Bạn đang xem bài viết Một Số Giải Pháp Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh (Pci) Của Tỉnh Bắc Giang được cập nhật mới nhất tháng 12 năm 2023 trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Theo kết quả công bố các chỉ số đánh giá PCI năm 2023 vừa qua, Bắc Giang đạt 64,47 điểm, tăng 1,46 điểm nhưng tụt 4 bậc so với năm 2023, đứng thứ 40/63 tỉnh, thành phố (TP). Chỉ số cải cách hành chính đạt 81,84 điểm, tăng 3,7 điểm; giữ nguyên vị trí 25/63 tỉnh, TP; chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước đạt 89,18%, tăng 21 bậc so với năm 2023, xếp thứ 9/63 tỉnh, TP.
PCI là chỉ số quan trọng, tổng hợp ý kiến của các doanh nghiệp để đánh giá, xếp hạng chính quyền cấp tỉnh về chất lượng điều hành kinh tế và kết quả xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho phát triển của doanh nghiệp và người dân.
Trong 4 chỉ số đánh giá cấp tỉnh năm 2023, Bắc Giang chỉ có duy nhất 1 chỉ số tăng hạng, 1 chỉ số giữ hạng và 2 chỉ số tụt hạng so với năm 2023. Đặc biệt, chỉ số PCI không những tụt 4 bậc mà còn xếp ở thứ hạng sâu 40/63 tỉnh, TP. So với năm 2023 đứng thứ 33/63, năm 2023 đứng thứ 30/63, năm 2023 đứng thứ 36/63 và năm 2023 đứng thứ 40/63. Như vậy, năm 2023 tỉnh Bắc Giang có 6 chỉ số tăng điểm, đó là: Tính minh bạch; tiếp cận đất đai; cạnh tranh bình đẳng; tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh; đào tạo lao động; thiết chế pháp lý và an ninh trật tự.
Tuy nhiên, Bắc Giang có 4 chỉ số giảm điểm, đó là: Chi phí gia nhập thị trường; chi phí thời gian; chi phí không chính thức và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp.
Một trong những giải pháp quan trọng là với mỗi cán bộ, công chức, viên chức phải đổi mới trong tư duy (Ảnh: Trần Lan)
Nguyên nhân của tình trạng trên là do thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp chưa được niêm yết công khai; cán bộ hướng dẫn doanh nghiệp về các thủ tục hành chính chưa rõ ràng, đầy đủ; thời gian đăng ký doanh nghiệp tăng lên; số cuộc thanh, kiểm tra trong năm tăng, trong khi đó nhiều nội dung lại trùng lặp; tình trạng nhũng nhiễu khi giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp phổ biến vẫn ở mức cao (56%); tỷ lệ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên tổng số doanh nghiệp giảm từ 0,82% năm 2023 xuống còn 0,36% năm 2023; tỷ lệ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tư nhân và FDI trên tổng số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ giảm từ 65,38% năm 2023 xuống còn 47% năm 2023…Vấn đề này nếu không sớm khắc phục sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư và thực hiện mục tiêu phát triển KT- XH của tỉnh trong thời gian tới.
Với mục tiêu năm 2023, tỉnh Bắc Giang phấn đấu xếp hạng PCI sẽ nằm trong nhóm 15 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước. Muốn vậy, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, giúp các DN sớm gia nhập thị trường, bắt tay vào kinh doanh, sản xuất, trong đó tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ngành phải thực hiện các chỉ tiêu thành phần thực chất hơn; duy trì và hoạt động hiệu quả Tổ công tác tiếp nhận và xử lý thông tin, phản ánh của doanh nghiệp, xử nghiêm cán bộ công chức gây phiền hà, sách nhiễu cho doanh nghiệp, nhà đầu tư trong quá trình sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh.
Hai là, tiếp tục tập trung cải thiện các chỉ số: Tính minh bạch; tiếp cận đất đai; cạnh tranh bình đẳng; tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh; đào tạo lao động; thiết chế pháp lý và an ninh trật tự để tiếp tục nâng cao.
Ba là, tiếp tục cải cách hành chính theo hướng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tăng tính minh bạch để giảm thời gian, giảm chi phí chính thức và không chính thức cho doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh phục hồi kinh tế do tác động của dịch Covid-19.
Bốn là, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính. Củng cố bộ phận “một cửa” tại các cấp và một số ngành. Các cơ quan đơn vị phải chọn những cán bộ nắm chắc nghiệp vụ, đủ khả năng hướng dẫn giải thích cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Công khai trình tự thủ tục, mẫu hoá tất cả các văn bản và cung cấp miễn phí cho doanh nghiệp. Đối với mỗi cán bộ, công chức, viên chức phải đổi mới trong tư duy, nhận thức và hành động khi thi hành công vụ, chuyển từ tư duy “cho phép”, “cấp phép” sang tư duy “phục vụ”; chấp hành nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương hành chính. Thực hiện phương châm “4 xin”: Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép; “4 luôn”: Luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ và “5 không”: Không cửa quyền, hách dịch, gây khó khăn, phiền hà; không quan liêu vô cảm, vô trách nhiệm; không tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm; không xu nịnh, chạy chọt, gian dối; không lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ.
Năm là, chuẩn bị tốt các điều kiện để sẵn sàng đón thời cơ mới, làn sóng chuyển hướng đầu tư ra ngoài Trung Quốc, từ các quốc gia tham gia hiệp định EV-FTA và EV-IPA.
Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thông tin giúp nâng cao chỉ số PCI của tỉnh Bắc Giang (Ảnh: Trần Lan)
Sáu là, tiếp tục triển khai các chính sách về phát triển doanh nghiệp và khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp. Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; thực hiện hiệu quả các chính sách ưu đãi, hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thông tin và khai thác, mở rộng thị trường. Đẩy mạnh xúc tiến xuất khẩu và thực hiện các chương trình hỗ trợ, phổ biến, ứng dụng công nghệ và kỹ thuật tiên tiến tới các doanh nghiệp.
Bảy là, phát huy tốt hơn vai trò “cầu nối” của các Hiệp hội doanh nghiệp để các chính sách của tỉnh lan tỏa nhanh chóng đến các doanh nghiệp, đồng thời để thành phố nhanh chóng, kịp thời nắm bắt các khó khăn của doanh nghiệp, tìm giải pháp tháo gỡ.
Đăng Lâm
Bắc Kạn Bàn Giải Pháp Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Nặng Cạnh Tranh Cấp Tỉnh
Ngày 6/7/2023, tỉnh Bắc Kạn đã tổ chức Hội nghị bàn giải pháp nâng cao chỉ số năng lực nặng cạnh tranh cấp tỉnh (PCI). Các đồng chí: Lý Thái Hải – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh – Trưởng Ban chỉ đạo nâng cao chỉ chỉ số năng lực cạnh tranh tỉnh; Nông Văn Chí – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đồng chủ trì Hội nghị.
Quang cảnh Hội nghị
2 năm qua, Bắc Kạn đã triển khai thực hiện một số giải pháp nhằm nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, tuy nhiên kết quả đạt được còn hạn chế. Theo công bố bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng về chất lượng điều hành kinh tế của các tỉnh, thành phố tại Việt Nam của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) năm 2023, Bắc Kạn xếp thứ 60/63 tỉnh, thành phố với 54,6 điểm, mặc dù có tăng 1,4 điểm so với năm 2023 nhưng vẫn nằm trong top 4 tỉnh có chỉ số PCI thấp, chỉ đứng trên các tỉnh: Lai Châu, Hà Giang và Đăk Nông.
Phát biểu tại Hội nghị, lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ đề nghị UBND tỉnh tăng cường đầu tư kinh phí và đẩy mạnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương thực hiện quản lý chất lượng ISO, đồng thời triển khai thực hiện ở cấp xã. Cục Thuế tỉnh đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tỉnh Bắc Kạn chỉ đạo các ngân hàng thương mại phối hợp với các cơ quan thuế để xử lý, giải quyết các vướng mắc trong quá trình giải quyết nộp thuế điện tử, không thực hiện thu thuế trực tiếp; Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục phối hợp với cơ quan thuế trong việc kết nối thông tin cấp mã số thuế cho doanh nghiệp, cấp mã số thuế tự động nhằm bảo đảm nhanh chóng, chính xác. Sở Tư pháp kiến nghị các đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện công khai, minh bạch thủ tục hành chính; tăng cường rà soát để có kiến nghị đơn giản hóa thủ tục hành chính; tuân thủ nghiêm túc quy trình xây dựng, ban hành dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Lãnh đạo các huyện, thành phố mong muốn có sự phối hợp, giúp đỡ chặt chẽ hơn từ phía các sở, ngành chức năng của tỉnh trong thực hiện các nhiệm vụ được giao…
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Lý Thái Hải đánh giá kết quả công tác cải cách hành chính vẫn còn nhiều bất cập, kết quả cải cách hành chính còn chậm, thủ tục hành chính còn rườm rà… trở thành rào cản thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, đồng thời làm giảm chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Vì vậy, các đơn vị, địa phương phải tiếp tục nâng cao nhận thức, trình độ của cán bộ về cải thiện môi trường kinh doanh và chỉ số năng lực cạnh tranh; gắn kết nhiệm vụ cải thiện môi trường kinh doanh và chỉ số năng lực cạnh tranh với các chương trình hoạt động của các sở, ban, ngành và các huyện, thành phố; chú trọng các công tác quảng bá môi trường kinh doanh, cảm nhận của cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư đối với môi trường kinh doanh tại tỉnh; tổ chức triển khai có hiệu quả các nội dung của Đề án “Cải thiện và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh”.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nông Văn Chí yêu cầu: Các ngành, địa phương theo kế hoạch triển khai Đề án Nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) giai đoạn 2023 – 2023 hoàn thiện báo cáo, trong đó nêu chi tiết, đầy đủ những thuận lợi, khó khăn, hạn chế trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ; chủ động lồng nghép việc thực hiện Đề án vào là nhiệm vụ của sở, ngành mình; thường xuyên báo cáo về tiến độ thực hiện Đề án thuộc ngành, lĩnh vực của đơn vị phụ trách…/.
Ninh Bình: Nhiều Giải Pháp Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh Cấp Tỉnh
Điều đó cho thấy môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư của tỉnh đã có những cải thiện đáng kể, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp có điều kiện đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Để nâng cao vị trí trong bảng xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, tỉnh ta đã xây dựng Kế hoạch số 58/KH-UBND để triển khai Nghị quyết số 19 của Chính phủ và Chương trình hành động cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023, 2023 trên địa bàn tỉnh.
Trong đó, UBND tỉnh đã đề ra các giải pháp cụ thể cho từng ngành theo chức năng của mình, đặc biệt chú trọng đến công tác cải cách hành chính và nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ trực tiếp.
Giảm thiểu và công khai các thủ tục hành chính
Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI-viết tắt của Provincial Competitiveness Index) là chỉ số đánh giá và xếp hạng chính quyền các tỉnh, thành của Việt Nam về chất lượng điều hành kinh tế và xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho phát triển doanh nghiệp. Chỉ số PCI được công bố thí điểm lần đầu vào năm 2005 cho 42 tỉnh, thành phố.
Sau 10 năm thực hiện, đến nay PCI đã được thừa nhận như là một trong những căn cứ đáng tin cậy để các nhà hoạch định cần tham khảo trong cải cách hành chính và các nhà đầu tư lựa chọn địa điểm đầu tư.
UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành đẩy mạnh cải cách hành chính, trong đó đề cao thực hiện tốt cơ chế “Một cửa”, “Một cửa liên thông”; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ cán bộ làm công tác “Một cửa”, đồng thời huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, góp phần cải thiện môi trường đầu tư.
Ông Phạm Văn Thịnh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Xác định cải cách thủ tục hành chính là một trong những giải pháp quan trọng để tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và các nhà đầu tư khi đến Ninh Bình, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế những năm gần đây, công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh có sự chuyển biến rõ nét.
Việc ứng dụng mô hình “Một cửa liên thông”, ứng dụng văn phòng điện tử đã triển khai tại tất cả các sở, ban, ngành, các huyện, thành phố…
Qua đó đã thúc đẩy minh bạch hóa các thủ tục đầu tư, kinh doanh, tăng cường tính hiệu quả của các dịch vụ.
Theo đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng đã giao cho Trung tâm Xúc tiến đầu tư và hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nâng cao năng lực của bộ phận “Một cửa liên thông”, lắp đặt trang thiết bị hiện đại và hệ thống camera giám sát quá trình giải quyết các thủ tục hành chính, không gây phiền hà, sách nhiễu cho tổ chức và công dân đến làm việc.
Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng thường xuyên cử cán bộ đi tập huấn và học hỏi kinh nghiệm từ mô hình “Một cửa liên thông” tại các tỉnh ngoài. Hiện nay, các thành phần hồ sơ, biểu mẫu của các bộ thủ tục hành chính đã được niêm yết công khai tại bộ phận “Một cửa”.
Quy trình tiếp nhận và trả kết quả luôn đảm bảo minh bạch, khách quan, tạo điều kiện tốt nhất cho các cá nhân, doanh nghiệp và nhà đầu tư đến làm việc tại bộ phận “Một cửa liên thông”.
Tính đến nay, đã có hơn 91.000 lượt người truy cập và phản hồi thông tin. Đã có hơn 20 nhà đầu tư trong nước và nước ngoài thông qua Website của Trung tâm để được cung cấp thông tin kinh tế – xã hội của tỉnh, qua đó đã quảng bá tiềm năng, lợi thế của tỉnh cho các nhà đầu tư.
Cung cấp đầy đủ thông tin cho các nhà đầu tư khi đến tìm hiểu môi trường đầu tư ở Ninh Bình. Những cải cách đó góp phần không nhỏ nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Từ vị trí 32 trong năm 2009, năm 2014, tỉnh ta vươn lên xếp hạng thứ 11, trong nhóm các tỉnh có chất lượng điều hành tốt.
Như vậy, năm 2014 Ninh Bình nằm trong số các tỉnh vươn lên mạnh mẽ về vị trí xếp hạng PCI, tăng 17 bậc so với năm trước. Trong đó chỉ số hỗ trợ doanh nghiệp có bước tăng mạnh mẽ đạt 5,06 điểm, tăng 0,82 điểm so với năm 2013; hai chỉ số phản ánh tiềm năng trong tương lai đó là chỉ số gia nhập thị trường, tăng 0,84 điểm và chỉ số về số chi phí về thời gian tăng 0,88 điểm
Với những kết quả trên, Ninh Bình đang được đánh giá cao về mức tăng trưởng so với các tỉnh, thành phố trong khu vực đồng bằng sông Hồng. Bên cạnh đó, việc thành lập Phòng Quản lý xuất, nhập khẩu khu vực Ninh Bình, có trụ sở đặt tại Sở Công thương sẽ góp phần nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh.
Đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp có thêm cơ hội tiếp cận với các thị trường trên thế giới, nhất là trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng như hiện nay với nhiều hiệp định thương mại tự do được ký kết.
Nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức
Để tiếp tục cải thiện vị trí trên bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, vấn đề quan trọng của tỉnh hiện nay là tích cực nâng cao tinh thần trách nhiệm và thái độ ứng xử của cán bộ thực thi nhiệm vụ.
Đây là một trong những nguyên nhân khiến một số chỉ số giảm điểm như: tính năng động, giảm 1,30 điểm so với năm 2012; tiếp cận đất đai, giảm 1,31 điểm so với năm 2013; hỗ trợ doanh nghiệp giảm 1,92 điểm so với năm 2010 và chỉ số bị giảm điểm cao nhất là chi phí không chính thức, giảm 2,51 điểm so với năm 2011.
Theo đánh giá thì đây là lĩnh vực “nhạy cảm”. Việc loại bỏ dần “chi phí không chính thức” không chỉ là vấn đề của riêng Ninh Bình mà đang là vấn đề nổi cộm của hầu hết các địa phương trong cả nước.
Họ cho rằng đây là kênh trực tiếp để doanh nghiệp bày tỏ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tiến hành dự án.
Theo đại diện các doanh nghiệp, hình thức này sẽ góp phần tích cực trong việc gỡ bỏ dần những “chi phí không chính thức”.
Hiện nay, để cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giảm dần “chi phí không chính thức”, tỉnh đã chỉ đạo các ngành thực hiện cải cách thủ tục hành chính với trọng tâm là cơ chế “một cửa liên thông”, tích cực nâng cao trách nhiệm, tư cách đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác “một cửa”.
Các ngành rà soát kịp thời những văn bản quy phạm pháp luật còn chồng chéo, hết hiệu lực hoặc không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế-xã hội để sửa đổi, thay thế, bổ sung.
Để nâng điểm ở chỉ số tiếp cận đất đai, tỉnh tổ chức công khai các quy hoạch, nhất là quy hoạch sử dụng đất, bảng giá đất trên địa bàn, các chính sách thu hút đầu tư và ưu đãi đầu tư trên các trang tin điện tử để cá nhân, doanh nghiệp dễ dàng tra cứu.
Với chủ trương thu hút những tập đoàn, doanh nghiệp có quy mô lớn đầu tư vào tỉnh, đặc biệt về lĩnh vực công nghệ cao, tỉnh đã tranh thủ sự tạo điều kiện của Trung ương, đồng thời huy động mọi nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng các khu, cụm công nghiệp…
Những giải pháp trên khẳng định tỉnh ta đã có những hành động quyết liệt nhằm khắc phục hạn chế, tăng năng lực cạnh tranh, góp phần mời gọi các doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh, từ đó tạo điều kiện giải quyết việc làm cho lao động và thúc đẩy kinh tế-xã hội địa phương phát triển n
Theo báo Ninh Bình ngày 09/09/2023
Sơn La Tìm Giải Pháp Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh
Ngày 17/4, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Hội nghị triển khai các giải pháp nâng cao các chỉ số PCI, PAPI và Par-Index năm 2023.
Ngày 17/4, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Hội nghị triển khai các giải pháp nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI), Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI) và Chỉ số cải cách hành chính (Par-Index) năm 2023.
Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Cầm Ngọc Minh cho biết, năm 2023, kinh tế của tỉnh duy trì và phát triển ổn định. Sơn La đã thu hút được một số doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế lớn khảo sát và đầu tư trong lĩnh vực sản xuất nông lâm nghiệp như Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn TH, Công ty Cổ phần Nafood Tây Bắc…
Tuy nhiên, đánh giá về chỉ số PCI và chỉ số PAPI của tỉnh không được như kỳ vọng. Đặc biệt, theo xếp hạng của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chỉ số PCI của Sơn La năm 2023 đạt 55,49 điểm (giảm 1,72 điểm so với năm 2023), đứng thứ 58/63 tỉnh, thành phố (tụt 14 bậc so với năm 2023) và đứng thứ 10/14 tỉnh vùng núi phía Bắc.
Trong năm 2023, 5/10 chỉ số PCI của tỉnh Sơn La giảm điểm, gồm: Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, tiếp cận đất đai, thiết chế pháp lý, chi phí không chính thức, tính minh bạch; trong đó, chỉ số tiếp cận đất đai vẫn là chỉ số giảm điểm sâu nhất.
Thực tế, tình hình sử dụng đất được các doanh nghiệp đánh giá đang trở nên bấp bênh hơn cả, rủi ro bị thu hồi đất cao; chỉ có 21,6% trường hợp bị thu hồi đất tin tưởng sẽ được đền bù thỏa đáng. Chưa kể, theo nhận xét của các doanh nghiệp, hiện các doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận mặt bằng để sản xuất kinh doanh, nhất là trong vấn đề cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các tài sản gắn liền với đất; cũng như chưa cảm thấy yên tâm và được bảo đảm về sự ổn định khi có mặt bằng kinh doanh.
Lý giải nguyên nhân dẫn đến những việc này, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Sơn La Lê Quốc Minh cho biết, việc rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất phục vụ thu hút đầu tư của các huyện, thành phố, các sở, ngành chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển và tình hình thức tiễn. Cơ chế tự thỏa thuận về bồi thường đối với các dự án phát triển kinh tế theo Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực từ 1/7/2014 gây khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp trong tiếp cận đất đai thực hiện dự án.
Hàng loạt các khu đất hết thời hạn thuê, tỉnh có chủ trương rà soát, thu hồi đối với các khu đất sử dụng không có hiệu quả, sai mục đích phần nào đã ảnh hưởng đến cảm nhận của doanh nghiệp trong lĩnh vực đất đai. Để giải quyết vấn đề này, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Sơn La cũng cho biết, trong thời gian tới sẽ phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường đưa ra giải pháp cải thiện điều kiện tiếp cận đất đai của doanh nghiệp, thực hiện tốt việc công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giá thuê đất, thuế sử dụng đất, thủ tục hành chính về đất đai và trách nhiệm về giải phóng mặt bằng…
Chỉ số PCI ngày càng trở thành công cụ quan trọng để đánh giá về chất lượng điều hành của các cơ quan hành chính của địa phương. Chỉ số này còn thể hiện mức độ cạnh tranh của môi trường kinh doanh đối với từng địa phương và là tiêu chí mà các nhà đầu tư, doanh nghiệp quan tâm trong quá trình xem xét, quyết định lựa chọn địa điểm đầu tư, kinh doanh.
Vì vậy, đồng chí Cầm Ngọc Minh yêu cầu, các cấp, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị trên địa bàn tỉnh phải nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc hỗ trợ, giúp đỡ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mặc, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo sự thống nhất trong tổ chức thực hiện từ “quản lý doanh nghiệp” sang “hỗ trợ doanh nghiệp, từ đó cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, phấn đấu đưa chỉ số này vào nhóm khá trong các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc./.
Giải Pháp Cải Thiện Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh Cấp Tỉnh Tại Long An
Dự án Lago Centro, điểm đầu tư hấp dẫn mới cho thị trường bất động sản Long An
Nỗ lực cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh
Là một trong những tỉnh nằm trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, những năm gần đây, xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Long An luôn ở mức khá cao. Đặc biệt, năm 2023, chỉ số PCI của Long An xếp vị trí thứ 4 trên toàn quốc. Điều này cho thấy, Long An đang được nhà đầu tư đánh giá khá cao. Long An đề ra mục tiêu phải chú trọng nâng cao chỉ số PCI để thu hút đầu tư. Vì vậy, trong những năm qua, lãnh đạo tỉnh Long An luôn đặt ra nhiệm vụ là tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh; khắc phục những bất cập, thiếu sót để có được điểm cao trong chỉ số PCI.
Trung tâm Phục vụ hành chính công của Tỉnh xây dựng được hình ảnh là cơ quan chuyên trách, chuyên nghiệp, đầu mối tập trung trong tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính. Điều này thể hiện rõ nét qua đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm việc mang tính chuyên nghiệp cao, luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm phục vụ.
Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), năm 2023, chỉ số PCI của Long An tiếp tục có những cải thiện đáng kể, đạt 68,09 điểm trên thang điểm 100, đứng thứ 3 cả nước, tăng một bậc so với năm 2023. VCCI đánh giá, Long An có 6 chỉ số thành phần tăng điểm gồm: Chi phí thời gian để thực hiện các quy định của Nhà nước; chi phí không chính thức; đào tạo lao động; tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp; cạnh tranh bình đẳng.
Đến nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Long An thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ, thủ tục hành chính từ 18 sở, ngành. Theo Quyết định công bố thủ tục hành chính của Chủ tịch UBND Tỉnh, đến hết tháng 3/2023, có 1.291 thủ tục hành chính, thuộc 118 lĩnh vực thuộc thẩm quyền giải quyết của 18 sở, ngành; có 15 thủ tục hành chính, thuộc 3 lĩnh vực thuộc thẩm quyền giải quyết của 2 cơ quan ngành dọc (Công an, Cục Thuế) được thực hiện tiếp nhận và trả kết quả tại Trung tâm Phục vụ hành chính công Tỉnh.
Ngoài ra, có 10 quy trình phối hợp liên thông được công bố thực hiện tiếp nhận và trả kết quả tại Trung tâm Phục vụ hành chính công Tỉnh. Hiện nay, Long An rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư từ 35 ngày làm việc xuống còn tối đa 20 ngày; thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với trường hợp không thuộc diện quyết định chủ trương đầu tư từ 10 ngày làm việc xuống còn tối đa 7 ngày; các thủ tục hành chính đối với lĩnh vực đăng ký DN từ 3 ngày làm việc xuống còn tối đa 2 ngày…
Có được kết quả này, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An đã triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Tất cả các quy hoạch ngành Tài nguyên và Môi trường, các thông tin về các quỹ đất sạch bán đấu giá kêu gọi nhà đầu tư, các dự án có sử dụng đất kêu gọi đầu tư đều đã được công khai trên Trang Thông tin điện tử của Sở để người dân và DN dễ dàng tiếp cận. Bên cạnh đó, Sở còn chủ động tổ chức giao lưu trực tuyến với người dân và DN, nhằm giải đáp những thắc mắc về quản lý nhà nước, tháo gỡ những bất cập, các thủ tục gây phiền hà cho người dân và DN.
Đặc biệt, Sở Tài nguyên và Môi trường luôn quan tâm rà soát thủ tục hành chính, nhằm rút ngắn thời gian giải quyết, trả kết quả sớm cho DN. Sở đã rà soát, đề xuất UBND Tỉnh cắt giảm thời gian giải quyết đối với 10 thủ tục hành chính, trong đó rút ngắn thời gian giải quyết từ 30 ngày làm việc xuống còn 18 ngày làm việc đối với thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Đối với Sở Công Thương Tỉnh, trong 10 chỉ số thành phần PCI, nhiệm vụ ngành Công Thương chủ yếu tập trung nhiều ở Chỉ số Dịch vụ hỗ trợ DN. Chỉ số này từ 6,49 điểm năm 2023 tăng lên 7,03 điểm năm 2023 (tăng 0,54 điểm). Kết quả này là sự nỗ lực của Sở trong việc tham mưu UBND Tỉnh tổ chức nhiều cuộc đối thoại với DN, cũng như thúc đẩy xúc tiến thương mại tiêu thụ nông sản trong thời gian qua, từ đó, giúp các DN, hợp tác xã ký kết các hợp đồng tiêu thụ với các DN lớn tại TP. Hồ Chí Minh cũng như xuất khẩu.
Ngoài ra, Sở Công Thương còn tập trung hỗ trợ các chủ đầu tư hạ tầng đẩy nhanh tiến độ và tháo gỡ khó khăn cho DN phát triển sản xuất, kinh doanh. Thời điểm này, Sở tập trung hỗ trợ nhà đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp hoàn thiện hạ tầng, phấn đấu có ít nhất 3 cụm công nghiệp mới đi vào hoạt động năm 2023. Song song với đó, Sở còn rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính, nhằm đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian thực hiện.
Năm 2023, Sở Công Thương tham mưu UBND tỉnh Long An ban hành mới 38 thủ tục hành chính, sửa đổi, bổ sung 46 thủ tục hành chính và bãi bỏ 51 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của sở. Năm 2023, Sở tiếp tục rà soát, đề xuất cắt giảm thời gian giải quyết 4 thủ tục hành chính, thời gian cắt giảm từ 15 ngày làm việc xuống còn 10 ngày (kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ). Các thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết cũng được tiếp tục đề xuất cắt giảm nhằm tạo thuận lợi cho DN.
Không chỉ ở các sở, ngành mà Trung tâm Hành chính công các huyện, thị xã, thành phố cũng quan tâm, thực hiện nhiều giải pháp nâng cao PCI. Tại Trung tâm Hành chính công vào các ngày thứ hai, thứ tư hàng tuần tổ chức tiếp nhận, xử lý và trả kết quả thủ tục hành chính xuyên suốt từ 7-17 giờ. Trường hợp sau 17 giờ còn tổ chức, cá nhân đến nộp hồ sơ, Trung tâm cũng nhận giải quyết. Điều này góp phần mang lại sự hài lòng cho người dân, DN và giảm hồ sơ chậm trễ. Đặc biệt, Trung tâm Hành chính công của Tỉnh còn phối hợp tiếp nhận, chuyển xử lý và trả kết quả ngay đối với hồ sơ gia hạn quyền sử dụng đất, giao dịch bảo đảm (theo quy định là 1 ngày), hồ sơ đăng ký kinh doanh tối đa là 2 ngày (theo quy định là 2 ngày).
Hai là, cần xây dựng kế hoạch cụ thể nhằm cải thiện chỉ số PCI, bằng cách rà soát lại tất cả điểm yếu trong thang điểm tính PCI để có biện pháp khắc phục, nhất là thủ tục hành chính đối với lĩnh vực đầu tư, đất đai, hải quan, thuế… nhằm giảm thiểu tối đa thời gian và chi phí cho DN.
Ba là, tổ chức đối thoại, họp mặt DN trong và ngoài nước để kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc cho DN; Cần nghiêm túc nhìn nhận các vấn đề còn tồn tại để kịp thời khắc phục; tích cực thực hiện các biện pháp cụ thể để xử lý, tạo niềm tin cho DN.
Năm là, có cơ chế hỗ trợ, phát triển DN nhỏ và vừa, cụ thể đề án vườn ươm DN, trước mắt là chương trình khởi sự DN; Kiên quyết thực hiện giải quyết thủ tục hành chính bình đẳng giữa các DN.
Tám là, nâng cao chỉ số tính minh bạch và tiếp cận thông tin; tính năng động của chính quyền; thiết chế pháp lý; gia nhập thị trường; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra cải cách hành chính có tập trung vào các vấn đề còn bức xúc, dư luận xã hội quan tâm.
Chín là, tập trung đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn tất công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu đối với tổ chức, hộ gia đình cá nhân để người sử dụng đất được thực hiện đầy đủ các quyền theo quy định pháp luật đất đai.
Mười là, thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức cho cán bộ công chức ngành tài nguyên và môi trường để không xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân, DN khi thực hiện các nhiệm vụ ngành.
Giải Pháp Cải Thiện Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh Toàn Cầu Của Việt Nam
Chỉ số Năng lực cạnh tranh toàn cầu (Global Competitiveness Index- viết tắt là GCI) được Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum-WEF) sử dụng như một công cụ để đo lường các yếu tố kinh tế vi mô và vĩ mô ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh quốc gia, những điểm mạnh, điểm yếu của các nền kinh tế của mỗi quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh như hiện nay, nâng cao năng lực cạnh tranh là vấn đề được hầu hết các quốc gia quan tâm. Điều này chỉ có thể được thực hiện thông qua nhiều giải pháp mang tính tổng thể và toàn diện nhằm cải thiện từng chỉ số của GCI. Bài viết bàn về giải pháp cải thiện nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam hiện nay.
Từ khóa: Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu, năng lực cạnh tranh, kinh tế.
1. Tổng quan về chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầuChỉ số Năng lực cạnh tranh toàn cầu (Global Competitiveness Index – viết tắt là GCI) lần đầu tiên được công bố trong Báo cáo năng lực cạnh tranh toàn cầu 2004-2005 và được Diễn đàn Kinh tế Thế giới sử dụng làm chỉ số để chính đo lường, đánh giá năng lực cạnh tranh của các nền kinh tế trong tương quan so sánh toàn cầu. Theo đó, chỉ số GCI đánh giá năng lực cạnh tranh thông qua 12 chỉ số trụ cột được phân vào 3 nhóm.
Nhóm 1 – Các chỉ số phản ánh các yêu cầu căn bản của một nền kinh tế, gồm: (1) thể chế, (2) cơ sở hạ tầng, (3) môi trường kinh tế vĩ mô, (4) y tế và giáo dục tiểu học.
Nhóm 2 – Các chỉ số để nền kinh tế phát triển theo hướng chất lượng, hiệu quả gồm: (5) giáo dục và đào tạo sau tiểu học, (6) hiệu quả thị trường hàng hóa, (7) hiệu quả thị trường lao động, (8) trình độ phát triển của thị trường tài chính; (9) sẵn sàng công nghệ và (10) quy mô thị trường.
Nhóm 3 – Các chỉ số phản ánh trình độ của doanh nghiệp và năng lực đổi mới sáng tạo gồm: (11) trình độ kinh doanh, (12) năng lực đổi mới sáng tạo.
Một số nội dung được đánh giá trong Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu có sự tương đồng về nội hàm với chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) đang áp dụng tại Việt Nam, đặc biệt là về vấn đề thể chế và mô hình tăng trưởng. Tuy nhiên, giữa GCI, PCI và PAPI có quy mô đánh giá và cách tiếp cận khác nhau về các vấn đề này. PCI đánh giá và xếp hạng chính quyền các tỉnh và thành phố trong việc xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp dân doanh. PAPI là chỉ số dựa trên trải nghiệm và đánh giá của người dân khi tương tác với các cấp chính quyền địa phương về năng lực điều hành, quản lý nhà nước, thực thi chính sách và cung ứng dịch vụ công.
Cả hai chỉ số này đều nhằm đánh giá hiệu quả quản lý và điều hành của cùng một đối tượng là chính quyền cấp tỉnh bởi một bên là người dân, một bên là doanh nghiệp dân doanh. Trong khi đó, chỉ số xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu dựa trên số liệu kinh tế được chính các nước tham gia khảo sát công bố (hard data) và kết quả từ khảo sát ý kiến các doanh nghiệp và chuyên gia kinh tế (soft data).
Trong khi đó, GCI lại đánh giá định lượng ảnh hưởng của các yếu tố này trong việc tạo điều kiện cho thúc đẩy tăng năng suất và năng lực cạnh tranh của một quốc gia nói chung, không phải chỉ ở phạm vi cấp tỉnh. Cách tính điểm của GCI cũng được xếp hạng từ 0 đến 100 (tốt nhất, điểm tới hạn). Cách tính điểm này nhấn mạnh rằng năng lực cạnh tranh không phải là cuộc chơi bằng không mà có thể được cải thiện ở tất cả các nền kinh tế.
2. Thực trạng năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam qua các chỉ sốNăm 2023, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) công bố Báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu” (Global Competitiveness Report-GCR), trong đó xếp hạng 141 nền kinh tế (chiếm 99% GDP thế giới) qua 103 chỉ số được nhóm thành 12 trụ cột (GCI 2023 bao gồm 98 chỉ số). Các trụ cột bao quát các yếu tố kinh tế – xã hội như thể chế, cơ sở hạ tầng, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), ổn định kinh tế vĩ mô, y tế, kỹ năng, thị trường sản phẩm, thị trường lao động, hệ thống tài chính, quy mô thị trường, mức độ năng động trong kinh doanh và năng lực đổi mới sáng tạo. Đây là một trong những báo cáo quốc tế uy tín cung cấp cái nhìn sâu sắc, khá toàn diện phản ánh khả năng cạnh tranh của các nền kinh tế trên thế giới.
Qua các chỉ số của Bảng xếp hạng năm 2023, năng lực cạnh tranh toàn cầu 4.0 của Việt Nam đã cải thiện vượt trội, song vẫn còn nhiều thách thức. Năm 2023, Việt Nam tăng 3,5 điểm (từ 58 điểm lên 61,5 điểm) cao hơn điểm trung bình toàn cầu (60,7 điểm) và tăng 10 bậc (từ vị trí 77 lên vị trí 67/141 nền kinh tế)[1].
Kết quả này có thể coi là một trong những thành tựu mà Việt Nam đạt được qua xếp hạng của thế giới. Đáng lưu ý, trong số 12 trụ cột của năng lực cạnh tranh, Diễn đàn Kinh tế Thế giới đánh giá Việt Nam đã cải thiện 8/12 trụ cột tăng điểm, tăng bậc[2], cụ thể:
(1) Trụ cột Ứng dụng công nghệ thông tin: tăng từ 43,3 lên 69,0 điểm và tăng vị trí từ 95 lên 41. Tất cả các chỉ số thành phần trong trụ cột này đều tăng điểm, tăng hạng như: Thuê bao di động, Thuê bao di động băng thông rộng, Thuê bao internet băng thông rộng cố định, Thuê bao internet cáp quang, Số người sử dụng internet. Đây là chỉ số quan trọng đánh giá sự bùng nổ của ngành công nghệ thông tin cũng như triển vọng ngành sản xuất phần mềm và ứng dụng phục vụ các ngành, lĩnh vực kinh tế khác, trong bối cảnh kinh tế số phát triển mạnh.
(2) Trụ cột Thị trường hàng hóa: tăng 23 bậc (từ 102 lên 79) với 54 điểm. Các chỉ số về cạnh tranh trong nước đều tăng điểm và tăng hạng, độ mở thương mại được ghi nhận tích cực với việc giảm bớt các rào cản phi thuế quan. Chỉ số này được tăng lên chủ yếu là nhờ cải thiện của các tiêu chí về tính méo mó do thuế và trợ cấp, mức độ thống trị thị trường ảnh hưởng tới môi trường cạnh tranh, cạnh tranh trong lĩnh vực dịch vụ và mức độ rào cản phi thuế quan.
(3) Trụ cột Mức độ năng động trong kinh doanh: tăng 12 bậc (từ 101 lên 89) với 57 điểm. Trụ cột này được cải thiện mạnh mẽ trên hầu hết các chỉ số thành phần (ngoại trừ phá sản doanh nghiệp), nhất là những chỉ số thể hiện tăng trưởng các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp có ý tưởng đột phá.
(4) Trụ cột Thị trường lao động: tăng 7 bậc (từ 90 lên 83) với 58 điểm. Sự cải thiện về di cư lao động trong nước (tăng 27 bậc); Mức độ dễ dàng trong tuyển dụng lao động nước ngoài (tăng 22 bậc); Mức độ linh hoạt của tiền lương (tăng 15 bậc); Quan hệ giữa người lao động – người sử dụng lao động và Thực tiễn tuyển dụng và sa thải lao động (đều tăng 10 bậc). Sự cải thiện này chủ yếu là nhờ mức độ linh động hơn trong chính sách tuyển dụng và sa thải lao động, quan hệ giữa người lao động-người sử dụng lao động được đánh giá hợp tác hơn, mức độ linh hoạt trong tiền lương tăng lên, chính sách lao động đã mang tính hỗ trợ hơn trong việc giúp người thất nghiệp đào tạo lại kỹ năng và tìm được việc làm mới, mức độ dễ dàng trong tuyển dụng lao động nước ngoài và di cư lao động trong nước được cải thiện. Tuy nhiên, bên cạnh đó, quyền của người lao động chưa được đảm bảo, giảm 4 điểm và giảm 11 bậc (từ 82 xuống 93).
(5) Trụ cột Năng lực đổi mới sáng tạo: tăng 6 bậc (từ 82 lên 76) với 37 điểm. Điều này có được là nhờ sự tiến bộ của các chỉ tiêu về tính đa dạng của lực lượng lao động (tăng 16 bậc), mức độ phát triển các cụm ngành (tăng 33 bậc); hợp tác đa phương giữa các doanh nghiệp và giữa doanh nghiệp với các trường đại học (tăng 17 bậc); mức độ tinh thông của khách hàng trong việc nhận thức, đánh giá về sản phẩm tăng lên (tăng 46 bậc); Chi phí nghiên cứu và phát triển tăng 6 bậc.
(6) Trụ cột Thể chế: tăng 5 bậc (từ 94 lên 89) với 50 điểm. Trong đó, đáng kể nhất là nhóm các chỉ số thể hiện Mức độ định hướng tương lai của Chính phủ tăng mạnh. Nhóm chỉ số này trong GCI 2023 được phát triển và thể hiện cụ thể hơn so với đánh giá trong GCI 2023, do đó thứ hạng của Việt Nam ở chỉ số này được ghi nhận cải thiện tích cực (vị trí 40 năm 2023 so với thứ hạng 75 năm 2023). Tuy vậy, chỉ số về Quy định pháp lý thích ứng linh hoạt với mô hình kinh doanh số còn thấp điểm và thấp hạng (43,1 điểm và ở vị trí 71); chỉ số Ổn định chính sách chỉ đạt 50,3 điểm và thứ hạng 67.
(7) Trụ cột Kỹ năng: tăng 4 bậc (từ 97 lên 93) với 57 điểm. Trụ cột này ghi nhận sự cải thiện tích cực trên tất cả các chỉ số thành phần. Đáng chú ý là: Chất lượng đào tạo nghề (tăng 13 bậc); Kỹ năng của học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp (tăng 12 bậc); Mức độ đào tạo nhân viên và Mức độ dễ dàng tìm kiếm lao động lành nghề (cùng tăng 8 bậc); Tư duy phản biện trong giảng dạy (tăng 7 bậc);…
(8) Trụ cột Quy mô thị trường: tăng 3 bậc (từ 29 lên 26) với 72 điểm[3]. Đây là thứ hạng cao nhất trong tất cả 12 nhóm tiêu chí. Sự cải thiện nhẹ này chủ yếu là do tỷ lệ nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ so với GDP tăng nhẹ (xếp thứ 6 năm 2023 so với thứ 7 năm 2023). Điều này cũng chứng tỏ sức cầu với một nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao (trung bình 6,5%/năm trong vòng 5 năm và dự kiến tăng trưởng 6,8-7% năm 2023), có thị trường tiêu thụ nội địa lớn với tổng dân số hơn 96 triệu người và thu nhập bình quân đầu người liên tục tăng.
Những kết quả trên cũng cho thấy, Việt Nam đang có những cải thiện mạnh mẽ hướng tới một nền kinh tế sản xuất trong tương lai.
Bảng. Xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam (Nguồn: Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV tổng hợp từ Báo cáo xếp hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của WEF, 2023)
Việt Nam có những trụ cột tăng điểm mạnh chẳng hạn như về hạ tầng công nghệ thông tin, đó là những trụ cột giúp Việt Nam tăng điểm tốt. 8 trụ cột này có thể kể đến là hạ tầng thông tin, ổn định về thị trường sản phẩm, quy mô thị trường hay thể chế cũng góp phần đưa chỉ số này tăng điểm. Tăng điểm có nghĩa là Việt Nam đã cải cách và nhờ đó tăng điểm và tăng hạng, tăng 2,5 điểm và 10 bậc trong năm 2023.
Như vậy, có thể nhận thấy, cho đến nay, năng lực cạnh tranh của Việt Nam có thay đổi và được cải thiện rất nhiều so với những năm trước đây. Tuy nhiên, bên cạnh đó, khách quan nhìn nhận cũng phải thấy rằng, so với thế giới và kể cả khu vực, ASEAN vẫn còn ở mức thấp và còn những hạn chế về các chỉ tiêu cần tiếp tục được cải thiện.
Theo bảng xếp hạng của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2023, bên cạnh việc có 8 chỉ số vừa tăng điểm vừa tăng bậc, nhưng Việt Nam cũng có 4 chỉ số bị giảm điểm hoặc giảm bậc hoặc giữ nguyên. Trong 4 chỉ số, có chỉ số giữ được nguyên điểm số và thứ hạng là ổn định kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, có 2 chỉ số tuy tăng điểm nhưng không tăng bậc là chỉ số về thị trường tài chính và cơ sở hạ tầng. Việt Nam có cải thiện nhẹ về điểm số những cải cách được ghi nhận, song lại giảm bậc bởi các quốc gia khác có những thay đổi nhanh và mạnh hơn so với Việt Nam về những trụ cột đó. Trong 2 trụ cột đó, Việt Nam giảm bậc dù vẫn tăng điểm và một chỉ số vừa giảm điểm, giảm bậc là chỉ số về y tế.
Còn đối với chỉ số về môi trường kinh doanh năm 2023 trong xếp hạng của Ngân hàng Thế giới thì Việt Nam giảm một bậc, đây cũng là năm thứ 2 liên tiếp Việt Nam giảm bậc. Việt Nam đang có xu hướng đi chậm hơn so với các quốc gia khác. Tuy nhiên, nhìn vào điểm số, giá trị tuyệt đối, những ghi nhận cải cách, Việt Nam vẫn tăng điểm nhưng giảm bậc. Điều đó cho thấy, Việt Nam đang chậm cải cách hơn so với các quốc gia. Đơn cử trong ASEAN, các nước Thái Lan, Indonesia hay Brunei có những cải cách đi theo cách thức Việt Nam đã làm nhưng lại tiến nhanh hơn. Chỉ trong một năm, các nước này đi được 19 bậc, thậm chí có nước đi được 20 bậc[4].
Trong chỉ số về môi trường kinh doanh, có những chỉ số, thủ tục nhiều năm Việt Nam không có sự cải thiện, như về thủ tục đăng ký tài sản nhiều năm không có cải cách nào được ghi nhận. 5 năm liền, Việt Nam không có cải cách nào trong thủ tục về đăng ký tài sản được ghi nhận. Hay chỉ số về phá sản doanh nghiệp cũng liên tục giảm bậc, thậm chí đứng cuối bảng xếp hạng, sau Lào và Campuchia. Bên cạnh đó, thủ tục về khởi sự kinh doanh cũng là một trong những rào cản cần tiếp tục khắc phục để có thể cải thiện chỉ số về môi trường kinh doanh.
Ngoài ra, về lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng chính phủ điện tử, mặc dù bước đầu đã đạt được một số kết quả khả quan, nhưng vẫn còn nhiều thách thức, khó khăn trong lộ trình xây dựng và phát triển. Nhìn chung, việc triển khai Chính phủ điện tử chưa đạt được như kỳ vọng của Đảng, Nhà nước. Vị trí của Việt Nam trong Bảng xếp hạng Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Liên Hợp quốc vẫn ở mức trung bình. Theo báo cáo mới nhất của Liên Hợp quốc, 2 năm qua, Việt Nam tăng 1 bậc, đang xếp thứ 88 trong tổng số 193 quốc gia và lãnh thổ được đánh giá. Trong khu vực ASEAN, Việt Nam chỉ được xếp hạng khiêm tốn ở vị trí thứ 6[5].
3. Giải pháp cải thiện nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt NamMột là, cải cách nền hành chính trên cơ sở thực hiện chuyển đổi số, xây dựng chính phủ số nhằm đảm bảo các yêu cầu về tính công khai, minh bạch và giảm chi phí hành chính.
Năng lực cạnh tranh toàn cầu là khái niệm mang tính tổng quát với nhiều chỉ số đa dạng và chịu tác động của nhiều yếu tố. Do vậy, để cải thiện và nâng cao các chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu, cần có nhiều giải pháp mang tính toàn diện, trong đó thúc đẩy cải cách hành chính nhà nước được coi là một trong những giải pháp tổng thể, có vai trò quyết định tương đối nhiều chỉ số của năng lực cạnh tranh toàn cầu. Trong số các yếu tố của cải cách hành chính nhà nước, cải cách thể chế hành chính nhà nước là nội dung cốt lõi và luôn được coi là khâu đột phá trong tổng thể nội dung của cải cách nền hành chính nhà nước.
Ở các địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần chỉ đạo thực thi đúng, đầy đủ những quy định về điều kiện kinh doanh đã được đơn giản hóa; không tự đặt thêm điều kiện kinh doanh dưới mọi hình thức.
Bên cạnh đó, cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức, vận hành của nền hành chính nhằm nâng cao năng lực điều hành, quản lý nhà nước cũng như tối ưu hóa hiệu quả giao dịch giữa cơ quan quản lý nhà nước với các doanh nghiệp. Theo đó, cần tập trung hoàn thiện việc xây dựng các cơ sở dữ liệu nền tảng quốc gia, đặc biệt là cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai… để đảm bảo dữ liệu, thông tin được thống nhất, thông suốt giữa Chính phủ và chính quyền các cấp. Đồng thời, thiết lập các hệ thống ứng dụng phục vụ người dân, doanh nghiệp và phục vụ quản lý điều hành của Chính phủ.
Cải cách các yếu tố của nền hành chính nhà nước sẽ trực tiếp góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xây dựng thành công chính phủ điện tử hiện đại, tinh gọn; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực khu vực công và minh bạch hóa nền tài chính quốc gia… Từ đó, góp phần đắc lực vào sự tăng trưởng của nền kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam.
Giải pháp này sẽ trực tiếp góp phần cải thiện các chỉ số phản ánh các yêu cầu căn bản của nền kinh tế như: thể chế; môi trường kinh tế vĩ mô và các chỉ số góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.
Hai là, tăng cường các biện pháp hỗ trợ nhằm nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, ngành nghề và nền kinh tế.
Triển khai tốt giải pháp này sẽ trực tiếp thúc đẩy việc cải thiện nhóm các chỉ số phản ánh trình độ phát triển của nền kinh tế và của doanh nghiệp trong bộ chỉ số GCI, như: trình độ kinh doanh và năng lực đổi mới sáng tạo; hiệu quả thị trường hàng hóa; hiệu quả thị trường lao động; trình độ phát triển của thị trường tài chính; mức độ sẵn sàng về công nghệ và quy mô thị trường.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp, trước mắt, Chính phủ và chính quyền địa phương các cấp cần chủ động tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp trong bối cảnh ứng phó với dịch Covid-19 và khôi phục đầu tư, sản xuất, kinh doanh sau khi hết dịch. Thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh để ứng phó với dịch. Tạo động lực để tăng cường thu hút đầu tư, cả đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài; chuẩn bị tốt các điều kiện để sẵn sàng đón thời cơ mới, làn sóng chuyển hướng đầu tư ra ngoài Trung Quốc, từ các quốc gia tham gia Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA),… Sở Kế hoạch và Ðầu tư các tỉnh cần chủ trì tham mưu, triển khai các giải pháp để duy trì và phát huy kết quả chỉ số Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, cải thiện chỉ số Gia nhập thị trường trong bộ chỉ số PCI,…
Bên cạnh đó, Chính phủ cần tạo không gian thử nghiệm đi đôi với khuyến khích doanh nghiệp tận dụng tối đa sức mạnh của công nghệ số. Tại nhiều quốc gia trên thế giới đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp công nghệ tiên phong đi đầu và tạo được thương hiệu cũng như tầm ảnh hưởng rộng lớn trên thị trường trong nước cũng như quốc tế. Có được những thành tựu đó, các thương hiệu này luôn có được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ phía Chính phủ với tư duy quản lí thông thoáng, tạo cơ chế ưu tiên cho sáng tạo, đặc biệt là hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các sáng kiến đang ngày càng dựa vào công nghệ số và có thể mang lại nhiều lợi ích về kinh tế – xã hội nếu được triển khai một cách hợp lí.
Ba là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ nhân lực nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ.
Theo đó, cần xây dựng một chiến lược phát triển nguồn nhân lực quốc gia nhằm đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho giai đoạn cạnh tranh mới dựa vào năng suất và hiệu quả. Từ đó, mới tạo ra được nguồn nhân lực có trình độ học vấn, trình độ chuyên môn kỹ thuật, cơ cấu nhân lực và năng lực, phẩm chất đủ sức cạnh tranh với nguồn nhân lực của các quốc gia trên thế giới.
Cùng với đào tạo nguồn nhân lực nói chung, việc chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nói riêng cũng cần được quan tâm đặc biệt. Bởi lẽ, đây là đội ngũ đông đảo và có vai trò quan trọng trong việc tổ chức, thực thi các chính sách phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế. Cán bộ, công chức trong thời đại số ngoài việc trang bị trình độ chuyên môn, ngoại ngữ là đương nhiên, cũng cần thiết phải được trang bị các kiến thức và kỹ năng về công nghệ thông tin để có thể tham gia được vào các giao dịch và quan hệ xã hội của thời đại công nghệ số. Qua đó, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong việc xử lý các giao dịch điện tử, đảm bảo nhanh chóng, công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh doanh nói riêng và phát triển kinh tế – xã hội nói chung.
Bên cạnh đó, quan tâm đào tạo nguồn nhân lực để hình thành đội ngũ chuyên ngành thương mại điện tử, an ninh mạng, công nghệ thông tin, truyền thông,… nhằm chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi sản xuất và việc làm trên môi trường internet. Đây cũng là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của nền kinh tế số đang được triển khai mạnh mẽ trên toàn thế giới. Đây cũng là giải pháp giúp thúc đẩy việc cải thiện đối với nhóm các tiêu chí về giáo dục và nhóm tiêu chí Kỹ năng, Thị trường lao động và các nhóm chính sách thúc đẩy tăng năng suất lao động, năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP), đồng thời hỗ trợ nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, ngành nghề và nền kinh tế.
Bốn là, tiếp tục phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, tạo bước đột phá chiến cho phát triển kinh tế – xã hội.
Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng nhằm trực tiếp cải thiện chỉ số về phát triển cơ sở hạ tầng thuộc nhóm các chỉ số chỉ số phản ánh các yêu cầu căn bản của nền kinh tế của GCI.
Trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã dành mức đầu tư cao cho phát triển cơ sở hạ tầng. Khoảng 9-10% GDP hằng năm đã được đầu tư vào ngành giao thông, năng lượng, viễn thông, nước và vệ sinh[6]… Việt Nam đã tận dụng rất nhiều nguồn lực trong và ngoài nước, nguồn lực xã hội để phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông vận tải, mạch máu của nền kinh tế. Tuy nhiên, nhìn chung, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông ở Việt Nam đa số có quy mô nhỏ bé, chưa đồng bộ và chưa tạo được sự kết nối liên hoàn, khả năng đáp ứng nhu cầu giao thông và an toàn giao thông còn hạn chế. So với một số nước tiên tiến trong khu vực, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông của Việt Nam chỉ ở mức trung bình.
Do vậy, Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng cao, đặc biệt là hạ tầng giao thông. Theo đó, hạ tầng đường bộ đang là điểm nghẽn, cần tập trung ưu tiên giải quyết; trong đó, hệ thống đường cao tốc, đường bộ, đường sắt, sân bay, cầu cảng cần ưu tiên quy hoạch và nâng cấp, phát triển đồng bộ, hiện đại, có tầm nhìn gắn với liên kết vùng, tạo động lực, lan tỏa phát triển.
Cùng với đó, Việt Nam cần nâng cao hiệu quả vốn đầu tư, phát huy tính đồng bộ kết nối của hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tạo chuyển biến rõ rệt trong việc phân bổ nguồn vốn đầu tư giữa các lĩnh vực giao thông; tập trung vốn cho các công trình có tính lan tỏa, tạo sự kết nối giữa các phương thức vận tải, giữa các công trình trong cùng hệ thống, tại các vùng kinh tế trọng điểm, các cửa ngõ quốc tế. Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, các nhà đầu tư, các đối tác phát triển cùng trao đổi, chia sẻ cơ hội hợp tác đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng tại Việt Nam.
Năm là, nâng cao hiệu quả của các chỉ số PAPI và PCI, đặc biệt là các chỉ số tương đồng với các chỉ số của GCI.
Như trên đã phân tích, mặc dù có những khác biệt nhất định về quy mô và cách tiếp cận trong đánh giá, song giữa các chỉ số của GCI, PAPI và PCI có nhiều chỉ số tương đồng, đặc biệt là về thể chế và mô hình tăng trưởng. Do vậy, việc nâng cao hiệu quả của các chỉ số PAPI và PCI cũng góp phần cải thiện chỉ số GCI.
Chính quyền các địa phương cần tăng cường công khai, minh bạch, chủ động trong cung cấp thông tin cho nhân dân, trong các hoạt động tiếp xúc đối thoại giữa chính quyền với nhân dân và giải quyết những kiến nghị chính đáng của doanh nghiệp. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc việc công khai quy hoạch, xây dựng kế hoạch sử dụng đất và khung giá đất ở địa phương, bảo đảm công bằng trong đền bù thu hồi đất cho tất cả các nhóm dân cư. Cùng với đó, cần đẩy mạnh nỗ lực chống tham nhũng. Các địa phương cần có kế hoạch hành động cụ thể trong phòng, chống tham nhũng bên cạnh các cơ chế khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức và người dân tham gia ngăn ngừa và tố giác tham nhũng ở tất cả các cấp.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh xây dựng chính quyền điện tử, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng, thông thoáng. Tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền các cấp theo hướng phù hợp với quy mô và đặc điểm của đô thị loại đặc biệt; nâng cao chất lượng hoạt động; bảo đảm quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc quyết định và tổ chức thực hiện chính sách trong phạm vi được phân cấp. Quan tâm công tác tổng kết, kịp thời khắc phục hạn chế và chỉ ra các kinh nghiệm cần được phát huy; để tránh lặp lại những khuyết điểm, yếu kém còn tồn đọng. Đặc biệt, cần chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật hành chính, xử lý công chức nhũng nhiễu, vô cảm, tiêu cực. Có như vậy, mới góp phần tích cực trong việc cải thiện được các chỉ số của GCI.
[1] Nguyễn Minh Thảo (2023). Năng lực cạnh tranh toàn cầu 4.0 của Việt Nam qua từng chỉ số.
[2] Ngọc An (2023), Việt Nam tăng 10 bậc xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu, https://tuoitre.vn, ngày 10/10/2023.
[3] Nguyễn Viết Nam (2023). Xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu 2023: Việt Nam đạt quán quân trong tăng điểm và tăng hạng.
[4] Thùy Linh (2023), Nâng hạng năng lực cạnh tranh: Tiếp tục đột phá cải cách, https://bnews.vn, ngày 15/12/2023.
[5] Thanh Minh (2023), Chính phủ điện tử Việt Nam xếp hàng 88 trên thế giới, http://tapchitaichinh.vn, ngày 06/11/2023.
[6] Tuấn Dũng (2023). Phát triển cơ sở hạ tầng tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
1. Chính phủ (2023), Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2023 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023.
2. Nguyễn Văn Thành (2023), Xây dựng mô hình hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Tạp chí Cộng sản, số 944 (6/2023)
3. Vũ Tiến Lộc (2023). Nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nước ta: Thực trạng, vấn đề đặt ra và giải pháp, Đề tài nghiên cứu, mã số KX.04.11/16-20.
4. Trường Đại học Tài chính – Quản trị kinh doanh, Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quốc gia năm 2023: Cải thiện môi trường kinh doanh nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, NXB Tài chính, 2023.
5. Đinh Văn Sơn (2023). Nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng các điều kiện về sản phẩm xuất khẩu theo hướng thân thiện với môi trường, NXB Thống kê.
6. Nguyễn Hồng Minh (Chủ biên) (2023), Phát triển kỹ năng nghề nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh nguồn nhân lực Việt Nam trong bối cảnh hội nhập, NXB Thế giới.
7. Nguyễn Viết Nam 920230, Xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu 2023: Việt Nam đạt quán quân trong tăng điểm và tăng hạng, Tạp chí Khoa học Công nghệ Việt Nam điện tử, https://vjst.vn, ngày 10/11/2023.
8. Nguyễn Quý Quyền, Phạm Thị Hồng Yến (2023), Cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh Quốc gia trong hội nhập FTA, NXB Thông tin và Truyền thông, Hà Nội.
9. Lý Hoàng Ánh (2023), Thể chế và năng lực cạnh tranh quốc gia, Tạp chí Ngân hàng, Số 7/2023, tr. 2-7.
10. Đỗ Văn Đức (2013), Tháo gỡ “nút thắt” kết cấu hạ tầng để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Tạp chí Kinh tế và Dự báo, Số 11 (547), tr. 15-17.
11. Cấn Văn Lực và Nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, Việt Nam cần làm gì để tiếp tục cải thiện năng lực cạnh tranh trong các năm tới?, http://tapchitaichinh.vn, ngày 18/10/2023.
SOLUTIONS FOR IMPROVING THE GLOBAL COMPETITIVENESS INDEX OF VIETNAM Colonel General, Assoc. Prof. Ph.D NGUYEN VAN THANHMember of the Central Committee of the Commuist Party of Vietnam
Deputy Minister Ministry of Public Security
The Global Competitiveness Index (GCI) is used by the World Economic Forum (WEF) as a tool to measure micro- and macroeconomic factors which affect each country’s national competitiveness, economic strengths and weaknesses. In the current context of integration and competition, improving competitiveness is one of most concerned issues of countries. The national competitiveness can be strengthened by adopting a variety of holistic and comprehensive solutions to improve each of the GCI indicators. This paper presents solutions for improving Vietnam’s GCI.
Keywords: Global Competitiveness Index, competitiveness, economy.
Thượng tướng, PGS. TS. NGUYỄN VĂN THÀNHỦy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an
[Nguồn: Tạp chí Công Thương]
Cập nhật thông tin chi tiết về Một Số Giải Pháp Nâng Cao Chỉ Số Năng Lực Cạnh Tranh (Pci) Của Tỉnh Bắc Giang trên website Phauthuatthankinh.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!