc sống, học tập, vui chơi.

       Ba là, tăng cường phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội, giữa các ban, ngành, đoàn thể trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ thời 4.0

       Đề cao vai trò, trách nhiệm của gia đình trong việc nuôi dưỡng, giáo dục và bảo vệ thanh thiếu nhi; cùng với nhà trường giáo dục hình thành nhân cách và trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết cho thế hệ trẻ phát triển toàn diện. Xây dựng và nhân rộng các mô hình gia đình văn hoá, ông bà, cha mẹ, anh chị mẫu mực, con cháu hiếu thảo, vợ chồng hoà thuận, gia đình đoàn kết, thương yêu nhau, bảo vệ cái tốt, cái đúng, chống lại cái xấu, cái ác.

       Xây dựng trường học thực sự trở thành trung tâm văn hoá, giáo dục, rèn luyện thanh thiếu nhi; kết hợp hài hoà giữa học chính khoá và ngoại khoá, qua đó góp phần hình thành lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Tạo điều kiện để các tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong trường học phát huy vai trò, ảnh hưởng và tích cực tham gia quá trình giáo dục toàn diện học sinh, sinh viên.

       Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập các môn lý luận chính trị, đạo đức, bảo đảm thực chất, giúp thế hệ trẻ nhận thức sâu sắc, toàn diện về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sống có văn hoá, nghĩa tình, phấn đấu thực hiện mục tiêu “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”, bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần tự cường dân tộc, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển đất nước.

       Nâng cao chất lượng, hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, các phong trào thi đua yêu nước; tạo điều kiện thuận lợi để thanh thiếu nhi tham gia các hoạt động thực tiễn, qua đó rèn luyện, cống hiến, trưởng thành.

       Bốn là, đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức của thanh niên

       Tăng cường giáo dục chính trị cho thế hệ trẻ bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, với sự tham gia, phối hợp có trách nhiệm của nhà trường, gia đình, đoàn thể và toàn xã hội. Thường xuyên trao đổi, đối thoại với thế hệ trẻ, kịp thời nắm bắt, dự báo tình hình tư tưởng, định hướng dư luận xã hội trong thanh niên, nhất là ở các thành phố lớn và địa bàn nhạy cảm. Kịp thời đấu tranh, phê phán, uốn nắn nhận thức lệch lạc, biểu hiện sai trái trong cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi.

       Đề cao vai trò nêu gương của cán bộ Đoàn, Hội nhân rộng điển hình tiên tiến gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; phát huy tinh thần tự học tập, rèn luyện, phấn đấu trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên.

       Tổ chức Đoàn, Hội chủ động phối hợp với nhà trường, gia đình và xã hội trong việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Xây dựng, củng cố và phát huy vai trò của hệ thống các nhà văn hoá thanh niên, trường đào tạo, báo chí, xuất bản của Đoàn trong công tác này.

       Chú trọng giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thanh niên qua các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ, qua đó, vừa làm công tác giáo dục, vừa phát huy vai trò của lớp trẻ tham gia phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh; đồng thời, tăng cường khả năng đoàn kết, tập hợp thanh thiếu nhi vào tổ chức.

        Năm là, sử dụng, phát huy vai trò của các công cụ hỗ trợ với công nghệ, phương tiện hiện đại trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thanh niên

       Phát huy ưu thế của cách mạng 4.0, intrernet, mạng LAN, báo chí, mạng xã hội, website chính thức của tổ chức Đoàn thanh niên… để tuyên truyền sâu rộng hơn nữa tính chất cách mạng, khoa học, tiến bộ và sự cần thiết phải rèn luyện đạo đức cách mạng trong thanh niên; giúp họ nhận thức sâu sắc hơn về vai trò, nội dung, nguyên tắc, phương pháp xây dựng đạo đức cách mạng và tránh được sự giáo điều, máy móc, cảm tính, quy giản chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào một số nguyên lý, quy luật, phạm trù, nguyên tắc phương pháp luận khô khan; học không đi đôi với làm, thậm chí nói mà không làm… Qua đó, phòng và chống những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tự làm mất đi bản chất cách mạng, khoa học, sức sống của tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh trong thực tiễn.

       Tranh thủ cơ hội, ưu thế của cách mạng 4.0 để tăng cường giáo dục ý thức tự giác của thanh niên trong quá trình tự rèn luyện đạo đức cách mạng một cách thường xuyên, liên tục. Đồng thời, nâng cao ý thức về bản lĩnh, lòng tự trọng của tuổi trẻ khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng; kết hợp giữa kỹ năng tự bảo vệ và ý thức trách nhiệm trước tập thể, cộng đồng khi tham gia không gian mạng để không chỉ cập nhật, sử dụng thông tin đúng, chính xác mà còn đảm bảo phản ánh đúng sự thật khách quan, có chọn lọc, kiểm định, kiểm soát chặt chẽ thông tin của mình khi “phát mạng”.

       Với những thay đổi của đất nước và thế giới hiện nay, trước tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là điều kiện thuận lợi để đoàn viên thanh niên Việt nam thể hiện tài năng, sức trẻ, nhiệt huyết, củng cố niềm tin, có bản lĩnh chính trị vững vàng; có hoài bão, lý tưởng, khát vọng và trách nhiệm để đưa đất nước vươn lên; có tri thức, sức khỏe, kỹ năng xã hội, năng lực chuyên môn, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại cống hiến hết mình vì Tổ quốc. Vì vậy, giáo dục tư tưởng, quan điểm, lối sống văn hóa thanh niên Việt Nam trong cuộc cách mạng 4.0 là nhiệm vụ chính trị quan trọng của cả hệ thống chính trị, trong đó tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là nòng cốt, mỗi thanh niên là hạt nhân nỗ lực học tập, rèn luyện và phấn đấu không ngừng theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh như tinh thần Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị (khóa XI) đã xác định. Coi đây là yếu tố quan trọng để xây dựng thế hệ thanh niên thời kỳ 4.0 “Tâm trong – Trí sáng – Hoài bão lớn” góp phần xây dựng và phát triển đất nước vì mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”./.

[2] Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

[3] Chỉ thị số 43-CT/TW, Ngày 24/3/2023, Ban Bí thư Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức,lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2023-2030

[4] Chỉ thị số 43-CT/TW, Ngày 24/3/2023, Ban Bí thư Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức,lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2023-2030

[5] Chỉ thị số 43-CT/TW, Ngày 24/3/2023, Ban Bí thư Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức,lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2023-2030

[6] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Sđd, tr.125.

[7] Chỉ thị số 43-CT/TW, Ngày 24/3/2023, Ban Bí thư Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức,lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2023-2030

, Student at Ho Chi Minh Open University

Published on

Tư tưởng Hồ Chí Minh chương VII tư tưởng hồ chí minh về văn hóa

1. CHƯƠNG VII: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC VÀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI GVHD: Cô Phạm Kim Dung Nhóm thực hiện: Nguyễn Thị Hòa STT 27 Lê Thị Ân Huệ STT 29 TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

2. NỘI DUNG Những quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về văn hóa Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người mới

3. I. NHỮNG QUAN ĐiỂM CƠ BẢN CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA A. Định nghĩa về văn hóa ” vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hằng ngày về mặc, ăn , ở và phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa. Văn hóa là tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn.” 1. Định nghĩa về văn hóa và quan điểm xây dựng nền văn hóa mới

4. Giá trị vật chất Giá trị tinh thần VĂN HÓA Nhằm đáp ứng sự sinh tồn cũng là mục đích sống của loài người

5. b. Quan điểm về xây dựng nền văn hóa Xây dựng nền văn hóa 1. Xây dựng tâm lý 2. Xây dựng luân lý 3. Xây dựng xã hội 4. Xây dựng chính trị 5. Xây dựng kinh tế

6. a. Quan điểm về Vị trí và vai trò của văn hóa trong đời sống xã hội Một là văn hóa là đời sống tinh thần của xã hội thuộc kiến trúc thượng tầng Văn hóa Chính trị Kinh tế Xã hội 2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa

7. chính trị, xã hội có được giải phóng thì văn hóa mới được giải phóng. chính trị giải phóng mở đường cho văn hóa phát triển Trong quan hệ với chính trị

8. Trong quan hệ với kinh tế Phải chú trọng xây dựng kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng để có điều kiện xây dựng và phát triển văn hóa

9. Hai là, văn hóa không thể đứng ngoài mà phải ở trong kinh tế và chính trị, phải phục vụ nhiệm vụ chính trị và thúc đẩy phát triển văn hóa Chính trị Văn hóa Văn hóa phải tham gia vào nhiệm vụ chính trị, tham gia vào cách mạng, kháng chiến và xây dựng xã hội chủ nghĩa Kinh tế Văn hóa Văn hóa phải phục vụ thúc đẩy việc phát triền kinh tế

10. b. Quan điểm về Tính chất của nền văn hóa Tính khoa học Chiều sâu đặc trưng của văn hóa dân tộc, Tính dân tộc Tính đại chúng Hiện đại, tiên tiến, thuận với trào lưu thời đại , kế thừa truyền thống tốt đẹp của dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại Phải phục vụ nhân dân và do nhân dân xây dựng nên

11. c. Quan điểm về chức năng của văn hóa Tư tưởng Tình cảm Bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn và những tình cảm cao đẹp Chức năng cao quý nhất của văn hóa là phải bồi dưỡng, nêu cao tư tưởng đúng đắn và tình cảm cao đẹp, loại bỏ những sai lầm và thấp hèn Thấp hèn Cao đẹp Sai lầm Đúng đắn

12. c. Quan điểm về chức năng của văn hóa Mở rộng hiểu biết, nâng cao dân trí Nhân dân có thể tham gia sáng tạo và hưởng thụ văn hóa, góp phần cùng đảng ” biến một nước dốt nát, cực khổ thành một nước văn hóa cao và đời sống vui tươi hạnh phúc.  

13. c. Quan điểm về chức năng của văn hóa Bồi dưỡng những phẩm chất, phong cách và lối sống tốt đẹp, lành mạnh, hướng dẫn con người đến chân, thiện , mỹ để hoàn thiện bản thân Văn hóa giúp con người hình thành nên những phẩm chất, phong cách và lối sống tốt đẹp, lành mạnh Phải làm thế nào cho văn hóa thấm sâu vào tâm lý quốc dân, nghĩa là văn hóa phải sửa đổi được những tham nhũng, lười biếng, phù hoa xa xỉ, văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi Phẩm chất Đạo đức Đạo đức Lối sống Thói quen Phomg tục tập quán Đạo đức Lối sống Thói quen Phong tục tập quán

14. 3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực của văn hóa a. Văn hóa giáo dục Nền giáo dục phong kiến Nền giáo dục thực dân Tầm chương  kinh viện  bất bình đẳng  trọng nam khinh nữ Ngu dân  đồi bại  xảo trá  nguy hiểm hơn cả sự dốt nát

15. Nền giáo dục hiện đại Mục tiêu *Thực hiện ba chức năng của văn hóa thông qua việc dạy và học Nội dung *Văn hóa *Chính trị *Khoa học- kỹ thuật *Chuyên môn nghề nghiệp *Lao động Phương châm, phương pháp *Phương châm: học đi đôi với hành *Phương pháp: phù hợp với trình độ người học, lứa tuổi Đội ngũ giáo viên *Có đạo đức cách mạng *Yêu nghề nghiệp *Đoàn kết *Giỏi về chuyên môn *Thuần thục về phương pháp

16. b. Văn hóa văn nghệ Một là, văn hóa – văn nghệ là một mặt trận. Nghệ sĩ là chiến sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí sắc bén trong đấu tranh cach mạng Hai là, văn nghệ phải gắn với đời sống thực tiễn của nhân dân Ba là, phải có những tác phẩm mới xứng đáng với thời đại của đát nước và dân tộc

17. c. Văn hóa đời sống Đạo đức mới Nếp sống mớiLối sống mới Sống có lý tưởng, đạo đức Cần. Kiệm, liêm, chính Xây dựng nếp sống văn minh

18. Xây dựng văn hóa đời sống mới nhằm biến Việt Nam từ một quốc gia nghèo nàn, lạc hậu trở thành một quốc gia văn minh và phú cường là một công việc lâu dài và phải có phương pháp tốt

19. * Nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức * Sinh viên học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức

21. Đạo đức là cái gốc của người cách mạng Người cách mạng phải có đức, không có đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân.

22. Đạo đức Sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội Phẩm chất đạo đức cao quý Chủ nghĩa cộng sản trở thành một sức mạnh vô địch. Tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh Có sức hấp dẫn lớn lao, mạnh mẽ với nhân dân Việt Nam và thế giới + nguồn cổ vũ động viên tinh thần mạnh mẽ.

23. Quan điểm về những chuẩn mực đạo đức cách mạng Trung với nước, hiếu với dân Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư Thương yêu con người, sống có tình nghĩa Có tinh thần quốc tế trong sáng

24. Trung với nước, hiếu với dân Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư Siêng năng, chăm chỉ Tiết kiệm Trong sạch, không tham lam Ngay thẳng Công bằng, công tâm, không thiên vị Thương dân, tin dân, phục vụ nhân dân hết lòng Trung thành với sự nghiệp dựng nước và giữ nước Đối với một quốc gia, cần, kiệm, liêm, chính là thước đo sự giàu có về vật chất, vững mạnh về tinh thần, thể hiện sự văn minh, tiến bộ.

25. Thương yêu con người, sống có tình nghĩa Có tinh thần quốc tế trong sáng Nếu không có tình yêu thương thì không thể nói đến cách mạng, càng không thể nói đến chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Sự tôn trọng, hiểu biết, thương yêu và đoàn kết với giai cấp vô sản trên toàn thế giới, với tất cả các dân tộc và nhân dân các nước, chống lại mọi sự chia rẽ, thù hằn, phân biệt chủng tộc…

27. Sinh viên học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh Việc tu dưỡng đạo đức hết sức quan trọng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Thanh niên phải có đức, có tài. Thực hành tốt đạo đức cách mạng giúp ta vượt qua khó khăn, thử thách. Trong xã hội, mỗi người có công việc, vị trí, tài năng khác nhau, nhưng ai giữ được đạo đức cách mạng đều là người cao thượng.

28. Kiên trì tu dưỡng theo các phẩm chất đạo đức Hồ Chí Minh yêu Tổ quốc Nhân dân Chủ nghĩa xã hội Lao động Khoa học và kỷ luật

29. Làm thế nào để có được những phẩm chất ấy?  Rèn luyện đức tính: trung thành, tận tụy, thật thà và chính trực.  Xác định rõ nhiệm vụ của mình.  Kết hợp học tập và rèn luyện.  Chống thói xem khinh lao động, nhất là lao động chân tay.  Chống lười biếng.  Chống kêu ngạo, giả dối, khoe khoang.  Phải trả lời được câu hỏi: Học để làm gì? Học để phục vụ ai? Phải xác định rõ thế nào là tốt, xấu? Ai là bạn, ai là thù?

30. Thực trạng đạo đức lối sống trong sinh viên, thanh niên hiện nay Phần lớn sinh viên, thanh niên tri thức vẫn giữ được đạo đức tốt, lối sống lành mạnh. Đây là những biểu hiện không thể coi thường.

31. Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh 1. Trung với nước, hiếu với dân, suốt đời đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người. 2. Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đời riêng trong sáng, nếp sống giản dị và đức khiêm tốn phi thường. 3. Đức tin tuyệt đối vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng nhân dân và hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân; luôn nhân ái, vị tha, khoan dung và nhân hậu với con người. 4. Tấm gương về ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, quyết tâm vượt qua mọi thử thách, gian nguy để đạt được mục đích cuộc sống. HỌC

32. III. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI 1. Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người a. Con người được nhìn nhận như một chỉnh thể Chỉnh thể thống nhất về: tâm lực, thề lực và các hoạt động Con người trong tính đa dạng: Trong quan hệ xã hội  trong tính cách  trong phẩm chất  trong khát vọng  trong khả năng Sự thống nhất của 2 mặt đối lập Hay Dở Tốt Xấu Thiện ác Hiền Dữ Tính người Tính bản năng

33. b. Con người cụ thể, lịch sử Nghĩa rộng Nghĩa hẹp  ” phẩm giá con người”  “giải phóng con người”  ” người ta”  ” con người”  ” ai”  Con người trong các mối quan hệ xã hội, quan hệ giai cấp  Theo giới tính  Theo lứa tuổi  Theo nghề nghiệp  Trong khối thống nhất của cộng đồng dân tộc  Trong quan hệ quốc tế Con người hiện thực, cụ thể, khách quan

34. c. Bản chất của con người mang tính xã hội Sinh tồn Nhận thức Hiện tượng  quy luật tự nhiên, xã hội Hiểu mình, hiểu người Xác lập mối quan hệ

35. c. Bản chất của con người mang tính xã hội Sản phẩm Tổng hợp các mối quan hệ xã hội từ rộng đến hẹp, bao gồm: quan hệ anh em, họ hàng, bầu bạn, đồng bào, loài người

36. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người Con người là vốn quý nhất, nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp cách mạng. Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng; phải coi trọng, chăm sóc, phát huy nhân tố con người.

37. “Trồng người” là yêu cầu khách quan, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cách mạng. “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa” Chiến lược “trồng người” là một trọng tâm, một bộ phận hợp thành của chiến lược phát triển kinh tế-xã hội. Quan điểm của Hồ Chí Minh về chiến lược “trồng người”

Cùng với việc ban hành Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhiều văn bản quan trọng về giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên đã được Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành, như Quy định về chế độ học tập lý luận chính trị trong Đảng; Nghị quyết về Công tác tư tưởng và lý luận trong tình hình mới; Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030; về bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; các nghị quyết về xây dựng Đảng; Quy định về chế độ cập nhật kiến thức đối với cán bộ, đảng viên; Hướng dẫn trao đổi, đối thoại với các cá nhân có quan điểm khác với chủ trương, đường lối của Đảng; Kết luận về đổi mới và nâng cao chất lượng dạy và học các môn lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân…

Công tác tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với cán bộ, đảng viên và nhân dân được quan tâm thường xuyên, nhất là trong các cơ quan truyền thông đại chúng, trong hệ thống các trường đào tạo, các cơ quan lý luận của Đảng, Nhà nước, hệ thống giáo dục quốc dân, các đoàn thể chính trị, xã hội…

Chất lượng, hiệu quả giáo dục chính trị, tư tưởng không ngừng được nâng lên, ý thức rèn luyện phẩm chất, đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên được đặc biệt coi trọng. Việc học tập các môn lý luận chính trị về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được đưa vào giảng dạy ở tất cả các cấp học, bậc học trong hệ thống giáo dục của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể chính trị – xã hội. Các chương trình được biên soạn phù hợp với từng đối tượng, như chương trình bồi dưỡng cán bộ, đảng viên ở cơ sở thực hiện tại hơn 600 trung tâm bồi dưỡng cấp quận, huyện trong cả nước, chương trình bồi dưỡng dành cho 6 đoàn thể chính trị, xã hội. Chương trình cập nhật kiến thức cho cán bộ trung, cao cấp… Trong hệ thống giáo dục quốc dân, đây là môn thi bắt buộc trước khi kết thúc cấp học, bậc học. Đối với cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị, đây là yêu cầu cơ bản để đánh giá nhận thức khi tuyển dụng, thi nâng ngạch bậc cán bộ, công chức. Cán bộ, đảng viên thuộc diện Trung ương quản lý đều phải thực hiện chương trình cập nhật kiến thức, cán bộ thuộc diện quy hoạch sẽ học các lớp dự nguồn ở Trung ương hoặc do địa phương tổ chức. Tất cả cán bộ, đảng viên đang công tác trong hệ thống chính trị đều phải học tập, quán triệt là yêu cầu và là một tiêu chí quan trọng để đánh giá phẩm chất, năng lực cán bộ.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Phuông trao giải tại Hội thi Giảng viên Lý luận chính trị giỏi toàn quốc năm 2023.

Một là, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Đảng cũng phải kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo, đề ra đường lối, chủ trương, chính sách sát hợp với thực tiễn đất nước; không ngừng bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác- Lênin, kiên quyết đấu tranh, phê phán giáo điều, cơ hội, xét lại; phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch.

Hai là, thực hiện nhất quán nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ, coi trọng xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; quan tâm đúng mức công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; nắm vững tình hình tư tưởng, tâm trạng của cán bộ, đảng viên, kịp thời định hướng tư tưởng, cung cấp thông tin.

Ba là, đổi mới nội dung, phương thức công tác tư tưởng, lý luận; trực tiếp là công tác giáo dục chính trị, tư tưởng theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp đối tượng. Đa dạng hóa các hình thức học tập đi đôi với tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại, đầu tư cơ sở vật chất thích hợp.

Bốn là, coi trọng ý thức tự rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng, nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng đi đôi với hoàn thiện văn bản pháp luật, quy định về quản lý cán bộ, đảng viên.

Năm là, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên phải làm thường xuyên, liên tục; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trực tiếp là của cấp ủy đảng, người đứng đầu cơ quan đơn vị và ý thức tự giác của mỗi cán bộ, đảng viên.

Việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cũng là một biện pháp quan trọng trong giáo dục chính trị, tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên. Từ học tập chuyển sang làm theo, từ cuộc vận động chuyển sang làm thường xuyên, đi vào chiều sâu, đề cao sự nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là những người đứng đầu. Qua đó, kết hợp công tác giáo dục chính trị, tư tưởng với việc đề cao tự rèn luyện, nói đi đôi với làm, “trên trước, dưới sau”, “trong trước, ngoài sau”, lấy việc giáo dục truyền thống, học tập và làm theo Bác để góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong điều kiện mới…

2. Sau hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, sức mạnh tổng hợp, thế và lực của nước ta tăng lên rõ rệt, vị thế, uy tín quốc tế không ngừng được nâng cao; uy tín của nhân dân đối với Đảng ngày càng được củng cố. Tuy nhiên, tình hình trong nước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, những yếu kém trong quản lý kinh tế, sự phân hóa giầu nghèo, tồn tại một số điểm nóng, bức xúc xã hội, khiếu kiện về đất đai, môi trường chậm được giải quyết, tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên còn diễn biến phức tạp; sự chống phá của các thế lực thù địch, nhất là sử dụng mạng xã hội, facebook, tác động của mặt trái kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, những diễn biến phức tạp về tình hình biển Đông… đòi hỏi công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên trong điều kiện mới phải được quan tâm hơn nữa, đổi mới cả về nội dung, phương thức thực hiện. Trong thời gian tới cần tập trung một số nhiệm vụ cơ bản như sau:

Thứ nhất, các cấp ủy đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương, nhất là người đứng đầu quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, thực hiện thống nhất trong toàn bộ hệ thống chính trị, coi đó là một tiêu chí đánh giá chất lượng cán bộ, đảng viên. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền phải nêu gương về ý thức, thái độ học tập lý luận, coi đây là công việc thường xuyên, là nhu cầu tự thân của mỗi cán bộ, đảng viên. Trong từng nhiệm kỳ đại hội Đảng, cấp ủy đảng, chính quyền phải xây dựng kế hoạch hàng năm, căn cứ theo từng đối tượng cán bộ, đảng viên để xây dựng nội dung, chương trình, loại hình tổ chức học tập phù hợp. Đề cao trách nhiệm tự học, tự nghiên cứu của cá nhân, phát huy vai trò của tổ chức, chi bộ đảng trong giám sát, tổ chức thực hiện.

Việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cũng là một biện pháp quan trọng trong giáo dục chính trị, tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên

Thứ hai, đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, bổ sung và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện mới, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn cách mạng. Đây là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, phù hợp với bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác – Lênin và quan điểm công tác cán bộ của Đảng ta. Bên cạnh các định hướng nghiên cứu lớn, quan trọng đã được nêu trong Nghị quyết 37 của Bộ Chính trị, khóa XII về công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030, xác định những vấn đề trọng điểm cần nghiên cứu, làm rõ những nội dung căn bản, giá trị cốt lõi của chủ nghĩa Mác – Lênin, chỉ rõ những vấn đề cần bổ sung, phát triển, nhất là dưới tác động của các yếu tố thời đại như toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cách mạng công nghiệp 4.0, những vấn đề đặt ra trong thực tiễn xây dựng nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa… Tổng kết thực tiễn những mô hình hay, kinh nghiệm tốt trong và ngoài nước.

Thứ tư, quy hoạch lại hệ thống các trường đào tạo, cơ sở nghiên cứu vừa đảm bảo tập trung, thống nhất, tránh phân tán, trùng lắp vừa tạo ra những trung tâm mạnh về từng lĩnh vực lý luận chính trị, đề cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, coi trọng đào tạo, bồi dưỡng các chuyên gia đầu đàn, tích cực mở rộng hợp tác quốc tế.

Thứ năm, phát huy vai trò của hệ thống các cơ quan báo chí, truyền thông trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên. Coi trọng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh chính trị cho lãnh đạo, phóng viên các cơ quan báo chí. Thí điểm một số hình thức đấu thầu, giao nhiệm vụ các cơ quan báo chí, xuất bản về một số nội dung giáo dục tư tưởng, chính trị chuyên sâu, đặc thù, hiệu quả và phù hợp, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa.

Coi trọng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh chính trị cho lãnh đạo, phóng viên các cơ quan báo chí. Thí điểm một số hình thức đấu thầu, giao nhiệm vụ các cơ quan báo chí, xuất bản về một số nội dung giáo dục tư tưởng, chính trị chuyên sâu, đặc thù, hiệu quả và phù hợp, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa.

Thứ sáu, tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phê phán các quan điểm sai trái, thù địch. Nâng cao tính chủ động, phát hiện, dự báo âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, đặc biệt là trên mạng xã hội… chủ động cung cấp thông tin, kiện toàn lực lượng, đặc biệt là các bộ phận chuyên trách không gian mạng, đảm bảo nhanh nhạy, hiệu quả. Quán triệt quan điểm xây và chống trong phê phán quan điểm sai trái, thù địch với ngăn chặn đẩy lùi “tự diễn biến, tự chuyển hóa”, suy thoái về tư tưởng, chính trị và đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên; tập trung xử lý những điểm nóng, những bức xúc, nổi cộm./.

Bài đăng Tạp chí Tuyên giáo in số 4/2023