Bạn đang xem bài viết Phát Triển Giao Thông Thông Minh Là Xu Thế Tất Yếu được cập nhật mới nhất trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Bước vào giai đoạn tiến lên xây dựng thành phố thông minh ứng dụng công nghệ 4.0 nhằm mang lại sự tiện ích, thân thiện và an toàn cho người dân trên toàn thành phố, với vai trò đi trước một bước, ngành Giao thông Vận tải Thủ đô đang từng bước hiện thực hóa giấc mơ của mình là phát triển giao thông thông minh ở Hà Nội.
Sau khi mở rộng địa giới hành chính, Hà Nội có diện tích lên tới 3.300 km2, với hơn 7 triệu dân sinh sống. Theo đó, những vấn đề về quy hoạch và an sinh xã hội trở thành những thách thức không nhỏ cho Thủ đô. Xây dựng mô hình thành phố thông minh ứng dụng công nghệ mới thời kỳ 4.0 là xu thế tất yếu, trong đó giao thông là một trong những lĩnh vực sẽ được thành phố tập trung triển khai.
Có nhiều định nghĩa về khái niệm giao thông thông minh nhưng có thể hiểu đơn giản hệ thống giao thông thông minh (Intelligent Transport Systems – ITS) là hệ thống các ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến hướng tới mục tiêu cung cấp các giải pháp, dịch vụ hữu ích cho người và phương tiện tham gia giao thông, giúp tổ chức giao thông an toàn, thuận tiện hơn và hạn chế các tai nạn, sự cố khi tham gia giao thông.
Ở nhiều quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Australia… đã triển khai giao thông thông minh nhưng do còn nhiều hạn chế về công nghệ và cơ sở hạ tầng, những hệ thống này hoạt động chưa thực sự hiệu quả khi áp dụng vào thực tế.
Với mục tiêu xây dựng thành phố thông minh, Hà Nội đang tập trung xây dựng hình hài, nền móng cho thành phố thông minh, trong đó ứng dụng các thành tựu của công nghệ thông tin để giải quyết một số vấn đề cấp bách của đô thị, trong đó có lĩnh vực giao thông vận tải.
Theo các chuyên gia giao thông, để xây dựng thành phố thông mình ở Hà Nội, trước hết hệ thống giao thông phải thông minh, kết nối phải đảm bảo tính hiện đại, đồng bộ và đáp ứng nhu cầu đa dạng về giao thông vận tải, đặc biệt là hệ thống giao thông công cộng đa phương thức (đường bộ, đường sắt…). Hình thành các đầu mối trung chuyển giữa các loại hình giao thông, các khu vực đầu mối trung chuyển này có thể hình thành và phát triển đô thị theo mô hình TOD.
Giáo sư, Tiến sỹ, Kiến trúc sư Đỗ Hậu – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam cho rằng, để xây dựng hệ thống giao thông thông minh, Hà Nội phải có một quy hoạch giao thông thông minh; cần ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý, điều hành diễn biến giao thông trên đường phố, có các thiết bị đo mức độ ô nhiễm từ phương tiện giao thông; tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Hiện Sở đã có văn bản báo cáo thành phố chấp thuận chủ trương triển khai chính thức phần mềm GovOne phục vụ công tác quản lý duy tu, bảo trì hệ thống hạ tầng giao thông đường bộ trên địa bàn và mở rộng phạm vi ứng dụng đối với lực lượng Thanh tra giao thông.
Với những thành phần cơ bản của hệ thống thông minh đang được triển khai, ông Vũ Văn Viện kỳ vọng, hệ thống giao thông thông minh đưa vào hoạt động sẽ góp phần nâng cao năng lực tổ chức giao thông, quản lý giao thông tốt hơn, xử lý kịp thời các vi phạm, mang tính răn đe cao hơn và xây dựng ý thức tự giác chấp hành an toàn giao thông của người dân.
Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung đang phải đối mặt với nhiều vấn đề trong quá trình quản lý vận hành tổng thể hệ thống, trong đó có các vấn đề về giao thông. Việc xây dựng hệ thống giao thông thông minh với những bước đi khoa học, bài bản từ lập quy hoạch đến xây dựng các đề án và triển khai đề án theo quy hoạch… hài hòa trong tổng thể bức tranh thành phố thông minh, sẽ tạo nên những mảng sáng cho giao thông Thủ đô, góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội của thành phố ngày càng phát triển trong tương lai.
Nguồn: https://baotintuc.vn/thoi-su/ha-noi-tren-da-doi-moi-bai-2-phat-trien-giao-thong-thong-minh-la-xu-the-tat-yeu-20191010134831409.htm
Giao Thông Thông Minh
TPHCM có kế hoạch cụ thể phát triển giao thông công cộng, đặc biệt là hệ thống tàu điện ngầm (MRT), xe buýt nhanh (BRT) để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân. Thực hiện các kế hoạch trên đòi hỏi nhiều thời gian, nên lúc này cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ kỹ thuật, phát triển giao thông thông minh (Intelligent Transport System – ITS) để góp phần kéo giảm ách tắc giao thông, tai nạn giao thông trên địa bàn.
Đất chật, người đông và kẹt xe triền miên
TPHCM hiện có gần 9 triệu người, nếu tính cả số người nhập cư không đăng ký thì phải trên 10 triệu người. Số liệu thống kê cũng cho thấy, tỷ lệ người dân thành phố sở hữu phương tiện cá nhân khoảng 0,9 người/phương tiện. Cụ thể, thành phố có khoảng 8,12 triệu xe gắn máy và gần 830.000 ô tô. Đó là chưa kể số xe của người lao động từ tỉnh – thành khác vào TPHCM làm việc.
TPHCM là nơi đất chật, người đông, với mật độ trung bình hiện nay khoảng 4.285 người/km2. Riêng một số nơi như ở quận 3, quận 4, quận 5, quận 10, quận 11… có mật độ dân số rất cao, gấp nhiều lần mức trung bình chung của toàn thành phố. Người đông nhưng TPHCM hiện chỉ có khoảng 3.800 tuyến đường, tổng chiều dài gần 3.700km, với chủ yếu là đường nhỏ (70% đường có bề rộng dưới 7m) và hầu hết các nút giao thông (khoảng 4.300 nút giao) là giao cắt đồng mức. Nghịch lý về hạ tầng giao thông tại TPHCM còn thể hiện rõ ở tỷ lệ diện tích giao thông/diện tích xây dựng hiện chỉ đạt 8,2%. Trong khi, theo Nghị định 11/2010 của Chính phủ, tỷ lệ này phải từ 24% đến 26% mới đáp ứng lý tưởng mức độ tăng trưởng dân số và cân bằng giao thông đô thị.
Cũng theo thống kê, nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông hầu hết là do người điều khiển giao thông vi phạm (đi không đúng làn đường, vi phạm tốc độ, vượt đèn đỏ, sử dụng rượu bia…). Tỷ lệ này của năm 2018 lên đến 93%.
Từ các số liệu thống kê trên cho thấy, có cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan gây ra các vấn nạn an toàn và ách tắc giao thông của TPHCM lâu nay. Theo đó, quy hoạch giao thông từ trước còn hạn chế, không nhìn nhận đúng giá trị tiêu chuẩn tỷ lệ phân bổ quy hoạch hạ tầng giao thông. Trong khi diện tích đất giới hạn nhưng tốc độ đô thị hóa rất nhanh. Dân số, nhất là người nhập cư tăng đã tạo sức ép về nhiều mặt (như giáo dục, y tế, giao thông, môi trường…) đối với thành phố. Nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông tăng, nhưng phương tiện giao thông công cộng chưa đáp ứng. Do đó, người dân chọn xe giao thông cá nhân, gây ra ách tắc giao thông thường xuyên. Hệ quả dẫn đến là gây trì trệ phát triển kinh tế, du lịch và làm giảm chất lượng môi trường sống, an ninh – an toàn xã hội của thành phố.
Nhiều thành phố, quốc gia trên thế giới, nhất là Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Canada, Luân Đôn (Anh) đã có các giải pháp giải quyết bài toán giao thông đô thị hiệu quả. Từ các bài học kinh nghiệm này, TPHCM cần làm tốt và quyết định nhanh trong chọn lựa thực hiện theo lộ trình các giải pháp, từ phát triển hạ tầng giao thông đến phát triển giao thông công cộng và hạn chế xe cá nhân. Yêu cầu quan trọng là phải đảm bảo giao thông TPHCM theo kịp sự phát triển kinh tế – xã hội và phục vụ lợi ích trung tâm là con người.
Tiết kiệm thời gian, chi phí di chuyển
Cứ 3 – 5 chiếc xe máy chiếm diện tích đất dành cho giao thông bằng 1 chiếc ô tô 4 chỗ. Như vậy, nếu chỉ 15% số người đi xe gắn máy hiện nay chuyển sang sử dụng ô tô con (dưới 9 chỗ ngồi) thì ách tắc giao thông ở TPHCM sẽ càng thêm nghiêm trọng. Trong điều kiện kinh tế phát triển, xu hướng chuyển từ xe máy sang ô tô cá nhân là tất yếu. Về lâu dài, ô tô cá nhân sẽ gây ra kẹt xe trầm trọng chứ không phải xe gắn máy. Vì vậy, việc hạn chế sử dụng xe cá nhân cần phải tính đến, nhất là hạn chế ô tô, như tăng phí đăng ký xe mới, nâng các loại thuế phí khác khi tham gia giao thông hoặc thu phí nội đô (ERP) để hạn chế ô tô vào trung tâm. Đối với xe máy thì đơn giản hơn, chỉ cần cấm hoặc hạn chế theo tuyến đường.
Mấu chốt của giải pháp này là phải vừa tăng tiện ích giao thông công cộng, vừa giảm tiện ích đối với người đi ô tô và xe gắn máy. Việc này sẽ giúp người dân dần có thói quen sử dụng giao thông công cộng. Khi thực hiện các giải pháp này, nhất là các giải pháp tác động đến nhiều người dân thì cần làm tốt công tác tuyên truyền, nhằm tạo sự đồng tình. Tuyên truyền là một trong các yếu tố then chốt nhưng từ trước đến nay TPHCM chưa chú trọng.
Bên cạnh việc làm tốt công tác quy hoạch hạ tầng giao thông, bố trí nhiều đường một chiều, xe buýt nhanh phục vụ người dân, TPHCM cũng cần đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật công nghệ, phát triển giao thông thông minh. Chẳng hạn việc triển khai hệ thống camera an toàn giao thông và áp dụng hình thức xử phạt nguội nặng đối với các trường hợp vi phạm giao thông như đi ngược chiều – sai đường, vượt đèn đỏ… Giám sát chặt chẽ, xử phạt nghiêm minh thì dần dần, người dân sẽ có ý thức tuân thủ các quy định về an toàn giao thông hơn, góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông. Mặt khác, sử dụng camera an ninh với ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nhận diện khuôn mặt cũng sẽ góp phần quản lý, truy bắt tội phạm hiệu quả, giúp cuộc sống của người dân thành phố an toàn hơn.
Cùng với đó là triển khai hệ thống biển báo giúp người dân lựa chọn hướng di chuyển, giảm ùn tắc giao thông và giải pháp điều khiển giao thông thông minh; điều hướng nơi đậu xe, hạn chế tiện ích cho các phương tiện cá nhân (hạn chế không cho đỗ xe trên lòng – lề đường, vỉa hè) để tăng thói quen sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
Như vậy, giao thông thông minh sẽ giúp việc đi lại của người dân hiệu quả hơn, do tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển. Kết quả là tình trạng giao thông, chất lượng không khí được cải thiện, từ đó nâng cao chất lượng sống cho người dân và còn tạo điều kiện trong việc thu hút đầu tư, phát triển kinh tế của TPHCM.
Cần quyết sách mạnh mẽ
Bài học Nhật Bản những năm 60 giúp nhận rõ tại sao phải phát triển hạ tầng giao thông và giao thông công cộng. Cụ thể, sau chiến tranh thế giới thứ hai và đặc biệt là việc 2 thành phố Hiroshima và Nagasaki bị ném bom hạt nhân, san bằng mọi thứ. Lúc này, Nhật Bản mạnh mẽ đầu tư phát triển hạ tầng giao thông và giao thông công cộng. Trong 5 năm, họ xây dựng xong trục đường sắt cao tốc dài 515km (Tokyo – Osaka); đồng thời phát triển mạng lưới đường xương cá kết nối vào. Bài toán giao thông được giải quyết, góp phần vào sự phát triển kinh tế chóng mặt của Nhật Bản.
Đi nhanh hơn là Singapore, với việc xác định tầm nhìn, lập kế hoạch và hành động. Singapore có tầm nhìn quy hoạch phát triển hệ thống giao thông công cộng, kết hợp với thu phí nội đô hạn chế phương tiện đi vào trung tâm theo giờ và quy hoạch nút giao, đường 1 chiều (với tỷ lệ trên 90%) giúp giải tỏa hoàn toàn ách tắc giao thông và phát triển kinh tế dịch vụ – vận tải và du lịch, hướng tới lợi ích trung tâm là con người – người dân. Một số nơi lấy kinh nghiệm từ Singapore và triển khai thu phí nội đô thành công là Luân Đôn (Anh), Canada, Mỹ, Đức…
Các bài học kinh nghiệm như thế không thiếu. Việc cần là phải có quyết sách mạnh mẽ của cấp lãnh đạo trong tính toán về sự phù hợp của các giải pháp, rồi từ đó áp dụng vào nước ta nói chung và TPHCM nói riêng theo lộ trình.
Ông PHẠM ĐÔNG QUÂN, phường 14, quận Phú Nhuận:
Phục vụ người dân tốt hơn
Việc lãnh đạo TPHCM kêu gọi người dân đóng góp, hiến kế cho TPHCM là một bước đột phá đặc biệt. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng TPHCM hiện đại, tạo ra các dịch vụ phục vụ người dân tốt hơn.
TPHCM đang tập trung xây dựng thành phố trở thành đô thị thông minh, hiện đại. Cần lưu ý, một đô thị hiện đại, thông minh thì trước tiên, các cơ cấu phục vụ trên nhiều lĩnh vực phải thông minh, ứng dụng khoa học – công nghệ. Đối với lĩnh vực giao thông thì không chỉ nhìn xe cộ di chuyển rồi bật đèn xanh, đèn đỏ để xe chạy hay ngừng mà cần hình thành, phát triển trung tâm điều hành giao thông thông minh.
Như vậy, cư dân đô thị thông minh hay không thông minh cũng đều nhận được sự phục vụ tốt hơn.
KS NGUYỄN THANH BÌNH
Giải Pháp Phát Triển Giao Thông Nông Thôn
Làm đường giao thông nông thôn ở vùng cao Trạm Tấu.
Điều thuận lợi là UBND tỉnh đã phê duyệt đề án phát triển giao thông nông thôn miền núi (GTNT-MN) giai đoạn 2010 – 2020. Bên cạnh đó, đối với các xã hiện nay đã được quy hoạch tổng thể và chi tiết, đây sẽ là yếu tố quan trọng để phát triển cơ sở hạ tầng nói chung và giao thông nói riêng, tránh chồng chéo, phải làm đi làm lại. Với tiêu chí cụ thể sẽ thống nhất về quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật theo đúng quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Để mạng lưới giao thông phát triển rất cần sự quan tâm tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và các tổ chức chính trị xã hội từ tỉnh đến cơ sở.
Vì vậy, việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển GTNT phải được thống nhất cao trong toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, trong đó đối với các xã, nhất là các xã được lựa chọn xây dựng NTM phải có các nghị quyết chuyên đề về công tác phát triển GTNT.
Trong quá trình tổ chức thực hiện, các cấp chính quyền phải xây dựng các cơ chế, chính sách và hình thức huy động linh hoạt phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương.
Để huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển GTNT cần có sự vào cuộc của các tổ chức chính trị như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên bởi đây chính là lực lượng nòng cốt trong công tác vận động, tuyên truyền giúp nhân dân hiểu được tầm quan trọng của công tác đầu tư phát triển hạ tầng GTNT đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội và tăng cường quốc phòng- an ninh chuyển dịch cơ cấu kinh tế xoá đói, giảm nghèo mà tự nguyện tham gia đóng góp xây dựng.
Theo đó phải đẩy mạnh phong trào Nhà nước và nhân dân cùng làm, một mặt tranh thủ nguồn lực trong dân, mặt khác nâng cao trách nhiệm của nhân dân trong việc phát triển hạ tầng GTNT ở địa phương.
Ông Trần Thanh Trúc – Chủ tịch UBND Lâm Thượng (Lục Yên), một xã đang triển khai xây dựng NTM cho biết: Những tuyến đường trong xã chỉ rộng 1 – 2m, để mở rộng các tuyến đường thôn, bản thì xã không có kinh phí để đền bù giải phóng mặt bằng. Do vậy, xã tuyên truyền vận động người dân của 19 thôn tự nguyện hiến đất làm đường.
Theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới tại một xã thì tỷ lệ km đường trục xã, liên xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông vận tải đạt 100%; tỷ lệ đường trục thôn, xóm được cứng hóa đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ đạt 50%; tỷ lệ km đường ngõ, xóm sạch và không lầy lội vào mùa mưa 100% (trong đó 50% cứng hóa); tỷ lệ km đường trục chính nội đồng được cứng hóa, xe cơ giới đi lại thuận tiện là 50%.
Trên thực tế, do các xã đều có địa bàn rộng, dân cư thưa thớt, địa hình phức tạp… nên nhu cầu vốn cho phát triển giao thông rất lớn, do đó cần có nhiều hình thức huy động vốn phát triển kết cấu hạ tầng GTNT-MN. Cụ thể đối với 1 km đường có dự toán từ 1,3 – 1,5 tỷ đồng, nếu tính tỷ lệ mỗi khẩu có thể phải đóng góp tới vài triệu đồng, đối với mức thu nhập của nông dân hiện nay là rất khó.
Do vậy, hàng năm các huyện, thị xã, thành phố cân đối bố trí một phần ngân sách làm công tác chuẩn bị đầu tư các dự án phù hợp với quy hoạch phát triển GTNT và quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của địa phương làm cơ sở để báo cáo các Bộ, ngành Trung ương hỗ trợ vốn phát triển GTNT bằng các chương trình phát triển của Trung ương, vốn vay ODA và vốn viện trợ không hoàn lại của các tổ chức quốc tế.
Bên cạnh đó, hàng năm tỉnh nên bố trí một phần vốn ngân sách và vốn vay tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước để thực hiện chương trình kiên cố hoá đường GTNT.
Các huyện, thị xã, thành phố phấn đấu tăng thu ngân sách theo kế hoạch được giao và tổ chức xây dựng các khu dân cư mới, khu đô thị mới tổ chức đấu giá tạo kinh phí đầu tư xây dựng và bảo trì các công trình GTNT trên địa bàn các địa phương.
Cùng với sự đóng góp của người dân theo tỷ lệ, cần huy động các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn cùng vào cuộc giúp giảm mức đóng góp của người dân. Bà Lê Thị Lụa – Chủ tịch UBND xã Việt Thành (Trấn Yên) cho biết: Để giảm bớt mức đóng góp của người dân trong cùng một lúc, xã quy hoạch tuyến xây dựng kế hoạch thực hiện từng năm; tổ chức họp dân để cùng bàn mức đóng góp phù hợp với điều kiện kinh tế và khả năng của người dân.
Quan trọng nhất là quá trình thực hiện phải công khai, minh bạch và để người dân tự giám sát toàn bộ công trình. Giống như Việt Thành, xã Đại Phác, huyện Văn Yên cũng có cách làm khá hiệu quả, đó là việc đóng góp làm đường giao thông thực hiện hàng năm với sự đóng góp của 100% hộ dân trong xã. Nhờ đó, mỗi năm xã kiên cố hóa từ 1 – 2 km đường giao thông.
Có thể nói, xây dựng nông thôn mới là một chương trình lớn, góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn cũng như đời sống của người dân, trong đó xây dựng mạng lưới giao thông là một mắt xích trong tổng thể đó bởi giao thông là yếu tố tiên quyết đến việc thành bại của cả chương trình.
Vì vậy, các cấp, các ngành công việc này cần tiếp tục quan tâm vừa thực hiện vừa rút kinh nghiệm để thực hiện thành công chương trình xây dựng nông thôn mới bắt đầu từ những tuyến đường giao thông liên thôn, bản.
Nhóm P.V Kinh tế
Các Giải Pháp Phát Triển Đô Thị Thông Minh
Quy hoạch tuy đã được phê duyệt, nhưng còn hiện tượng chạy theo lợi ích nhóm, xây dựng các nhà cao tầng trong khu đất vàng làm tăng mật độ dân cư quá mức dẫn đến ách tắc đô thị thường xuyên. Việc ao hồ, kênh mương không được khơi thông, lại còn bị lấn chiếm, dẫn đến phố xá luôn bị ngập, nhiều nơi phải đi đò trong phố khi mưa lớn.
Hiện nay nhiều thành phố ở nước ta đang muốn xây dựng thành phố thông minh. Vì mô hình thành phố thông minh có thể giúp cho các thành phố lớn giải quyết được không ít các tồn tại gây bức xúc xã hội hiện nay.
Vậy thế nào là thành phố thông minh?
Trước hết muốn xây dựng thành phố thông minh thì phải có hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông sẵn sàng, gồm cả hạ tầng không dây. Đây là những điều kiện cần thiết, vì việc kết nối thông tin không chỉ giữa con người với con người mà còn kết nối giữa con người với vạn vật như: giao thông thông minh, điện thông minh, và tòa nhà thông minh…
Xây dựng đô thị thông minh là hướng đi được nhiều quốc gia phát triển trên thế giới triển khai trong thời gian vừa qua.
Cách đây 5 năm, Hàn Quốc – một trong những quốc gia phát triển ở Châu Á – có sẵn hạ tầng công nghệ thông tin phát triển mạnh đã đầu tư xây dựng và phát triển mô hình thành phố công nghệ tại nhiều thành phố lớn của nước này. Theo đó, người dân được kết nối một cách tối đa, thẻ thông minh được dùng để thanh toán cho tất cả các phương tiện giao thông công cộng, công nghệ GPS (định vị toàn cầu) kết hợp với camera hỗ trợ giám sát ở khắp mọi nơi. Cùng với đó, nước này cũng xây dựng mạng thông tin mở giữa chính quyền và người dân nhằm minh bạch thông tin. Đến nay, Hàn Quốc vẫn tiếp tục xây dựng đô thị thông minh để nâng cao chất lượng sống của người dân và mục tiêu ưu tiên là giảm ô nhiếm môi trường nhờ phát triển năng lượng sạch, tăng diện tích cây xanh, kiểm soát lưu lượng giao thông nhờ công nghệ thông tin. Đây cũng chính là vấn đề đặt ra với các đô thị nói chung, trong đó có các thành phố tại nước ta khi mà tốc độ đô thị hóa đang diễn ra nhanh kéo theo các vấn đề ùn tắc giao thông, hạ tầng quá tải, hay ô nhiễm môi trường… Vì vậy, việc ứng dụng công nghệ thông tin hướng tới mô hình thông minh được xem là lời giải đúng cho bài toán này.
Quá trình phát triển đô thị thông minh có thể chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1, hiện đại hóa đô thị với các giải pháp công nghệ thông minh. Giai đoạn 2, phát triển đô thị thông minh phục vụ các tầm nhìn mục tiêu của Nhà nước. Và giai đoạn 3, chú trọng sự tham gia của người dân, hướng tới phát triển đô thị thông minh bền vững. Hiện, một số thành phố trong nước đang triển khai ở giai đoạn 2 của tiến trình này.
Đến nay, Tập đoàn VNPT đang hợp tác triển khai đô thị thông minh cho gần 30 tỉnh, thành phố. Sau Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, VNPT cũng vừa ký thỏa thuận hợp tác xây dựng đô thị thông minh cho thành phố Đà Nẵng. Đáng chú ý, cả 3 thành phố trên đều tham gia mạng lưới thành phố thông minh của ASEAN và đó là cơ hội tốt thúc đẩy sự phát triển của thành phố cũng như giúp các đô thị kết nối tốt hơn về cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của khu vực.
Theo các chuyên gia VNPT là không có một mô hình chung cho tất cả các thành phố, vì mỗi nơi có điều kiện môi trường, văn hóa khác nhau, nên để đưa ra các giải pháp thích hợp nhất cần dựa vào nội tại của chính thành phố đó. Các lĩnh vực trọng tâm được VNPT đề xuất để xây dựng đô thị thông minh cho nhiều tỉnh, thành phố trong thời gian vừa qua đã nhận được đánh giá cao. Đó là chính quyền số, nông nghiệp, du lịch, môi trường và các lĩnh vực khác như an ninh an toàn, quy hoạch đô thị, giáo dục, y tế, giao thông. Cùng với đó, VNPT cam kết sẽ đưa các công nghệ tiên tiến nhất như IoT (Internet kết nối vạn vật), AI (trí tuệ nhân tạo), Big data (dữ liệu lớn)… vào ứng dụng trong các lĩnh vực: giao thông, an ninh trật tự, du lịch, tài nguyên môi trường, nông – lâm – ngư nghiệp…(HNM ngày 29/8/2018)
Với mật độ các loại phương tiện giao thông lớn, trong khi nhiều loại phương tiện giao thông có chất lượng kém vẫn đang được phép lưu hành, nên thải lượng ô nhiễm không khí từ giao thông vận tải đang có xu hướng gia tăng.
Bên cạnh đó, hoạt động xây dựng hạ tầng kỹ thuật giao thông cũng là những nguồn gây ô nhiễm không khí đáng kể. Hoạt động của các máy móc thi công và xây dựng làm phát sinh tiếng ồn, bụi và các chất thải xây dựng. Bên cạnh đó, việc chiếm dụng lòng đường, vỉa hè để xây dựng các công trình sẽ kéo theo nguy cơ ùn tắc giao thông. Điều này sẽ dẫn đến làm gia tăng nguy cơ ô nhiễm không khí do khói bụi, hơi xăng dầu tại các vị trí ùn tắc.
Đô thị là hạt nhân của một xã hội hiện đại, phát triển đô thị là quá trình gắn liền với việc khai thác, sử dụng tài nguyên nói chung và đất đai nói riêng, đồng thời gắn chặt với bảo vệ môi trường. – Trong các giải pháp quy hoạch tổ chức không gian, bố cục cơ cấu chức năng và xây dựng từng công trình thường chỉ hướng tới đô thị hiện đại mà quá ít đầu tư cho cho những đặc thù truyền thống của mỗi dân tộc. – Về xây dựng quan tâm đến khu nhà ở mà chưa quan tâm đến khu vui chơi, trường học,dịch vụ, giao thông tạo nên cho con người dân bao khổ cực không cần có như báo Tiền Phong đã đưa “khổ như chung cư cao cấp” nói về những khổ nhọc của người dân ở chung cư Keangnam – Hà Nội.
Bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nông nghiệp, nông dân, nông thôn nước ta còn nhiều khó khăn, thách thức nặng nề, đó là: nhìn chung, nông dân thu nhập còn thấp, mức sống chưa cao, sản xuất nông nghiệp còn quá manh mún, sản xuất nhỏ vẫn là chủ yếu, thiếu hệ thống và chiều sâu; phong cách kỷ luật lao động còn tùy tiện, chạy theo lợi nhuận trước mắt, ít quan tâm đến thương hiệu hàng hóa nông sản ổn định, đồng nhất, rõ ràng về xuất xứ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm…
Nông nghiệp được coi là một trong những lĩnh vực có nhiều cơ hội bứt phá nhất của Việt Nam trong cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Để nắm bắt cơ hội đó, việc triển khai phát triển nông nghiệp thông minh là xu hướng tất yếu. Do vậy, Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) đã đưa ra một số giải pháp giúp ngành Nông nghiệp hiện thực hóa mục tiêu. Để triển khai các ứng dụng nông nghiệp thông minh, đội ngũ kỹ sư của VNPT đã phát triển giải pháp nông nghiệp thông minh (Smart Agriculture) – một giải pháp IoT (internet kết nối vạn vật) được nghiên cứu và phát triển trên nền tảng Smart Connected Platform. Đây cũng được coi là một giải pháp hoàn chỉnh, với đầy đủ các tính năng phục vụ được cho cả lĩnh vực trồng trọt lẫn trăn nuôi.
Phát triển nuôi trồng thủy sản theo quy hoạch tập trung vào những sản phẩm có thế mạnh, có giá trị cao; xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng vùng nuôi; đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và chế biến, nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm. Xây dựng ngành thủy sản Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.
Phát triển nhanh kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông.
Hình thành cơ bản hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, với một số công trình hiện đại là một đột phá chiến lược, là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Tập trung rà soát và hoàn chỉnh quy hoạch xây dựng kết cấu hạ tầng trong cả nước và trong từng vùng, nhất là giao thông, thủy điện, thủy lợi, đảm bảo sử dụng tiết kiệm các nguồn lực và hiệu quả kinh tế, xã hội bảo vệ môi trường. Phát triển đồng bộ và từng bước hiện đại hóa hệ thống thủy lợi, chú trọng xây dựng và củng cố hệ thống đê biển, đê sông, các trạm bơm, các công trình ngăn mặn và xả lũ … phát triển nhanh các nguồn điện và hoàn chỉnh hệ thống lưới điện, đi đối với sử dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng và bảo đảm cung cấp đủ điện cho nhu cầu phát triển. Hiện đại hóa thông tin – truyên thông và hạ tầng công nghiệp. Phát triển hệ thóng cung cấp nước sạch và hợp vệ sinh cho đô thị, khu công nghiệp và dân cư nông thôn. Giải quyết cơ bản vấn đề thoát nước và xử lí nước thải ở các đô thị.
Phát triển hài hòa, bền vững các vùng, xây dựng đô thị nông thôn mới.
Rà soát điều chỉnh bổ sung quy hoạch và có cơ chế, chính sách phù hợp để các vùng trong cả nước cùng phát triển, phát huy lợi thế của từng vùng, tạo sự liên kết giữa các vùng. Thúc đẩy phát triển các vùng kinh tế trọng điểm, tạo động lực tác động lan tỏa đến các vùng khác, đồng thời tạo điều kiện phát triển nhanh hơn các khu vực còn nhiều khó khăn, đặc biệt là các vùng biên giới, hải đảo, Tây Nam, Tây Nguyên, Tây Bắc, và phía Tây các tỉnh Trung Bộ, một số địa bàn có lợi thế vượt trội, nhất là ven biển, để hình thành một số khu kinh tế làm đầu tàu phát triển. Việc thực hiện các định hướng phát triển phải gắn với các giải pháp về ứng phó với biếu đổi khí hậu, nhất là nước biển dâng để đảm bảo phát triển bền vững.
Phát triển đô thị: đổi mới cơ chế chính sách, nâng cao chất lượng và quản lý chặt chẽ quy hoạch phát triển đô thị. Từng bước hình thành hệ thống đô thị có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thân thiện với môi trường gồm một số thành phố lớn, nhiều thành phố vừa và nhỏ, liên kết và phân bổ hợp lý trên các vùng; chú trọng phát triển đô thị miền núi, phát triển mạnh các đô thị ven biển.
Xây dựng nông thôn mới: quy hoạch, phát triển nông thôn gắn với phát triển đô thị và bố trí các điểm dân cư. Phát triển mạnh công nghiệp, dịch vụ và làng nghề gắn với bảo vệ môi trường. Triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới phù hợp với đặc điểm từng vùng theo các bước đi cụ thể, vững chắc trong từng giai đoạn; giữ gìn những nét đặc sắc của nông thôn Việt Nam. Đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn. Tạo môi trường thuận lợi để khai thác mọi khả năng đầu tư vào nông nghiệp và nông thôn, nhất là đầu tư của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, thu hút nhiều lao động. Triển khai có hiệu quả chương trình đào tạo 1 triệu lao động nông thôn mỗi năm.
Phát triển toàn diện lĩnh vực văn hóa, xã hội hài hòa với phát triển kinh tế. Phát triển khoa học và công nghệ thực sự là động lực then chốt của quá trình phát triển nhanh và bền vững.
Hướng trọng tâm hoạt động khoa học và công nghệ vào phục vụ công nghiệp hóa – hiện đại hóa, phát triển theo chiều sâu, góp phần tăng nhanh năng suất, chất lượng, hiệu quả và nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế. Thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ: nâng cao năng lực, đổi mới cơ chế quản lý, đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ.
Ví dụ ứng dụng công nghệ để giúp giảm ùn tắc giao thông, quản lý lưu lượng xe lưu thông trên đường từ đó biết được số “điểm nóng” tắc đường, điều chỉnh đèn tín hiệu, phân luồng… thu phí thông minh tại các tuyến đường hay bị tắc vào giờ cao điểm. Có thể nếu đi vào giờ cao điểm thì phải trả phí cao hơn, còn sau giờ cao điểm có thể không thu phí, hoặc thu thấp hơn. Để làm được điều đó thì phải có hệ thống camera và hệ thống cảm biến tự trừ tiền qua thẻ tín dụng được lắp trên xe. Có thể áp dụng các modul có kết nối 3G hoặc 4G với xe máy, ô tô để giúp quản lý lưu lượng xe, phòng chống mất cắp, giải quyết trường hợp tai nạn. Cũng có thể gắn cảm biến vào lốp xe để cảnh báo số kilomet mà xe đã chạy, từ đó khuyến cáo chủ phương tiện thay lốp xe đúng định kỳ, tránh tai nạn do nổ lốp có thể xảy ra (theo kinh nghiệm của Nhật Bản).
Thành phố thông minh cũng có thể ứng dụng công nghệ xây dựng hạ tầng thông minh cung cấp nước sạch, cung cấp điện, chiếu sáng đô thị, thu gom xử lý rác thải, chống thực phẩm bẩn.v.v…
Việc áp dụng công nghệ thông minh giúp cơ quan quản lý và người tiêu dùng có thể truy xuất nguồn gốc các sản phẩm. Các sản phẩm này muốn bán được ở các siêu thị phải tuân thủ theo quy trình. Người tiêu dùng chỉ cần có điện thoại thông minh hoặc tại siêu thị buộc có thiết bị scan sản phẩm, phần mềm hiển thị nguồn gốc của sản phẩm đó được nuôi trồng ở trang trại nào vùng nào và có đảm bảo quy trình hay không? Muốn vậy phải xây dựng công nghệ điện toán đám mây và triển khai đến tận trang trại, hộ nông dân.
Về xử lý rác thải có thể chọn thùng thu gom rác thông minh, kết nối với trạm thông tin của Công ty thu gom rác qua mạng 3G, 4G. Thùng rác này có công nghệ nén rác tự động và phân loại rác, khi thùng đầy tự động báo về trung tâm, người điều hành nhận biết qua hệ thống và điều xe đến thu gom rác.
Tiến bộ của công nghệ thông tin và viễn thông khiến cho việc liên lạc đại chúng dựa trên cơ sở từng cá nhân trở nên đơn giản để có thể thực hành dân chủ thực sự tại mọi cấp. Trong thế giới ảo, nhiều cộng đồng mới đã hình thành do dễ dàng trao đổi quan điểm và ý kiến giữa các thành viên của các cộng đồng.
Một lĩnh vực tiến bộ công nghệ nữa là khoa học công nghệ sinh học. Sự tăng trưởng nhanh chóng của công nghệ sinh học kết hợp với công nghệ thông tin mang tới cho chúng ta một cuộc cách mạng về bản đồ gen, điều được các nhà khoa học cho rằng có thể dẫn tới việc chữa trị được những căn bệnh rất khó điều trị như HIV, ung thư và nhiều bệnh khác. Nhờ đó loài người sẽ có thể sống lâu hơn mà không phải chịu ốm.
Để sẵn sàng cho đô thị thông minh, VNPT sẽ tiến hành nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin – truyền thông của thành phố đó. Trong đó gồm thiết lập nền tảng công nghệ dùng chung, triển khai chính quyền số cùng với việc tiếp tục hoàn thiện chính quyền điện tử, đồng thời lựa chọn các giải pháp ưu tiên trong từng lĩnh vực để triển khai theo lộ trình và thí điểm triển khai dữ liệu mở trên một số lĩnh vực.
Các giai đoạn sau này, VNPT sẽ mở rộng các giải pháp đã triển khai trong giai đoạn trước và nâng cao năng lực xử lý, phân tích dữ liệu theo hướng thông minh hơn và mở ra các lĩnh vực khác của đời sống./.
chúng tôi Nguyễn Đức Khiển Nguyên Giám đốc Sở KH-CN-MT Hà Nội
Cập nhật thông tin chi tiết về Phát Triển Giao Thông Thông Minh Là Xu Thế Tất Yếu trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!