Xu Hướng 6/2023 # Skkn Biện Pháp Chỉ Đạo Giáo Viên Xây Dựng Môi Trường Giáo Dục Lấy Trẻ Làm Trung Tâm Đạt Hiệu Quả Cao Tại Trường Mầm Non Hải Vân, Huyện Như Thanh # Top 10 View

Bạn đang xem bài viết Skkn Biện Pháp Chỉ Đạo Giáo Viên Xây Dựng Môi Trường Giáo Dục Lấy Trẻ Làm Trung Tâm Đạt Hiệu Quả Cao Tại Trường Mầm Non Hải Vân, Huyện Như Thanh được cập nhật mới nhất trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.

1.1. Lí do chọn đề tài: Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người ”[1]. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng sự nghiệp “trồng người”. Nghị quyết TW 2 Khoá VIII đã khẳng định: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội” [2], vì thế bắt buộc những người làm công tác giáo dục cần phải trang bị cho mình vốn tri thức vững chắc về chuyên môn, nghiệp vụ, góp phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước. Đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc, giáo dục trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành cho trẻ những cơ sở đầu tiên của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa, tạo những tiền đề cần thiết để chuẩn bị cho trẻ bước vào trường phổ thông. Muốn vậy, người làm công tác ở bậc học mầm non phải biết tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi, các hoạt động phải thực sự lấy trẻ làm trung tâm. Vì thế đối với trẻ mầm non, việc thiết lập, xây dựng và khai thác có hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một trong những nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại các trường mầm non nói chung và trường mầm non Hải Vân nói riêng vẫn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập: kinh phí cho việc tổ chức thực hiện còn hạn chế, mỗi giáo viên thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của mình cho nên việc thực hiện chưa đồng bộ và đúng hướng. Mặt khác, việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú chủ yếu là do bàn tay cô giáo thực hiện, trẻ ít được tham gia. Cách bố trí các góc, các mảng trang trí chưa chưa linh hoạt, đồ dùng đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, nguyên vật liệu, học liệu chưa phong phú đa dạng chưa mang tính mở cho trẻ hoạt động. Một số giáo viên mầm non chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, còn ngại đổi mới, không sáng tạo nên hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa cao. Là một cán bộ quản lý, hàng ngày trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của mình nên bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ phải làm thế nào để xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ được hoạt động một cách trung tâm nhất, tích cực nhất, thoải mái nhất mà lại đạt được hiệu quả cao nhất. Vì vậy trong năm học 2017 – 2018 tôi đã chọn đề tài: “Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non Hải Vân, huyện Như Thanh” để nghiên cứu, nhằm nâng cao chất lượng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường và góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy lấy trẻ làm trung tâm”. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Tôi nghiên cứu đề tài này nhằm giúp cho đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng lực về quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện cụ thể của nhóm, lớp và địa phương. Giúp cho giáo viên và học sinh xây dựng môi trường giáo dục mang tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, khả năng tư duy, thúc đẩy trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động. Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi bằng nhiều cách khác nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ. Tuyên truyền cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội nhận thức đúng vai trò, nhiệm vụ và tầm quan trọng của xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tạo sự thống nhất trong việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy lấy trẻ làm trung tâm” tại đơn vị nhà trường. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non Hải Vân, huyện Như Thanh. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: – Phương pháp thống kê, xử lí số liệu: thu thập số liệu điều tra, xử lí số liệu và rút ra nhận xét và kết luận về việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm . – Phương pháp điêu tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: dùng hệ thống các câu hỏi nhằm nắm bắt kiến thức, thái độ và kĩ năng của cô và trẻ về việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung – Phương pháp quan sát: + Quan sát thực tiễn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên. + Quan sát quá trình tham gia xây dựng môi trường giáo dục và hoạt động của học sinh. – Phương pháp thực hành. – Phương pháp kiểm tra, đánh giá. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm. – Môi trường: là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động tương hỗ với nhau tạo nên khung cảnh sống và những điều kiện để con người tồn tại và phát triển[3]. – Môi trường giáo dục giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non và hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ. Môi trường giáo dục gồm: + Môi trường vật chất: Được tạo nên bởi không gian chứa đựng đồ dùng, vật liệu và các phương tiện + Môi trường bên ngoài lớp học và môi trường bên trong lớp học + Môi trường xã hội: Được tạo nên bởi các mối quan hệ và tương tác giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với người lớn xung quanh.[3] 2.1.2. Tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non thực sự là cần thiết và quan trọng đối với sự phát triển của trẻ về các mặt Đức – Trí – Thể -Mỹ và lao động. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo, trẻ được khuyến khích tham gia vào mọi hoạt động trong nhà trường. Trẻ được hoạt động trong môi trường giáo dục đa dạng, phong phú, vừa kích thích tính tích cực chủ động của trẻ từ việc tự lựa chọn góc chơi, đồ chơi đến việc tự quyết định và tìm cách giải quyết nhiệm vụ, thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giao tiếp, nhận thức, nhu cầu hoạt động cùng nhau của trẻ, vừa tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ khả năng của mình, các kiến thức, kỹ năng của trẻ được hình thành, củng cố và bổ sung, qua đó nhân cách của trẻ được phát triển một cách toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.[3] 2.2. Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Hải Vân. 2.2.1. Thuận lợi và khó khăn: * Thuận lợi: – Trường Mầm non Hải Vân là trường chuẩn quốc gia mức độ 1, các phòng học rộng rãi thoáng mát, đảm bảo đúng quy định. Có đồ chơi ngoài trời, có vườn hoa, cây xanh, cây cảnh tạo cảnh quan môi trường thiên nhiên xanh – sạch – đẹp. – 100% CBGV trong trường đã được tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề do Phòng GD&ĐT tổ chức, đặc biệt là chuyên đề Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. 100% CBGV,NV đạt trình độ chuẩn, trong đó có 89 % trên chuẩn, đội ngũ giáo viên luôn nhiệt tình và có nhiều tâm huyết, đa số giáo viên còn trẻ, khoẻ, có khả năng tiếp cận kiến thức mới, khoa học công nghệ nhanh; – Trẻ huy động ra lớp đầy đủ, đi học chuyên cần, mạnh dạn, tự tin. * Khó khăn : – Là địa phương thuần tuý nông nghiệp nên đời sống của nhân dân gặp nhiều khó khăn, do đó việc tuyên truyền, vận động phụ huynh hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi, xây dựng môi trường xanh, đẹp trong trường còn hạn chế. – Cơ sở vật chất tuy đã được đầu tư xây dựng nhưng số trẻ đến lớp đông nên vẫn còn thiếu phòng học, diện tích khuôn viên chưa được mở rộng thêm, các khu vực hoạt động của trẻ như: vườn cây của bé, khu vực chơi với cát, nước, khu vực phất triển vân động quang cảnh sư phạm trong trường chưa được cải thiện nhiều, chưa đáp ứng các hoạt động của trẻ. – CBGV có trình độ chuẩn 100% nhưng đa số trình độ được đào tạo qua các lớp bồi dưỡng tại chức, liên thông, do đó kiến thức, năng lực chuyên môn cũng như kĩ năng sư phạm còn hạn chế. 2.2.2. Kết quả, hiệu quả của thực trạng Để làm tốt công tác chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường có hiệu quả, tôi đã tiến hành khảo sát giáo viên và trẻ vào thời điểm đầu năm học 2017 – 2018, kết quả như sau: Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm TT Nội dung khảo sát Tổng số GV được khảo sát Mức độ đạt được T % K % TB % Y % 1 18 4 22,2 6 33,3 8 44,4 0 2 Sáng tạo và linh hoạt trong việc sử dụng đồ dùng đồ chơi có hiệu quả. 18 5 27,7 6 33,3 7 38,9 0 3 Tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính sáng tạo thông qua các hoạt động khám phá, trải nghiệm 18 6 33,3 5 27,7 7 38,9 0 Bảng khảo sát chất lượng của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm TT Nội dung Tổng số trẻ được khảo sát Đạt Chưa đạt T % K % TB % Y % 1 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào việc thiết lập môi trường giáo dục cùng với cô giáo và các bạn. 260 70 26,9 78 30 95 36,5 17 6,6 2 Trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 260 71 27,3 81 31,2 87 33,5 21 8 3 Trẻ thể hiện mối quan hệ thân thiện với cô giáo, với các bạn và mọi người xung quanh. 260 82 31,5 83 31,9 77 29,6 18 69,1 Từ kết quả khảo sát trên, bản thân tôi nhận thấy rằng việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mới chỉ thể hiện ở bề rộng, chưa có chiều sâu, do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Giáo viên còn hạn chế về tính linh hoạt, sáng tạo trong việc áp dụng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, chưa tạo cơ hội để trẻ được tham gia các hoạt động, chưa linh hoạt sáng tạo trong việc sử dụng đồ dùng đồ chơi. Trẻ chưa hứng thú tích cực tham gia vào việc thiết lập môi trường giáo dục cùng cô và các bạn. Vì vậy cần phải có những biện pháp chỉ đạo sâu sát để đội ngũ cán bộ giáo viên nắm vững hơn kiến thức về chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó thiết lập môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động đạt hiệu quả cao hơn. 2.3. Các biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Hải Vân: 2.3.1. Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường và xây dựng kế hoạch chỉ đạo. Để có cơ sở xây dựng kế hoạch chỉ đạo “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” phù hợp với tình hình thực tế trong nhà trường, tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá đúng thực trạng môi trường giáo dục của trường, lớp với các nội dung sau: – Khảo sát đánh giá môi trường vật chất bên trong phòng nhóm lớp có đáp ứng nhu cầu hứng thú chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. – Khảo sát đánh giá tổng thể cảnh quan môi trường vật chất cho trẻ hoạt động ngoài trời đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. – Khảo sát đánh giá môi trường xã hội trong nhà trường (bao gồm các mối quan hệ và tương tác giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh). Ví dụ: * Đối với môi trường vật chất trong lớp học: * Đối với môi trường vật chất ngoài lớp học: Tôi khảo sát đánh giá số lượng đồ dùng đồ chơi ngoài trời có đủ cho trẻ hoạt động? đồ chơi nào cần sữa chữa, đồ chơi nào cần phải bổ sung thêm?. Các khu vực hoạt động như: khu vận động cùng bé yêu; khu vực chơi với cát, với nước; khu vực hoạt động sáng tạo; khu vườn rau của bé,…đã được quy hoạch, thiết kế phù hợp, có đảm bảo an toàn, sạch đẹp chưa? Các khu vực này có phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường không?… * Môi trường xã hội: Thông qua các đợt thao giảng, dự giờ, thăm lớp tôi quan sát giáo viên tổ chức các hoạt động cho trẻ có tạo được không khí giao tiếp tích cực, kích thích trẻ hứng thú hoạt động không? Trẻ có được tôn trọng và khuyến khích tham gia các hoạt động?… – Trước hết tôi lên kế hoạch hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng nhóm, lớp và thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với từng độ tuổi phát triển của trẻ. – Kiểm tra việc xây dựng môi trường giáo dục và việc khai thác có hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 2.3.2. Chỉ đạo giáo viên bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngoài lớp thuận tiện, linh hoạt đáp ứng nhu cầu hứng thú hoạt động vui chơi của trẻ. * Các góc hoạt động trong lớp: Ví dụ: Tôi chỉ đạo giáo viên bố trí sắp xếp góc chơi gây tiếng ồn (góc xây dựng, góc phân vai) không xếp gần với góc cần yên tĩnh (Góc học tập; nhóm chơi bác sỹ). Góc thiên nhiên, hướng dẫn giáo viên tận dụng khoảng hiên ngoài lớp cho trẻ hoạt động thoải mái, tránh sự ồn ào cho các góc khác, thuận lợi cho trẻ chăm sóc cây, hoa Đối với góc xây dựng phải ở nơi thuận tiện cho việc đi lại, giao lưu với các nhóm chơi khác và không ảnh hưởng đến các nhóm chơi yên tĩnh (Hình ảnh chơi hoạt động góc của trẻ lớp 5 – 6 tuổi B) * Các khu vực hoạt động ngoài trời: Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời có ý nghĩa rất quan trọng. Nó giúp trẻ khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, Môi trường giáo dục tốt sẽ thu hút sự hứng thú và gây cho trẻ cảm xúc tốt, các kiến thức kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ sung. Nhà trường với diện tích không gian còn nhỏ, hẹp (hơn 2000m2), tôi đã tham mưu với Hiệu trưởng cải tạo và tận dụng tối đa các khoảng trống để tạo không gian cho trẻ hoạt động. Sau khi quy hoạch xong các khu vực hoạt động cho trẻ, tôi chỉ đạo giáo viên: – Bố trí, sắp xếp đồ chơi ngoài trời khoa học, hợp lý đảm bảo an toàn cho trẻ. – Tăng cường xây dựng, cải tạo khu vực bé yêu thiên nhiên, vườn rau của bé: Cải tạo hệ thống cây xanh, vườn rau, bồn hoa một cách khoa học, hợp lý có các luống, lối đi thuận tiện, phù hợp với trẻ khi quan sát, chăm sóc…tạo môi trường xanh, sạch, đẹp luôn hấp dẫn trẻ. (Anh trẻ quan sát cây ở góc thiên nhiên và chăm sóc rau của trẻ lớp 3-4 tuổi A) – Làm đồ dùng đồ chơi bổ sung vào Khu vực vận động phát triển thể chất, khu vực chơi với cát, nước để kích thích trẻ hoạt động. (Hình ảnh trẻ chơi ở các khu vực hoạt động ngoài trời) Sau khi chỉ đạo các nhóm lớp thực hiện việc lựa chọn sắp xếp bố trí góc chơi cho trẻ phù hợp như trên tôi thấy có hiệu quả rõ ràng, không gian trong lớp học được cải thiện hơn, các góc chơi có không gian rộng riêng biệt trẻ chơi thoải mái, giúp giáo viên dễ dàng quan sát, theo dõi các hoạt động của trẻ và trẻ đã có thể đi lại giao tiếp với nhau trong khi hoạt động, tạo cho trẻ sự tự tin, hào hứng để tham gia một cách chủ động tích cực các hoạt động trong ngày. Các khu vực hoạt động ngoài trời được quy hoạch phù hợp thân thiện, rõ ràng như: khu vận động cùng bé yêu, khu vực chơi với cát, với nước, khu vực hoạt động sáng tao, khu vườn rau của bé,…. phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường. 2.3.3. Đa dạng các loại đồ dùng đồ chơi tự tạo từ các nguyên vật liệu tận dụng từ phế liệu và vật liệu sẵn có từ thiên nhiên. Đối với trẻ mầm non đồ dùng đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không thể thiếu trong cuộc sống của trẻ. Vì vậy hàng năm nhà trường cũng đã bổ sung những đồ dùng đồ chơi cần thiết cho các nhóm lớp, tuy nhiên vẫn còn hạn chế về số lượng, chủ yếu là đồ dùng mua sẵn trên thị trường, trẻ chơi máy móc, nhàm chán không có sự sáng tạo. Đồ dùng đồ chơi tự tạo từ các nguyên vật liệu phế thải ít, chưa phong phú,

Skkn Một Số Giải Pháp Chỉ Đạo Xây Dựng Trường Học An Toàn, Phòng Chống Tai Nạn Thương Tích Cho Trẻ Đạt Hiệu Quả Cao Tại Trường Mầm Non Hải Vân, Huyện Như Thanh

TRƯỜNG MẦM NON HẢI VÂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC AN TOÀN, PHÒNG CHỐNG TAI NẠN THƯƠNG TÍCH ĐẠT HIỆU QUẢ CAO TẠI TRƯỜNG MẦM NON HẢI VÂN, HUYỆN NHƯ THANH. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hiền Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường MN Hải Vân Huyện Như Thanh – Tỉnh Thanh Hóa. Sáng kiến thuộc lĩnh vực: Quản lý NHƯ THANH NĂM 2019 MỤC LỤC MỤC NỘI DUNG TRANG 1 MỞ ĐẦU 2 1.1 Lí do chọn đề tài 2 1.2 Mục đích nghiên cứu 2 1.3 Đối tượng nghiên cứu 3 1.4 Phương pháp nghiên cứu 3 2 NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 3 2.1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm 3 2.2 Thực trạng của việc xây dựng trường học an toàn phòng, chống tai nạn thương tích ở trường mầm non Hải Vân 4 2.3 Các giải pháp sử dụng 7 2.3.1 Thường xuyên tổ chức tuyên truyền giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho CBGV,NV về xây dựng trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích. 7 2.3.2 Xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo môi trường an toàn cho trẻ trong các hoạt động ở trường mầm non 9 2.3.3 12 2.3.4 Phối hợp với trung tâm y tế và phụ huynh để làm tốt công tác phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ trong nhà trường 14 2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với giáo viên và nhà trường 17 3 KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 18 3.1 Kết luận 18 3.2 Kiến nghị 19 Tài liệu tham khảo 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc dân. Là nền móng vững chắc trong việc hình thành và phát triển nhân cách con người trong thời đại mới, thời đại xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu giáo dục đặt ra trong lứa tuổi này là giúp trẻ phát triển toàn diện, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, tạo những tiền đề cần thiết để chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp một. Vì vậy, bên cạnh việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục, giúp trẻ khỏe mạnh, cơ thể phát triển cân đối hài hòa thì việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, đảm bảo an toàn và phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non là nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Bởi trẻ ở độ tuổi này, xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lí, với bản chất tò mò, hiếu kỳ và luôn muốn khám phá, tìm hiểu những điều mới lạ, trẻ chưa nhận thức được những mối nguy hiểm xung quanh hay phải đối mặt với nhiều tình huống nguy hiểm trong cuộc sống, trẻ chưa có kiến thức, kỹ năng phòng tránh để tự bảo vệ mình nên thường sảy ra những tai nạn thương tích không mong muốn. Bên cạnh đó cách chăm sóc, giáo dục trẻ không đúng hoặc không có phương pháp cũng dẫn tới các sang chấn về tâm lí, gây ra các tai nạn về khủng hoảng tinh thần và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sau này. Vì vậy, việc đảm bảo an toàn, phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ ở độ tuổi mầm non là nhiệm vụ vô cùng quan trọng được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm. Nội dung phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ cũng đã thường xuyên được Phòng giáo dục và các nhà trường đưa vào các chuyên đề để tập huấn cho giáo viên nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ. Nhưng trên thực tế thì các trường mầm non nói chung và trường mầm non Hải Vân nói riêng, tỷ lệ học sinh huy động ra lớp cao và hiện nay do cơ sở vật chất còn thiếu thốn nên đa số các nhóm, lớp đều dôi dư số lượng học sinh so với định biên, nhiều trường thiếu phòng học hay một số lớp học sập sệ nứt nẻ, dột, đồ dùng đồ chơi không đảm bảo an toàn, sân chơi không đủ diện tích. Công tác kiểm tra, theo dõi, đánh giá nội dung bảo vệ an toàn, phòng tránh tai nạn cho trẻ trong nhà trường chưa được làm thường xuyên, chặt chẽ, chủ yếu là định tính, kết quả thường chung chung, không rõ ràng. Thiết bị y tế còn thiếu chưa được trang bị đầy đủ, những loại thuốc chữa những bệnh thường gặp còn hạn chế về số lượng tất cả những điều đó đều tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn thương tích cho trẻ. Trong khi các nhà quản lý và giáo viên không thể biết trước được những tai nạn thương tích xảy ra hằng ngày với trẻ như thế nào, vào lúc nào. Mặt khác, số lượng trẻ trong lớp đông, có nhiều trẻ bướng bỉnh, hay quậy phá khiến giáo viên bị căng thẳng dẫn đến hiện tượng quát mắng, dọa nạt trẻ, nhốt trẻ vào nhà vệ sinhNhiều trường mầm non vẫn để xảy ra tình trạng mất an toàn đối với trẻ, ứng xử của một số cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên chưa chuẩn mực. Cá biệt đã xảy ra một số vụ bạo hành, xâm phạm thân thể, sức khỏe, tinh thần trẻ em mà báo trí, truyền hình, các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin gây bức xúc cho phụ huynh và xã hội. Đứng trước thực trạng này, là một người cán bộ quản lý bản thân tôi luôn băn khoăn, trăn trở, suy nghĩ phải làm thế nào để các cháu trong nhà trường mình quản lý được bảo vệ an toàn tuyệt đối về tính mạng và tinh thần? Vì vậy trong năm học 2018 – 2019 tôi đã chọn đề tài: “Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ đạt hiệu quả cao tại trường mầm non Hải Vân, huyện Như Thanh” để nghiên cứu, nhằm hạn chế tối đa tai nạn thương tích cho trẻ giúp nhà trường nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục và tạo được uy tín từ phụ huynh học sinh và lãnh đạo các cấp. 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU – Tìm ra nhiều biện pháp chỉ đạo giáo viên phòng tránh tai nạn thương tích và đảm bảo an toàn cho trẻ mọi lúc mọi nơi. Tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh cho mọi trẻ. Chủ động phòng ngừa, giảm thiểu và loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây tai nạn thương tích cho trẻ trong gia đình, nhà trường và cộng đồng. – Giúp giáo viên củng cố và cập nhật kiến thức một số tai nạn thương tích thường xảy ra với trẻ để từ đó có kỹ năng trong việc sơ cấp cứu ban đầu cũng như có kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ có hiệu quả – Giúp trẻ có những hiểu biết cơ bản về một số tai nạn thương tích, các loại đồ dung đồ chơi, các khu vực có nguy cơ sảy ra tai nạn thương tích cũng như có một số kỹ năng trong việc phòng tránh tai nạn thương tích cho bản thân và những người xung quanh. – Tăng cường ý thức của các bậc phụ huynh từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm cùng kết hợp với giáo viên và nhà trường giáo dục trẻ phòng tránh tai nạn thương tích. 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Biện pháp chỉ đạo xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ đạt hiệu quả cao tại trường mầm non Hải Vân, huyện Như Thanh. 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU – Phương pháp thống kê, xử lí số liệu: thu thập số liệu điều tra, xử lí số liệu và rút ra nhận xét và kết luận về việc xây dựng môi trường an toàn phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ – Phương pháp điêu tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: dùng hệ thống các câu hỏi nhằm nắm bắt kiến thức, thái độ và kĩ năng của cô và trẻ. – Phương pháp quan sát: – Phương pháp thực hành. – Phương pháp kiểm tra, đánh giá. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN * Trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích. Là trường học mà các yếu tố nguy cơ gây tai nạn, thương tích cho trẻ được phòng, chống và giảm tối đa hoặc loại bỏ. Toàn bộ trẻ em trong trường được chăm sóc, nuôi dạy trong một môi trường an toàn. Quá trình xây dựng trường học an toàn phải có sự tham gia của trẻ em độ tuổi mầm non, các cán bộ quản lý, giáo viên của nhà trường, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của địa phương và các bậc phụ huynh của trẻ.[1] * Tai nạn: Là sự kiện xảy ra bất ngờ ngoài ý muốn, do tác nhân bên ngoài, gây nên thương tích cho cơ thể. [1] * Thương tích: Là tổn thương thực thể của cơ thể do phải chịu tác động đột ngột ngoài khả năng chịu đựng của cơ thể hoặc rối loạn chức năng do thiếu yếu tố cần thiết cho sự sống như không khí, nước, nhiệt độ phù hợp.[1] 2.1.2. Tầm quan trọng của việc xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn thương tích. Trẻ ở lứa tuổi mầm non vô cùng hiếu động, tò mò, ham hiểu biết và luôn sử dụng mọi giác quan để khám phá thế giới xung quanh trẻ. Ở lứa tuổi này trẻ còn quá non nớt để tự bảo vệ mình, nên các nguy cơ xẩy ra tai nạn với trẻ là rất cao, nếu như thiếu sự quan tâm, định hướng đúng đắn của người lớn hoặc các điều kiện cơ sở vật chất để chăm sóc giáo dục trẻ không đảm bảo an toàn, khi vui chơi, trong sinh hoạt rất dễ xảy ra tai nạn thương tích sẽ để lại những hậu quả không tốt cho trẻ. Tuy nhiên phần lớn các tai nạn thương tích đều có thể phòng tránh được nếu cha, mẹ, cô giáo và mọi người trong cộng đồng xác định được căn nguyên, nâng cao nhận thức, xây dựng môi trường an toàn cho trẻ. Tai nạn thương tích là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong và gây ra những biến chứng trầm trọng cho trẻ, vì vậy việc bảo đảm an toàn, phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ là nhiệm vụ vô cùng quan trọng đã và đang được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm. Ngày 15/4/2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số13/2010/ TT-BGD&ĐT Qui định về việc “Xây dựng trường học an toàn, phòng, chống, tai nạn thương tích trong cơ sở giáo dục mầm non”. Để đảm bảo an toàn cho trẻ, trong thời gian trẻ được chăm sóc, giáo dục tại cơ sở giáo dục mầm non, ngày 20 tháng 12 năm 2010, Bộ gửi Công văn số 8511/BGDĐTGDMN tới các Sở Giáo dục và Đào tạo nhằm “Chấn chỉnh tình trạng không đảm bảo an toàn cho trẻ em tại cơ sở giáo dục mầm non”. Ngoài ra dựa trên cơ sở luật trẻ em năm 2016, ngày 05/2/2016 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 243/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em giai đoạn 2016-2020 và theo Điều lệ trường mầm non nhiệm vụ của nhà trường phải chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ từ 3 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi, phải đảm bảo an toàn về tính mạng và sức khỏe cho trẻ. 2.2. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SKKN Ý thức được sự nguy hiểm có thể sảy đến với trẻ hằng ngày. Trường mầm non Hải Vân luôn đặt vấn đề an toàn cho trẻ là mối quan tâm hàng đầu và quyết tâm xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ. Trong quá trình chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ tôi thấy có những thuận lợi và khó khăn sau: 2.2.1 Thuận lợi: – Trường có một khu trung tâm với 8 nhóm, lớp đúng quy cách, các lớp đảm bảo đủ ánh sáng, thoáng mát, sạch sẽ, an toàn. Công trình vệ sinh sạch sẽ đúng quy định, đủ nước sạch phục vụ sinh hoạt hàng ngày cho trẻ. Trường có phòng y tế riêng, tủ thuốc được trang bị khá đầy đủ cho công tác sơ cứu ban đầu: Bông, băng, gạt, dầu gió, thuốc sát trùng Bếp ăn bán trú thực hiện theo quy trình nguyên tắc bếp một chiều. Trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi được đầu tư theo trường chuẩn Quốc gia. Đủ điều kiện để đáp ứng thực hiện chương trình giáo dục Mầm non hiện nay. – Đội ngũ giáo viên trẻ, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, quan tâm đến trẻ và có ý thức trách nhiệm cao trong công việc đảm bảo an toàn cho trẻ. Giáo viên luôn quan sat, bao quát trẻ mọi lúc mọi nơi, có ý thức nhắc nhở trẻ một số hành động hoặc các nơi có nguy cơ xảy ra các tình huống tai nạn thương tích cho trẻ. 100% cán bộ giáo viên, nhân viên trong trường đã được tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề do Phòng GD&ĐT tổ chức, đặc biệt là chuyên đề “Đảm bảo an toàn, phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ mầm non” – Phụ huynh học sinh có ý thức phối hợp tốt cùng nhà trường trong việc chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho trẻ. 2.2.2 Khó khăn: – Nhà trường tuy đã được quy hoạch mở rộng thêm quỹ đất nhưng chưa được đầu tư xây dựng, số lượng trẻ ra lớp đông nên diện tích lớp học/trẻ chưa đảm bảo theo quy định, đồ chơi ngoài trời cũ bị bong tróc sơn, sân chơi chật hẹp… ảnh hưởng không nhỏ đến không gian hoạt động của trẻ và đó cũng là nguy cơ gây tai nạn thương tích cao. – Nhận thức của giáo viên trong việc phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non chưa cao, kỹ năng phòng tránh và xử lý các tai nạn thương tích cho trẻ của giáo viên đôi khi còn chưa đúng, chưa linh hoạt do thiếu chuyên môn. – Đa số phụ huynh làm nghề nông nên ít có thời gian quan tâm đến con, cũng như các kiến thức cơ bản về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. – Trẻ còn quá nhỏ nên ý thức tự bảo vệ mình còn hạn chế, kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích còn kém. 2.2.3. Kết quả, hiệu quả của thực trạng Để làm tốt công tác chỉ đạo xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn thương tích trong nhà trường có hiệu quả, tôi đã tiến hành khảo sát giáo viên và trẻ vào thời điểm đầu năm học 2018 – 2019, kết quả như sau: Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm TT Nội dung khảo sát Tổng số GV được khảo sát Mức độ đạt được T % K % TB % Y % 1 Nắm được nội dung phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. 18 8 44,4 4 22,2 6 33,3 0 2 Chú trọng lồng ghép tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích vào các môn học, các hoạt động trong ngày của trẻ. 18 6 33,3 5 27,7 7 38,9 0 3 Có kiến thức về chăm sóc sức khỏe sơ cứu, cấp cứu , xử trí ban đầu phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. 18 5 27,7 6 33,3 7 38,9 0 4 Công tác phối hợp với phụ huynh học sinh để làm tốt công tác phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ . 18 4 22,2 6 33,3 8 44,4 0 Bảng khảo sát chất lượng của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm thông qua phiếu khảo sát của giáo viên TT Nội dung Tổng số trẻ được khảo sát Đạt Chưa đạt T % K % TB % Y % 1 Nhận ra các đồ vật, địa điểm có thể gây nguy hiểm 254 68 26,8 76 29,9 93 36,6 17 6,7 2 Biết tránh xa các mối nguy hiểm 254 69 27,2 79 31,1 85 33,4 21 8,3 3 Bình tĩnh, biết tìm kiếm sự giúp đỡ của người lớn khi thấy mất an toàn cho bản thân 254 80 31,5 81 31,9 75 29,5 18 7,1 Qua bảng tổng hợp trên ta thấy: – Giáo viên đã nắm được nội dung giáo phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ nhưng chưa đầy đủ. Bước đầu có kiến thức về chăm sóc sức khỏe sơ cứu, xử trí ban đầu phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ, nhưng trong khi thực hiện giáo viên còn lúng túng. Nội dung lồng ghép tích hợp giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích vào các môn học, các hoạt động trong ngày của trẻ và công tác phối hợp cùng gia đình của giáo viên hiệu quả chưa cao – Đa số trẻ có hiểu biết cơ bản về một số tai nạn thương tích, các loại đồ dùng đồ chơi, các khu vực có nguy cơ sảy ra tai nạn thương tích nhưng lại chưa có một số kỹ năng đơn giản trong việc phòng tránh tai nạn thương tích cho bản thân và những người xung quanh. Từ việc phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng, tôi nhận thấy việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên trong trường để nâng cao chất lượng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ là cấp thiết, vì vậy tôi đã đưa ra một số giải pháp cụ thể sau: 2.3. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. 2.3.1. Thường xuyên tổ chức tuyên truyền giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho CBGV,NV về xây dựng trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích. Phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non được coi là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng và rất cần thiết đối với công tác chăm sóc giáo dục trẻ hiện nay. Giáo viên, nhân viên là những người trực tiếp thực hiện mọi hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong trường mầm non. Hơn ai hết họ phải là người nắm vững những kiến thức, kỹ năng cơ bản về phòng, chống và xử lý các tình huống khi tai nạn xảy ra với trẻ để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Nếu giáo viên, nhân viên không được bồi dưỡng thường xuyên thì không thể có kiến thức và khó xử trí được các tình huống khi tai nạn xảy ra với trẻ. Để cung cấp kiến thức đúng và đầy đủ về nguyên nhân tai nạn thương tích, các loại tai nạn thương tích, cách phòng tránh tai nạn thương tích, phương pháp xử lí hiệu quả khi tai nạn thương tích xảy ra cho trẻ. Từ đó giáo viên có được ý thức đề phòng, kiểm tra các yếu tố nguy cơ xẩy ra tai nạn một cách thường xuyên và có biện pháp khắc phục kịp thời. Với cương vị là Hiệu trưởng – Trưởng ban chỉ đạo chăm sóc sức khoẻ, phòng, chống tai nạn thương tích của nhà trường, tôi tạo điều kiện cho giáo viên, nhân viên nuôi dưỡng, tham gia đầy đủ các lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức về: đảm bảo an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích trong trường học; công tác vệ sinh an toàn thực phẩm; công tác phòng cháy chữa cháy; công tác y tế, vệ sinh học đường; công tác chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ… do Sở Giáo dục và Đào tạo hoặc Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức Tổ chức bồi dưỡng tập huấn kiến thức tại trường về phòng tránh tai nạn thương tích trong trường mầm non, cách xử trí sơ cứu thương, phòng tránh một số tai nạn thường gặp như: gãy xương, hóc, sặc dị vật, đuối nước… Chỉ đạo Phó hiệu trưởng thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn lồng ghép cho cán bộ giáo viên, nhân viên tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến không đảm bảo an toàn cho trẻ trong trường mầm non, từ đó lập kế hoạch dự báo các tình huống không đảm bảo an toàn cho trẻ có thể xảy ra và các biện pháp khắc phục. Đưa ra các tình huống tai nạn thương tích từ đơn giản đến phức tạp thường xảy ra trong trường mầm non để nghiên cứu, suy nghĩ, trao đổi và rút kinh nghiệm, tìm hướng giải quyết. Bên cạnh việc trang bị kiến thức qua tài liệu, qua các bài giảng chuyên đề, Ban giám hiệu nhà trường đã phối hợp với trạm y tế xã mời Bác sĩ về trao đổi, thực hành, tổ chức buổi tập huấn “Thực hành sơ cứu phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ” để khắc sâu hơn kiến thức, thực hành về phòng, chống và xử trí các tai nạn thường gặp cho CB-GV-NV trong nhà trường. (Hình ảnh giáo viên thực hành cách xử trí một số tai nạn thường gặp) 2.3.2. Xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo môi trường an toàn cho trẻ trong các hoạt động ở trường mầm non Tất cả mọi tai nạn thương tích xảy ra đối với trẻ đều có nguyên nhân. Cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ dùng đồ chơi là nguyên nhân trực tiếp khách quan tác động đến an toàn tính mạng trẻ trong cả một ngày hoạt động ở trường. Mọi kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực hành phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ dù có tốt đến đâu nhưng điều kiện cơ sở vật chất yếu kém thì tai nạn của trẻ vẫn xảy ra ngoài tầm kiểm soát. Để đảm bảo an toàn cho trẻ trong nhà trường, ngay từ đầu năm học tôi đã chỉ đạo cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà trường thường xuyên tổ chức kiểm tra điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi của bộ phận mình phụ trách, kịp thời phát hiện các yếu tố có nguy cơ gây mất an toàn cho trẻ và báo cáo lại với ban giám hiệu nhà trường để có kế hoạch khắc phục. Ví dụ: * Đối với đồ dùng, đồ chơi phục vụ trong các nhóm,lớp: Tôi chỉ đạo khảo sát đánh giá việc sắp xếp, bố trí các góc hoạt động có phù hợp với diện tích lớp hay không? trang trí phòng nhóm lớp có đảm bảo tính thẩm mỹ và độ an toàn cho trẻ? Các đường dây điện, ổ cắm điện có cao xa tầm tay trẻ? Các kệ giá góc kê có quá cao, có dễ di chuyển khi tổ chức các hoạt động cho trẻ? Việc sắp xếp đồ dùng đồ chơi có gọn gàng ngăn nắp, vừa tầm tay của trẻ hay không? Bên cạnh đó tôi còn chỉ đạo giáo viên phải thường xuyên vệ sinh đồ dùng, đồ chơi hàng ngày, hàng tuần để đảm

Skkn Một Số Biện Pháp Xây Dựng Môi Trường Giáo Dục “Lấy Trẻ Làm Trung Tâm”

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” MỤC LỤC I

ĐẶT VẤN ĐỀ

Tên đề tài

Lý do chọn đề tài Mục đích nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu

Phạm vi thực hiện đề tài

Phương pháp nghiên cứu:

NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Thực trạng thực tế khi chưa thực hiện

Cơ sở lý luận

Cơ sở thực tiễn

Thực trạng của vấn đề

Thuận lợi

Khó khăn

Số liệu điều tra trước khi thực hiện

3.5

Những biện pháp thực hiện 1 Biện pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong trường mầm non Biện pháp 2. Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân và giáo viên Biện pháp 3. Xây dựng trang trí lớp điểm cho giáo viên kiến tập Biện pháp 4.Tổ chứchội thi thiết kế môi trường hoạt động trong lớp cho trẻ mầm non Biện pháp 5 Phối kết hợp với phụ huynh:

Kết quả thực hiện

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Bài học kinh nghiệm:

Khuyến nghị:

TRANG

1 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ 0 – 6 tuổi đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ. Hiện nay trên thế giới có một số mô hình, cách tiếp cận trong giáo dục đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Điển hình như các mô hình đã có từ lâu nhưng hiện vẫn có giá trị là Montessori (Italy) hay các mô hình mới được xây dựng gồm Reggio Emilia (Italy), High Scope (Mỹ)… Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên – xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. 1. Tên đề tài Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực” 2. Lý do chọn đề tài: Chúng ta đều biết rằng mục tiêu chung của giáo dục mầm non là phát triển toàn diện khả năng cho trẻ, hình thành cho trẻ những khái niệm ban đầu về nhân cách con người. Trong đó có nhu cầu về vui chơi hay còn gọi là hoạt động trải nghiệm cũng là 1 phần quan trọng và được phân bổ như một hoạt động chính trong ngày, thông qua giờ hoạt động trên giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan sát, kỹ năng phân biệt, so sánh… nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ hiểu thêm về nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện. Trẻ là chủ thể tích cực, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở các hoạt động tìm tòi khám phá của trẻ. Trẻ chủ động tham gia các hoạt động đó để phát triển khả năng, năng lực của mình. Trước những vấn đề trên, không chỉ cho trẻ hoạt động tích cực trong giờ học mà còn phải cho trẻ hoạt động tích cực 2 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” ở giờ chơi và mọi lúc mọi nơi, Cho nên việc tạo môi trường học tập giúp trẻ có nhiều cơ hội được trải nghiệm và hoạt động tích cực là rất cần thiết, nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân nhiều hơn, được tự do khám phá theo ý thích, theo khả năng của mình giúp trẻ phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ sung. Để đạt được như vậy đòi hỏi mỗi giáo viên phải cố gắng lỗ lực hết mình, tích cực sáng tạo trong việc xây dựng và trang trí môi trường trong và ngoài lớp học theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ phát triển toàn diện và những kỹ năng cần thiết cho bé. Từ thực trạng trên bản thân tôi luôn suy nghĩ, tìm ra những biện pháp “Hướng dẫn, chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lớp học thân thiện giúp trẻ hoạt động tích cực”nhằm thực hiện tốt phương pháp đổi mới giáo dục mầm nongóp phần nâng cao chất lượng của nhà trường. 3. Mục đích nghiên cứu – Tìm ra nguyên nhân trẻ nhút nhát, lười không chịu tham gia hoạt động tìm tòi, khám phá, trải nghiệm. – Đưa ra một số giải pháp bồi dưỡng giáo viên cách xây dựng môi trường học tập giúp trẻ hoạt động tích cực. – Tạo thương hiệu và lòng tin của phụ huynh đối với nhà trường. 4. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên, phụ huynh và trẻ trong trường mầm non nơi tôi công tác. Diện tích và khuôn viên của nhà trường 5. Phạm vi thực hiện đề tài : Đề tài Một số kinh biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực”được thực hiện từ tháng 8/2016 – 4/2017 tại trường mầm non nơi tôi công tác. 6. Phương pháp nghiên cứu – Phương pháp điều tra khảo sát thực tiễn. – Phương pháp phân tích và tổng hợp. – Phương pháp kiểm tra, đánh giá. – Phương pháp thống kê. PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Tình trạng thực tế của trường khi chưa thực hiện. a. Cơ sở lý luận Trẻ nhỏ rất thích bắt chước người lớn, thông qua hoạt động trải nghiệm còn giúp trẻ tái tạo công việc thật hàng ngày trong cuộc sống. 3 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Môi trường giáo dục có ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công trong học tập của trẻ, đặc biệt môi trường học tập “lấy trẻ làm trung tâm” là môi trường hoạt động mà trẻ tham gia xây dựng cùng giáo viên và là môi trường giáo dục dựa vào nhu cầu, hứng thú và khả năng của trẻ như: + Môi trường trong lớp học: Sắp xếp thuận tiện khi sử dụng; Phong phú các góc hoạt động; Học liệu đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ có thể sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau; Tận dụng nguyên vật liệu sẵn có của địa phương; Có nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động; Kích thích trẻ tư duy, chủ động, tích cực như: tìm tòi, khám phá, trải nghiệm, thực hành sáng tạo, hợp tác trò chuyện và chia sẻ ý tưởng. + Môi trường ngoài lớp học: Thiết kế môi trường thiên nhiên: Vườn cây ăn quả, vườn rau của bé. Thiết kế môi trường tự tạo: khu vui chơi dân gian, khu vận động phát triển thể chất. Môi trường hoạt động tích cực còn giúp trẻ có lòng dũng cảm, cương quyết, có tính phấn khởi, vui mừng khi tạo ra sản phẩm do chính sức lao động của mình, giúp trẻ phát triển óc thẩm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp. Trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị tinh thần tốt cho sức khoẻ. b. Cơ sở thực tiễn Để thực hiện tốt các mục tiêu của ngành, nhiệm vụ trọng tâm của Phòng giáo dục chúng ta phải tiến hành các nhiệm vụ như giáo dục trẻ mầm non theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Tạo điều kiện cho trẻ tự do tìm tòi khám phá theo ý tưởng riêng của trẻ mà không bị gò bó bởi sự áp đặt của cô giáo. Để có được môi trường học tập đáp ứng được nhu cầu của thời kỳ Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đòi hỏibản thân mỗi cán bộ, giáo viên phải có những hiểu biết khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ không những đa dạng, phong phú về hình thức, nội dung mà còn phải an toàn, thân thiện đối với trẻ. Đây là mục tiêu đầu tiên để cho trẻ được phát triển toàn diện đặc biệt là phát triển kỹ năng sống cho trẻ. Trên thực tế do một sốgiáo viên chưa dành thời gian hợp lí cho các hoạt động, chưa đi sâu nghiên cứu tìm ra cách trang trí, xây dựng môi trường giáo dục trẻ theo hướng mở nên hiệu quả chưa cao. Là một phó hiệu trưởng được phân công phụ trách chuyên môn tôi nhận thức đầy đủ và sâu sắc tầm quan trọng của việc đề ra những biện pháp giúp đội ngũ giáo viên biết lựa chọn những hoạt động, nội dung bài tập phong phú đa dạng và an toàn tuyệt đối cho trẻ để trẻ có nhiều cơ hội hoạt động và trải nghiệm 4 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” thực tế đạt hiệu quả cao nên tôi đã chọn đề tài”Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực” 2. Thực trạng của vấn đề. a. Thuận lợi: – Là năm thực hiện trọng tâm chuyên đềgiáo dục trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” cho nên Phòng giáo dục đã tổ chức bồi dưỡng cho cán bộ và giáo viên cốt cán về lý thuyết và cả thực hành. – Phòng giáo dục thường xuyên về trường giúp đỡ và tư vấn cho Ban giám hiệu và giáo viên về chuyên môn cũng như cách xây dựng môi trường và nề nếp học tập của trẻ. – Nhà trường luôn được lãnh đạo Phường và cán bộ địa phương quan tâm và tạo điều kiện tốt – Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, yêu nghề, mến trẻ, đoàn kết, luôn sẵn sàng giúp đỡ, hỗ trợ nhau về chuyên môn, luôn có ý thức học hỏi và tự bồi dưỡng cho bản thân. – Nhà trường có khuôn viên rộng, có đủ đồ chơi ngoài trời, có khu vườn cây ăn quả, khu vườn rau riêng biệt thuận lợi cho việc thiết kế tạo môi trường cho trẻ hoạt động bên ngoài. – 100% cán bộ giáo viên có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn – Nhận thức của phụ huynh ngày được nâng cao – Tỉ lệ trẻtrên lớp đủ theo quy định,100% trẻ được ăn bán trú tại lớp – Có đủ đồ dùng cho các lớp theo thông tư 02 và theo nhu cầu của lớp b. Khó khăn: – Một số giáo viên khi xây dựng, thiết kế môi trường học tập cho trẻ còn mắc phải những lỗi sau: Đối với môi trường trong lớp học: + Sắp xếp phân mảng các góc chơi và học chưa phù hợp + Lựa chọn nguyên liệu để trang trí màu sắc còn lòe loẹt, rườm rà. + Bài tập cho trẻ hoạt động ở các góc còn sơ sài, chưa phong phú về nội dung và hình thức. + Cách trang trí còn mang nặng tính hình thức, chưa có tính thực tế nên không phát huy được tính tích cực của trẻ. Đối với môi trường ngoài lớp học: + Một số giáo viên chưa tâm huyết nhiệt tình trong việc phối kết hợp nhà trường trong việc tạo môi trường bên ngoài lớp học cho trẻ hoạt động. 5 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” + Một sốgiáo viên chưa dành thời gian hợp lí cho các hoạt động của trẻ, chưa đi sâu nghiên cứu tìm ra cách trang trí, xây dựng môi trường giáo dục trẻ theo hướng mở nên hiệu quả hoạt động của trẻ chưa cao. + Một số giáo viên còn chưa thường xuyên cho trẻ ra hoạt động, vui chơi ngoài trời vì thiếu kỹ năng bao quát trẻ. + Nhiều trẻ còn hiếu động khi ra sân hoạt động + Một số phụ huynh còn chưa phối kết hợp với nhà trường, đôi khi cho con ăn quà sáng trong sân trường còn để rác chưa đúng nơi quy định. c. Số liệu điều tra trước khi thực hiện: Năm học 2016-2017 nhà trường có tổng số trẻ đến trường là: 600 trẻ Tổng số giáo trong toàn trường là: 40 Tổng số nhóm lớp là 18 * Môi trường trong lớp học Vào đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên trang trí lớp đẹp hấp dẫn để thu hút trẻ đến trường, đến lớp chuyên cần hơn, nhưng qua một thời gian là hai tuần tôi có đi kiểm tra việc thực hiện trang trí lớp của giáo viên còn nhiều hạn chế. Cụ thể như sau: Số nhóm Tỷ lệ Số giáo Tỷ lệ Nội dung lớp % viên % – Phân chia các mảng, các góc hợp lý, 2/18 11 4/40 10 khoa học – Biết cách sắp xếp đồ dùng, đồ chơi 4/18 22 8/40 20 lên giá kệ – Trang trí đẹp mắt, màu sắc hài hòa, 2/18 11 4/40 10 nhã nhặn phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. – Các góc chơi trong lớp phong phú 3/18 17 6/40 15 đa dạng, có nhiều bài tập phát triển trí tuệ cho trẻ hoạt động trải nghiệm

6 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” * Môi trường ngoài lớp học – Bố trí sắp xếp đồ chơi ngoài trời chưa khoa học – Đồ chơi ngoài trời nhiều nhưng đã cũ không còn tính thẩm mỹ – Trường có nhiều cây xanh nhưng chưa có kinh nghiệm chăm sóc nên chưa đẹp và còn để cây chết nhiều – Vườn rau và cây ăn quả chưa quy hoạch và không có lối cho trẻ vào hoạt động và chăm sóc cây – Một số diện tích đất phía sau các dãy lớp còn bỏ trống chưa biết cách cải tạo môi trường cho sinh động Kết quả trên phần nào đánh giá được thực trạng đối với môi trường giáo dục của nhà trường và cũng đặt ra cho tôi những băn khoăn làm thế nào để một môi trường giáo dục an toàn, thân thiện- học sinh tích cực qua đó nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục trẻ một cách toàn diện. Với thực trạng như vậy tôi luôn sát xao đến vấn đề xây dựng môi trường học tập thế nào để cho các con được hoạt động một cách tích cực nhất và được an toàn nhất đối với trẻ nên tôi đã mạnh dạn đưa ra những biện pháp sau: 3. Những biện pháp thực hiện. 3.1 Biện pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong trường mầm non Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo dục mầm non năm học 2016 – 2017 mà BộGiáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục mầm non. Thực hiện Công văn số 4358/BGDĐT-GDMN ngày 6/9/2016 về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục mầm non năm học 2016 – 2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục mầm non thực hiện các giải pháp đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non. Muốn trẻ tích cực hoạt động, sáng tạo theo cách riêng của trẻ thì không phải cô giáo cứ bày nhiều đồ dùng, đồ chơi ra để trẻ tự do hoạt động mà điều quan trọng hàng đầu là trẻ phải được ở trong một môi trường tuyệt đối an toàn để trẻ cảm thấy yên tâm, tích cự khám phá và cô giáo phải là người gần gũi, hướng dẫn trẻ. Vì vậy tôi đã đề ra kế hoạch thực hiện như sau: – Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ.

7 /32

Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” * Đối với môi trường giáo dục trong lớp học – Thường xuyên kiểm tra điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, kịp thời phát hiện, chỉ đạo khắc phục những yếu tố gây nguy cơ mất an toàn cho trẻ khi tham gia các hoạt động tại trường, lớp mầm non. – Chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc Thông tư liên tịch số 13 về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. – Vào tháng 8 đầu năm học tôi tiến hành kiểm tra 100% các nhóm lớp xem giáo viên sắp xếp bố trí đồ dùng, đồ chơi, giá kệ đã đảm bảo độ an toàn cho trẻ hay chưa. VD: Giá kệ phải có độ vững chắc, đồ dùng là hột hạt, kéo thủ công phải được cất trong hộp, lọ có lắp và có tên dán ở vỏ hộp. Khi chơi, học phải có sự hướng dẫn, giám sát của cô giáo.

8 /32